VOV4.Êđê - Jing sa čô knuă druh hlăm să leh jih thŭn mă bruă, leh anăn ară anei êbeh leh 70 thŭn, ƀiădah Đinh Hyưn ti ƀuôn Đăk Mông, să Đăk Krông, kdriêk Đăk Đoa, čar Gia Lai, jing k’iăng khua kiă kriê êpul bi mguôp bruă lŏ hma Dak Krong. Ñu hrăm mbĭt hŏng phung ngă bruă hlăm êpul bi mguôp ba wĭt kdrăp mrâo mrang mkra mjing kphê 4C hlăm alŭ wăl, đru kơ ana kphê mâo hnơ̆ng tŭ jăk, leh anăn mâo lu boh hĭn hŏng êlâo dih. Akŏ thŭn mrâo anei, mnuih ƀuôn sang hơ̆k mơak kyua kphê mboh, mâo ênoh, hrăm mbĭt drông tết hŏng klei mơak mñai.

Mŭt hlăm yan phŭn, khădah giăm 11h yang hruê dơ̆ng, ƀiădah ayŏng Đinh Uy ti ƀuôn Đăk Mông ăt dôk guñ guñ mă bruă mbĭt hŏng 3 čô găp mbĭt hnêč pĕ dŭm asăr kphê ksă ti ana. Ayŏng Đinh Uy brei thâo, gŏ sang ayŏng mâo êbeh 1.300 ana kphê, êlâo adih hnơ̆ng mâo boh mnga kah knar mơ̆ng 15 truh kơ 16 ton mtah grăp yan. Ƀiădah, mơ̆ng thŭn 2019, đang kphê mơ̆ng gŏ sang ayŏng dưi đru lông hluê ngă gru hmô 4C kyua anăn ênoh čhĭ lehanăn hnơ̆ng mâo boh mnga đĭ hĭn. Ayŏng Đinh Uy tĭng, hŏng ênoh čhĭ djŏ boh mnga msĕ thŭn anei, leh tĭng jih prăk duh bi liê, ayŏng mâo prăk mnga hlăm brô 80 êklăk prăk. Yăl dliê kơ klei găl mâo pla kphê hluê gru hmô 4C, ayŏng Đinh Uy yăl dliê:Êlâo adih, pla kphê ka mâo hdră mnêč mrâo snăn hnơ̆ng mâo boh mnga mơ̆ng mnuih ƀuôn sang ƀiă, mơ̆ng leh pla kphê 4C, kphê doh mâo Hyưn mtô bi hrô hbâo pruê Ăngre hŏng hbâo pruê doh. Hyưun mâo mnuih ƀuôn sang mpŭ kyua ñu mtô leh kơ mnuih ƀuôn sang pla kphê hluê hnơ̆ng čuăn 4C, hnơ̆ng mâo boh mnga lu, đru kơ mnuih ƀuôn sang ƀrư̆ ƀrư̆ mđĭ kyar bruă duh mkra.

Hŏng klei mtrŭt mjhar bruă, mơ̆ng mlan 9/2018, Êpul hgŭm bruă knŏng mâo 13 čô hgŭm snăn ară anei Đinh Hyưn mtrŭt mjhar leh 64 gŏ êsei mnuih djuê ana Bahnar nao hgŭm, mđĭ ênoh mnuih nao hgŭm hlăm êpul bruă anei truh 185 čô, hŏng ênhă pla mnơ̆ng truh 320 ha. Thŭn 2020, êpul êya kuôl kă hŏng Anôk bruă Vĩnh Hiệp đru hrui blei 500 ton kphê asăr. Mbĭt anăn, Êpul hgŭm bruă lŏ bi hgŭm hŏng Anôk bruă Vĩnh Hiệp đru kơ mnuih ƀuôn sang ba yua hdră mnêč pla mjing kphê doh hluê hnơ̆ng čuăn 4C, kñăm mđing truh kơ bruă pla mjing kphê h’ĭt kjăp. Mơ̆ng anăn, ana kphê mâo mđĭ hnơ̆ng boh mnga, hnơ̆ng tŭ jăk lehanăn klei yuôm mnơ̆ng dhơ̆ng. Trịnh Khắc Dương, Khua êpul hgŭm bruă lŏ hma Đăk Krong brei thâo, mơ̆ng leh hdră mtô mblang, mtrŭt mjhar mơ̆ng Đinh Hyưn, mnuih ƀuôn sang lăm lui leh klei bhiăn pla kphê mơ̆ng hđăp đưm ba pla kphê doh hluê kdrăp mrâo: “Hŏng Đinh Hyưn jing K’iăng khua êpul hgŭm bruă, hŏng mnuih ƀuôn sang alŭ wăl hŏng hdră mtô mblang, mtrŭt mjhar mnuih ƀuôn sang hluê ngă kjăp klei ktrâo lač hlăm bruă pla kphê, tiu lehanăn dŭm mta ana boh kroh. Hlăm hdră hluê ngă, Đinh Hyưn hluê ngă jăk hdră mtô mblang, mtrŭt mjhar. Dŭm thŭn êlâo, mnuih ƀuôn sang alŭ wăl diñu kreh ngă tui si klei mĭn arăng, ƀiădah leh Đinh Hyưn mâo êpul hgŭm kiă kriê kah mbha ngă bruă snăn ăt ngă jăk bruă mtô mtă lehanăn hlak mblang kơ mnuih ƀuôn sang. Truh kơ ară anei, hŏng 64 gŏ êsei mnuih ƀuôn sang, diñu hluê ngă leh jăk hdră dlăng kriê kphê.

