VOV4.Êđê - Thu\n
2011, Hdră ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo mâo ngă, lo\ thiăm leh ai bluh đ^ kơ
sa\ Đăk Djrăng, sa\ mâo lu mnuih [uôn sang djuê [ia\ hd^p mda ti kdriêk Mang
Yang, ]ar Gialai. Truh kơ ara\ anei, sa mâo bi leh 12/19 ênoh ]ua\n lehana\n
hlăk hlê tuh êyuh jih ai tiê, ktưn ]ia\ng bi leh brua\ anei. Tluôn anei jing
klei bi blu\ hrăm ho\ng Đi` Gô`, khua brua\ Đảng sa\ Đăk Djrăng kơ brua\ ru\
mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo hlăm sa\:
-Ơ Đi` Gô`, sa\ Đăk
Djrăng jing sa boh sa\ mnuih djuê [ia\ hd^p mda, snăn ]ia\ng ngă jăk hdră brua\
ala ]ar k`ăm ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo snăn si hdră êlan sa\ mâo leh?
-Đi` Gô`:
}ia\ng ngă jăk hdră brua\ ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo, sa\ jao leh brua\ kơ
phung knua\ druh, pô ngă brua\ Đảng klam hlăm grăp boh [uôn, mb^t ho\ng jih
jang djăp êpul êya bi hâo hưn, mtru\t mjhar mnuih [uôn sang bi mguôp ho\ng hdră
brua\. Kyua mâo hdră anei mơ\ng Đảng, Knu\k kna mđing đru, amâo mâo djo\ kno\ng
dua boh [uôn dleh dlan h^n ôh, [ia\dah kơ jih jang grăo boh [uôn bi mâo pui
kmla\, êlan petong mnga]
-Êjai hlăm klei ngă hdră
brua\ ti alu\ wa\l si klei dleh dlan mâo?
-Đi` Gô`:
Mâo yơh klei dleh dlan, kyuadah kr^ng jing lu mnuih djuê [ia\, mâo đa đa go\ êsei
k[ah lăn pla mjing, lehana\n kơ brua\ mdrao mgu\n, bảo hiểm kơ mnuih [uôn sang…
[ia\dah dlăng kluôm jih jang mnuih [uôn sang bi ư ai. Êjai mtru\t mjhar mnuih [uôn
sang myơr lăn pioh knu\k kna mkra êlan. Mnuih [uôn sang thâo săng, brua\ mkra
mjing, po\k phai êlan ba w^t klei tu\ dưn kơ pô, mâo êlan siam, du\ mdiăng mnơ\ng
dhơ\ng jăk, kyuana\n, kha\dah kha\t koh ru\ he\ dua tlâo prue# kphê, phu\n tiêu
mnuih [uôn sang ăt ngă mơh. Mse\ si ti [uôn Đe Hrak, mnuih [uôn sang jih ai tiê
ma\ brua\. Bi kơ brua\ răng mgang klei êđăp ênang yang [uôn snăn hlăm sa\ hơ^t
leh, mnuih [uôn sang mâo klei bi hgu\m mguôp, amâo lo\ mâo ôh mnuih le\ hlăm
klei ara\ng mplư.
-Djo\ leh, klei bi hgu\m
mguôp ba hriê klei ktang, đru kơ sa\ ma\ brua\ mâo klei tu\ jing du\m hdră k`ăm
ana\n. Dưi thâo sa\ Đăk Djra\ng jing sa boh sa\ kno\ng ngă lo\ hma, si ih [uh
klei đ^ kyar brua\ mnuih [uôn sang hlăm alu\ wa\l duh mkra?
-Đi` Gô`:
Hdră ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo đru leh lu kơ mnuih [uôn sang mjeh mnơ\ng
pla, mnơ\ng rông, mse\ si mjeh mdiê, mjeh êmô… lo\ mjing kơ mnuih [uôn sang mâo
klei găl dưi ]an prăk pioh mđ^ kyar klei duh mkra. Mơ\ng ana\n du\m go\ êsei [un
mâo leh klei dưi mđ^ kyar klei hd^p pô, [rư\ [rư\ kpưn đ^ hlăm klei hd^p. Mka\
ho\ng 5 thu\n êlâo snăn klei hd^p mda mnuih [uôn sang mâo klei đ^ kyar leh.
Mb^t ho\ng ana\n, mnuih [uôn sang ]o\ng bi hriăm êmuh hdơ\ng găp kơ hdră pla tiêu,
kphê. Mơ\ng ana\n, kah knar hnơ\ng hrui w^t đ^, hlăm brô 22 êklăk prăk/]ô/thu\n.
Anei jing ênoh mâo ba w^t tu\ dưn leh mka\ ho\ng êlâo dih.
-Dah snăn ho\ng djăp mta
klei găl mâo leh hlăm sa\, hdră ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo ti sa\ pô ya
wưng srăng dưi bi leh?
-Đi` Gô`:
Sa\ hlăk iêu jak djăp mta klei găl, hrăm mb^t ai tiê ru\ mkra. Mnuih [uôn sang
hlăm sa\ thâo săng hdră anei ba w^t klei tu\ dưn kơ pô yơh, snăn bi sa ai êdi.
Mb^t ho\ng ana\n, dlăng kluôm kơ hnơ\ng hd^p mda ara\ anei pliê leh mơh mka\
ho\ng du\m sa\ mkăn. Tôhmô Plei Brêp klei hd^p mda đ^ kyar, phung êdam êra hlăm
[uôn bi ma\ brua\ ho\ng klei hur har, brua\ bi ktưn hlăm klei ma\ brua\ mâo mđ^
mlar. Hlăm [uôn mâo leh sang dlông tal, mâo êdeh kai, êdeh ]o\ng mkra mjing
ma\, pioh kơ brua\ ngă lo\ hma djăp ênu\m. Hjăn êdeh p’phu\t bi blei êdeh ênoh
yuôm êbeh 50; 60 êklăk prăk sơăi… êdeh ]o\ng mkra mjing ma\ pô, êdeh kai pioh
ngă lo\ hma snăn hlăm 60 boh sang mnuih [uôn sang, snăn mâo leh êbh 30 boh êdeh,
bi êdeh kai mâo djăp ênu\m mtam. Dlăng kluôm, hdră ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang
mrâo phu\n tal êlâo mâo đru leh kơ mnuih [uôn sang mâo mdơ\ng pưk sang, mkra war
bưn, ngă êlan klông djăp ênoh ]ua\n. Ho\ng klei jih jang mnuih [uôn sang bi sa
ai s6t nik truh ti thu\n 2018, sa\ srăng dưi bi leh yơh hdră brua\ anei.
-La] jăk kơ ih hriê hlăm
klei bi blu\ hrăm anei.
Y-Khem pô ]ih ho\ng răk
Viết bình luận