Y Brai – Bơngai “hơto\k” đon lăp hơri brông hơnhông pơđơ\k
Chủ nhật, 00:00, 18/10/2020

VOV4.Bahnar - Mă xơnăm hlôi ‘lo\ păng nơ\r hri pă đei hơpôm nhen bro\ng nhen khei năr oei mơlôh, yă Y Brai (bơngai Bahnar) tơ\ pơlei Kon Túc, xăh Đăk Pne, apu\ng Kon Braih, dêh char Kon Tum hăm đon lăp kơ tơdrong hri adoi oei ako\m tôm tơdrong kăl vă pơhrăm pơ ‘lơ\ng rim nơ\r hri brông hơnhông pơđơ\k lơ\m rim ‘măng pơdăh ăn rim bơngai chă mơ\ng lăng.

To\k je# 80 xơnăm mă lei lăng yă Y Brai (bơngai Bahnar) tơ\ pơlei Kon Túc, xăh Đăk Pne, apu\ng Kon Braih, dêh char Kon Tum adoi oei mơlôh, grăng pran păng hơbe\ch hơbal. Kơlih yuơ đon kơche\ng rơhao, đon lăp kơ tơdrong joh hri hlôi pơm ăn kơ yă Y Brai mơlôh hloh pơtêng hăm xơnăm erih po.

Yă Y Brai ăn tơbăt: đơ\ng oei ‘la#p yă hlôi đei tơmơ\ng me\ yă hri tơdra hri Bahnar, dôm tơdrong noh hlôi pơm ăn kơ yă chă hơlen băt păng lu\ lăp, yă tơchơ\t kho\m mă pơhrăm hri brông hơnhông pơđơ\k; păng đunh kơ noh đei me\ yă păng dôm bơngai ‘lo\ lơ\m pơlei pơtho ăn dôm tơdra hri Bahnar. Tih vơ\, ăh me\ [ă năm jang mir, oei tơ\ hnam vei oh, yă hơnơ\ng hri pơlung oh hăm dôm [ai hri brông hơnhông pơđơ\k. Đunh kơ noh tih vơ\ djơ\ ‘lơ\ng, yă ako\m chă chih nơ\r hri kiơ\ tơdra hri kră vă hri dôm [ai hri tơblang găh đon bơnôh po păng tơblang dôm tơdrong đei [ôh lơ\m erih xa tăp dăr po.

Io\k đơ\ng kơdu\ng tanh hăm brai kơdih, yă Y Brai tơroi kơsa#p [ai hri mă yă ‘nao chih hăm nơ\r Bahnar noh [ai: Me\ pơlung kon, ‘Nho\ng năm tơ\ yơ oh kiơ\ tơ\ noh, Tơdrong tơhưch, Tơhưch hơdruh tơdăm... Yă Y Brai ăn tơbăt, yă hlôi chih nơ\r io\k kiơ\ tơdra xo juăt jue kơ bơngai Bahnar mă yă hlôi đei pơhrăm đơ\ng đe kră xơ\. Dôm [ai hri noh hơnơ\ng pơtih hăm lơ tơdrong, hơ ‘nguơ\u kơ tơdrong erih ‘lơ\ng ro\ lơ\m pơm jang, đon băt kơ pơlei pơla, teh đak, tơdrong tơhưch druh dăm, tơdrong ‘lơ\ng ro\ kơ cham char plenh teh...

Xơnăm 1968, yă vang jang lơ\m khul hơdruh tơdăm xu\ng pho\ng vă tơjră Mih, năm ako\m tơblăh tơ\ tơring An Khê. Hăm tơdrong hơbe\ch păng đon lăp kơ joh hri, yă Y Brai [ơ\t doh atu\m hăm khul gru\p po hơ ‘nhăk nơ\r hri chă hơlêm bôl boăl khul gru\p, hơlêm đe [o# đo#i.  

Đơ\ng ro\ng ‘năr teh đak đei jơnei rơngei, ăh xơnăm 1975, chôt vih đơ\ng kơdrăn tơblăh, yă Y Brai pơtoi pơm jang păng tơgop ăn tơring lơ\m lơ tơdrong jang joh ayo\ lêh ako\m. {ơ\t xơnăm to\k ‘lo\, yă đei pôk jang Kơdră Jơnu\m bơngai xơnăm ‘lo\  truh kơ dang ei, atu\m hăm noh chơt hơ iă đei Đảng păng Teh đak pôk ăn 18 chư măh kăp g^t “Xơnăm ‘lo\ đon roi tơnăp, yuk trong hơlâu kơyuơ tơdrong tơ iung pơjing păng vei lăng teh đak”.

‘Nguaih kơ tơdrong hri brông hơnhông pơđơ\k lơ\m dôm ‘năr ako\m et xa kơ pơlei pơla, yă Y Brai tơ\ pơlei Kon Túc, xăh Đăk Pne, apu\ng Kon Braih, dêh char Kon Tum oei vang pơtho lăm pơhrăm hri tơdra hri Bahnar ăn đe kon mon kon xâu tơ\ pơlei Kon Túc; lơ\m noh đei 5 ‘nu ho\k tro yă hlôi kơdih chă chih nơ\r pơkăp kiơ\ tơdra hri xo kơ kon pơlei Bahnar.

Yă Y Brai atu\m hăm khul joh hri kơ pơlei vang ako\m pơdăh lơ tơdrong pơlong yuơ dêh char, apu\ng pơgơ\r, pơdăh ăn tơmoi truh tơmang pơhiơ\... Tơdrong jang joh ayo\ kơdo\ xuang ‘măn ăn dôm tơdrong et xa kăp g^t kơ pơlei Kon Túc, noh ưh kơ lai yơ gơh kơ[ah xơnong chơng tơdra đơ\ng yă Y Brai.

Lan chih păng rapor 

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC