Coh 1 c’xêê đăn đâu, bâc vel đong đợ apêê ca ay măt dưr bâc, bâc bơr chu t’piing lâng c’moo a hay. Cơnh lơơng cớ, pr’luh ca ay măt c’moo đâu đanh lâh zâp c’moo, bâc ngai dưr ngân lâng căh đơơh u dưah.

C’bhuh x’xai năc rau tơơm ơy looih lâng hêê buôn apêê choh bhrợ tơơm cha năm, choh coh tang bhươn. Coh y học, c’bhuh x’xai năc tơơm za nươu chr’năp pay đoọng pa dưah bấc cr’ay cơnh: ca ay p’lêê họong, pr’zuôh, bhrơợng ra rặ, aham coh mr’nịt, azơi, k’đhơợng aham hooi, pa dưah k’bao tr’cool, ca ay họong…

Cr’chăl ha nua, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới thành phố Hồ Chí Minh xay moon bâc ngai crêê uốn vắn cr’pân tươc ma mông năc đhêêng tơợ apêê băng bh’rêy k’tứi. Choom moon bhlâng, bâc ngai că ay ăt viện đanh đươnh, đhr’năng nhiễm trùng t’tun, coh bêl ma nưih ca ay năc căh vêy thẻ Bảo hiểm y tế lâng zên zư pa dưah dzooc tươc k’ha riêng ưc đồng, zr’năh k’đhap ooy pr’ăt tr’mông.

Ca ay mr’nit n’hang năc đoo c’leh bâc âng cr’ay a zơi. Bơơn pac bhrợ 2 c’bhuh bha lâng năc đoo u clooch n’hang lâng u eh. Đoọng pa xiêr ca ay, zooi zư pa dưah, cha groong cr’ay dưr ca ay cớ, lâh bh’rợ đươi dua z’nươu ting cơnh pa choom âng bác sĩ, năc ma nưih ca ay công choom vêy cơnh cha ộm, ăt ma mông liêm glăp.

G’luh cha cha ra diu năc g’luh cha cha chr’năp bhlâng coh t’ngay, choom zooi đơơng đoọng c’rơ xang muy ha dum lâng năc đoọng tơơp ha cr’chăl t’mêê trao đổi chất âng a chăc arang. Ch’na ra diu yêm zâp chất năc vêy zooi ahêê choom đanh ma mông. Tu cơnh đêêc, đươi dua zâp râu ch’na yêm ha g’luh cha cha năc pa bhlâng chr’năp. Nâu câi năc đợ ch’na cha ra diu bơơn apêê chuyên gia p’too moon choom cha ta luôn tu liêm ha c’rơ.

Đợ t’ngay đăn đâu, apêê p’niên cr’ay têy dzung boọp cóh tỉnh Quảng Ngãi dưr bấc k’rơ. Ooy đâu, vêy bấc apêê k’ay ngân, bhrợ viêm a’bục, cắh liêm crêê c’lâng pr’hơơm. Ngành Y tế tỉnh Quảng Ngãi ơy k’đươi moon zâp cơ sở y tế t’bhlâng bh’rợ zêl cha groong pr’lúh cr’ay, pa xiêr đợ mơ apêê k’ay t’mêê lâng chêết bil tu cr’ay têy dzung boọp.

Bâc c’moo ha nua, chr’hoong Đông Giang, tỉnh Quảng Nam k’rong apêê pr’đơợ, bhrợ pa liêm c’bhh c’lâng p’rang đoọng ha bh’rợ lươt ra vach âng đha nuôr. Tơợ đêêc, chroi đoọng xơợng bhrợ liêm choom bh’rợ bhrợ pa dưr vel bhươl t’mêê, pa dưr tr’mông tr’meh, t’bil ha ul, pa xiêr dha rưt

Lêy coh 5 cha năc coh ruh c’moo tơợ 5 tước 19 c’moo năc vêy 1 cha năc la mặ. Đợ apêê la mặ đhị ma nuyh pậ banh xoọc bấc k’nặ 20%, bấc bơr chu coh 10 c’moo hay.

Tước nâu kêi, pr’luh k’hir ploh a ham dưr vaih đhị zập chr’hoong, thị xã, thành phố âng tỉnh Gia Lai lâng lâh 1400 cha năc ca ay.

K’nhị nắc mưy râu gia vị váih bấc lâng liêm choom đoọng ha c’rơ tr’mung. Hân đhơ vêy bấc râu chr’nắp liêm nắc cung vêy đợ apêê lêy oó cha k’nhị.