}ar Daklak ]oh ]ua\n ti thu\n kơ ana\p ]iăng mâo 20% ênoh sa\ djăp ênoh ]ua\n kr^ng [uôn sang mrâo. {ia\dah, ênoh ]ua\n ana\n s^t nik amâo srăng dưi bi leh ôh, kyuadah klei dưi hlăm brua\ ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo ti alu\ wa\l anei adôk bo\ ho\ng klei awa\t, boh nik hlăm du\m kr^ng tiah kbưi, kr^ng mnuih djuê [ia\:
Sính Chứ Chơ, khua thôn êa Uôn, sa\ }ư\ Pui, kdriêk Krông Bông brei thâo: Êjai hluê ngă hdră ala ]ar k`ăm ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo, mnuih [uôn sang bo\ ho\ng klei mơak, [ia\dah brua\ iêu mkrum mguôp ngăn prăk pioh ru\ mdơ\ng bo\ ho\ng klei dleh dlan, kyuadah klei hd^p mda mnuih [uôn sang kr^ng anei bo\ ho\ng klei knap m`ai. Sính Chứ Chơ la]:“Ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo s^t yơh ]ia\ng ngă êdi, [ia\dah mnuih [uôn sang ma\ brua\ mb^t ho\ng knu\k kna, mnuih [uôn sang mâo klei mguôp mơh snăn kơh brua\ dưi ngă. Le\ hlăm klei dleh dlan kyua kpăk ti anôk mkra êlan, djo\ lăn, mnuih [uôn sang, di`u amâo mâo brei ôh. Klei anei Knu\k kna yơh ngă bi hlăm [uôn sang amâo mâo dưi ngă ôh”.
Sa\ }ư\ Pui, kdriêk Krông Bông êlâo dih jing kr^ng phu\n klei kru\ kdơ\ng mơ\ng ]ar Daklak. S^t yơh mâo leh Đảng, Knu\k kna mđing uê` duh bi liê, [ia\dah ara\ anei ăt jing sa dleh dlan; ho\ng 90% ênoh mnuih jing mnuih [uôn sang djuê [ia\, hnơ\ng hrui w^t kah knar grăp ]ô mnuih kno\ng 9 êklăk prăk/thu\n. Nguyễn Văn Tâm, Khua sa\ }ư\ Pui brei thâo: Du\m ênoh ]ua\n kơ brua\ mkra êlan klông, knơ\ng mbông êa, sang hra\ mơar, sang kơ mnuih [uôn sang dôk jing dleh dưi bi leh. Kyua hnơ\ng hrui w^t [ia\, klei hd^p mda adôk knap m`ai, snăn brua\ ]ia\ng iêu mkrum mguôp prăp kăk mơ\ng mnuih [uôn sang bo\ ho\ng klei dleh dlan, kyuana\n brua\ ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo bo\ ho\ng klei dleh dlan mơh:“Klei ]oh ]ua\n dleh h^n dưi ngă ana\n jing mđ^ hnơ\ng hrui w^t kơ grăp ]ô mnuih, ho\ng anôk sa\ mâo lu mnuih [uôn sang djuê [ia\, boh nik mnuih [uôn sang mrâo đue# hriê tui si ]ia\ng. Ênoh go\ êsei [un hlăm sa\ truh 27,9%. Mnuih [uôn sang hd^p kno\ng ho\ng brua\ pưk hma, mnơ\ng pla phu\n jing ktơr djuê mrâo amâo lo\ jing mnơ\ng tu\ dưn h^n ôh kyua ênoh ]h^ ênưih, bi liê kơ brua\ knua\ le\ lu, săn sah kba, ara\ anei mnuih [uôn sang mlih pla hbei [lang, [ia\dah ăt kăn hơ^t lei hlăm klei ]h^ mnia. Snăn ]ia\ng kơ mnuih [uôn sang bi mguôp ngăn prăk jing dleh êdi. Klah ]u\n klei mtru\t mjhar mnuih [uôn đru bi mguôp jing dleh, kno\ng knang kơ Knu\k kna yơh jing phu\n”.
Mdrak jing sa hlăm du\m kdriêk kbưi h^n ti ]ar Daklak, brua\ ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo ti anei ăt tuôm ho\ng lu klei dleh dlan, ăt kyua klei iêu mguôp mơ\ng mnuih [uôn sang dleh dlan. Mnuih [uôn sang mâo ai tiê ]ia\ng êdi yơh kơ brua\ ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo, [ia\dah boh s^t klei dưi thâo mâo mơ\ng mnuih [uôn sang adôk k[ah, mơ\ng klei ana\n brua\ ru\ mdơ\ng ka dưi djăp ênoh ]ua\n k]ah ôh. Nguyễn Hải Diện, K’ia\ng khua dhar brua\ mặt trận sa\ Ea M’lei, kdriêk Mdrak la]:“Mkra êlan tuh betong ka djo\ ho\ng klei ]ua\l mka\ ôh, kpal 6cm, pro\ng ma\ 80cm, kno\ng djăp ma\ êdeh p’phu\t nao đăm kdlu\t ]ho\ đu]. Ara\ anei hlăk hlê mtru\t mjhar mnuih [uôn sang ]o\ng bi mguôp yơh, kyuadah ka [uh ôh klei knu\k kna duh bi liê. Gưl sa\ la] ]ua\l mka\ iêu bi k[^n la] klei ]ua\l mka\ hdră mse\ snăn, [ia\dah le\ amâo mâo prăk ôh si thâo lo\ mnga\”.