Hŏng êbeh 40 thŭn mă bruă lehanăn giăm sa klei hdĭp dok hdĭp ti ƀuôn sang pô, Đinh Hyưn jing mnuih gĭr jih ai tiê kơ bruă pô mă. Jing kdrông mkŏ ba dŭm hdră êlan mtrŭn mơ̆ng Đảng, hdră bhiăn mơ̆ng knŭk kna, dŭm klei kčah mtrŭn mơ̆ng hdră bhiăn kơ klei đăo truh kơ jih jang mnuih ƀuôn sang hlăm ƀuôn. Ară anei, êgao leh 70 thŭn, ñu ăt hur har, jih ai tiê, đua klam, lŏ čiăng đru mguôp lu hĭn kơ hdră mđĭ kyar mơ̆ng lăn čar. Hŏng mnuih ƀuôn sang hlăm ƀuôn, ñu jĕ giăm, sŭk suôr, mtrŭt mđĭ ai gŏ sang dleh dlan, gŏ sang ƀun gĭr ktưn kpưn đĭ tlaih ƀun, mtrŭt mjhar mnuih ƀuôn sang bi mlih mjeh mnơ̆ng pla, mnơ̆ng rông, ba yua kdrăp mrâo hlăm bruă mă, klei hdĭp aguah tlam.Leh wĭt mdei bruă kâo ăt čiăng mă bruă čiăng mđĭ kyar bruă duh mkra gŏ sang, đru kơ mnuih ƀuôn sang dôk mâo klei hdĭp dleh dlan pla kphê, pla mdiê yan Puih – Mnga, mđĭ kyar bruă duh mkra. Êlâo adih klei thâo săng dôk kƀah, amâo klei găl mđĭ kyar snăn hnơ̆ng mâo boh mnga amâo lu ôh. Pô dưi nao hriăm, dưi mjuăt bi hriă ăt wĭt mtô mblang kơ mnuih ƀuôn sang. Kâo ăt mtrŭt mjhar mnuih ƀuôn sang hluê ngă kjăp hdră êlan mtrŭn mơ̆ng Đảng, hdră bhiăn mơ̆ng knŭk kna ƀrư̆ ƀrư̆ tlaih kơ ƀun knap.

Vũ Đăng Tuấn, Khua anôk bruă sang čư̆ êa să Đăk Krong brei thâo:  “Đinh Hyưn jing sa čô Đảng viên 30 thŭn Đảng, êlâo adih ñu tuôm nao hgŭm hlăm bruă ngă khua kiă kriê anôk bruă sang čư̆ êa, anôk bruă Đảng. Leh mdei bruă, ñu wĭt hŏng gŏ sang snăn ñu ăt mđĭ lar jăk bruă klam mơ̆ng sa čô Đảng viên ba akŏ, nao hgŭm hlăm êpul bruă mtô mblang, mtrŭt mjhar mnuih ƀuôn sang, boh nik ti krĭng taih kbưi, krĭng mnuih djuê ƀiă čiăng hrăm mbĭt pla mjing, mjing klei găl kơ mnuih ƀuôn sang mâo bruă mă h’ĭt kjăp.

Hŏng ai tiê đua klam prŏng, Đinh Hyưn dưi ngă leh jăk jih bruă klam mâo alŭ wăl kčah jao. Boh nik, ñu mđing ba mdah lu hdră msir hrăm mbĭt hŏng anôk bruă sang čư̆ êa alŭ wăl, bruă Đảng să msir mghaih dŭm klei dleh dlan, gun kpăk hlăm ƀuôn sang hŏng klei čang hmăng ba ƀuôn sang Đăk Mông đĭ kyar hĭn dơ̆ng./.