Bi ti sa\ Êa Riêng kdriêk Mdrak, brua\ ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo ăt êmưt măng ai mơh. Bùi Duy Hùng, K’ia\ng khua brua\ Đảng sa\ Êa Riêng brei thâo: sa\ djăp leh 9/19 ênoh ]ua\n, [ia\dah, du\m ênoh ]ua\n adôk jing dleh dưi ngă kyuadah amâo mâo prăk ma\ brua\ ôh:“Klei dleh êdi jing brua\ mkra êlan, knu\k kna duh bi liê leh, mnuih [uôn sang grăp go\ êsei bi mguôp 3 êklăk prăk, kyuadah mnuih [uôn sang dôk raih rưng, klei hd^p mda mnuih [uôn sang adôk dleh dlan. Mnuih [uôn sang hơ\k mơak yơh hmư\ mâo hdră anei, [ia\dah hlăm klei iêu mguôp tuôm ho\ng klei dleh dlan. Êlan klông dleh dlan, snăn mnuih [uôn sang ]o\ng ngă ma\ pô, pro\ng 70cm đu], pioh kơ êdh p’phu\t êrô hlăm yăn hjan đu]. Tui si ênoh ]ua\n kr^ng [uôn sang mrâo, êlan mse\ snăn jing ka djăp ênoh ]ua\n ôh, ]ia\ng đăm kdlu\t, đăm êbhơr đu], phung hđeh nao sang hra\ mơar kăn kdlu\t ]ho\ rei hlăm yăn hjan”.
Tui si ênoh ]ua\n mtru\n, thu\n kơ ana\p ]ar Daklak srăng mâo 31 boh sa\ djăp ênoh ]ua\n kr^ng [uôn sang mrâo. {ia\dah truh kơ ara\ anei ăt ka mâo mơh sa\ djăp ênoh ]ua\n, năng ai jih thu\n êdei tơdah dưi ăt kno\ng hlăm brô 10 sa\ đu] djăp ênoh ]ua\n. Phu\n agha mâo klei êmưt anei kyua k[ah klei bi mguôp hlăm mnuih [uôn sang, boh nik hlăm du\m sa\ kr^ng taih kbưi. Vũ Văn Đông K’ia\ng khua knơ\ng brua\ lo\ hma, lehana\n mđ^ kyar kr^ng [uôn sang, jing khua hla\m Dhar brua\ kia\ kriê brua\ ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo ]ar Daklak brei thâo: }ia\ng kơ sa boh sa\ djăp ênoh ]ua\n ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo bi mâo ênoh duh bi liê mơ\ng 250 – 300 êklai prăk. Ho\ng sa boh ]ar adôk tuôm ho\ng klei dleh dlan mse\ ho\ng ]ar Daklak anei jing dleh dưi ngă.“Ho\ng klei jing Daklak ara\ anei, snăn dleh dlan măng ai hla\m ngăn prăk, hlăk dôk tu\ ma\ klei Knu\k kna đru. Kyuana\n yơh, ]ia\ng dưi djăp ênoh ]ua\n snăn akâo kơ Knu\k kna đru brei prăk kơ ]ar Daklak yơh, bi ho\ng prăk mkăp t^ng hluê ênoh mbha kah knar mse\ si ara\ anei mơ\ng kluôm ala jing dleh yơh. Hluê si Hội đồng nhân dân ]ar mtru\n snăn klei iêu mguôp hla\m mnuih [uôn sang 10%. {ia\dah mâo kr^ng thâo mâo h^n, snăn klei iêu mguôp lu h^n mơh, bi kr^ng tiah kbưi klei iêu mguôp bo\ ho\ng klei dleh dlan, tăp năng kno\ng iêu mguôp ma\ mơ\ng 5 – 6% ăt jing brua\ dleh leh mơh”.
Giăm 4 thu\n hluê ngă Hdra\ ala ]ar k`ăm ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo, jih jang yang [uôn ti Daklak bi sa ai sơăi, mâo mkrum mguôp leh êbeh 500 êklai prăk lehana\n 80 êbâom2 lăn. {ia\dah mka\ ho\ng klei ]ia\ng hla\m brua\ ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo, boh nik hlăm kr^ng tiah kbưi snăn ho\ng ênoh anei ăt jing [ia\ snăk, ]ia\ng snăk dưi lo\ mâo klei đru mơ\ng lu anôk mkăn.
Y-Khem mblang, ra\k dla\ng.
Viết bình luận