VOV4. Êđê - Mrâo mkra êlan gu dro\ng dua tlâo thu\n ho\ng anei, [ia\dah êlan nao truh hlăm du\m boh [uôn hlăm sa\ }ư\ Pro\ng, kdriêk Êa Kar, ]ar Daklak jhat rai leh jih, anôk kđang, anôk m]ah, anok [lu\ng hu\t, ngă amâo mâo êđăp ênang ôh hlăm klei êrô êbat, lehana\n du\ mdiăng mnơ\ng dhơ\ng. Mđ^ kyar brua\ êlan klông jing brua\ yuôm bhăn ]ia\ng kơ alu\ wa\l ana\n mđ^ kyar kr^ng [uôn sang mrâo, [ia\dah ho\ng hdră mse\ ara\ anei hlăk tuôm ho\ng êdeh pro\ng mdiăng ktro\ gang he\. H’S^u pô ]ih klei mrâo mơ\ng sang mđung asa\p blu\ Việt Nam ti Lăn Dap Kngư la] kơ klei anei:

Sa\ }ư\ pro\ng, kdriêk Êa Kar, ]ar Daklak mâo giăm 30km êlan klông mko\ mơ\ng krah sa\ hlo\ng truh kơ du\m boh [uôn, hlăm năn mâo 15km mâo nga\ leh gudro\ng mơ\ng hlăk thu\n 2007. {ia\dah hlăm du\m thu\n giăm anei, klei mnuih [uôn sang êrô tuôm ho\ng lu klei dleh dlan kyua kdrê] êlan jhat rai, [o# êlan jih m]ah, kdloh klo\ boh tâo sơăi bi ko\ng kưt, mâo kdrê] hlo\ng blu\ng hu\t êlam, hjan truh êa kdơ\ng, mjing anôk ênưih ngă kơ mnuih găn êrô le\ buh. Mnuih [uôn sang brei thâo, êlan djăl jhta rai kyua hlăm yăn hrui êmiêt boh mnga mâo lu boh êdeh hriê blei kbâo lehana\n hbei [lang êrô amâo mâo lo\ mdei ngă kơ êlan hlo\ng jhat rai jih. Hoàng Ngọc Khánh, sa ]ô mnuih ti thôn 15, sa\ }ư\ Pro\ng, kdriêk Êa kar la]: “Du\m thu\n ho\ng anei êdeh du\ kbâo, du\ hbei hriê mdiăng snăk sơưn, snăn êlan jhat jih, yăn bhang adôk thâo êrô, dah truh kơ yăn hjan jing dleh êdi. Mâo yơh pla mjing mnơ\ng dhơ\ng, [ia\dah lo\ dlăng kơ klei êrô êbat jing dleh dlan, mơ\ng năn ênoh ]h^ mnia ăt tru\n, ăt mnuih [uôn sang le\ hlăm klei dleh dlan. }ang hmăng kơ djăp dhar brua\ djo\ tuôm mjing brei klei găl kơ mnuih [uôn ]ia\ng mâo êlan găn êrô jăk”.

Êlan dơ\ng pro\ng hlăm sa\ }ư\ Pro\ng ăt jing êlan phu\n mko\ ho\ng du\m boh sa\ Êa Tih, lehana\n Êa Pal, êlan anei yơh êdeh du\ hbei [lang kơ sang mra mjing hbei [lang Êa Sô, lehana\n sang mkra mjing kbâo [ê` hra 333. Êdeh mdiăng kbâo lehana\n hbei [lang êgao hnơ\ng ktro\ đei găn êrô amâo mâo mdei mtam, kyuana\n kha\dah mkra w^t leh lu blư\ [ia\dah êlan klông ăt jhat. Du\m go\ êsei mnuih [uôn sang dua nah êlan ]o\ng pô bi tuh lăn, boh tâo dơr he\ du\m anôk [lu\ng hu\t, [ia\dah êdeh pro\ng ăt lo\ k]ư\ ksul rai jih. Nguyễn Xuân Phê, dôk ti thôn 6A, sa\ }ư\ Pro\ng, kdriêk Êa Kar la]: “Lu thu\n ho\ng anei leh, mâo hdră êlan mkra êlan, snăn êlan anei mkra ti ana\p jhat ti tluôn, hmei bo\ ho\ng klei knap jing, ka la] ôh hlăm yăn bhang anei, ne\ mgi dih truh yăn hjan dleh dlan ma\ng ai mtam hlăm klei găn êrô. Êdeh êdâo lu, lehana\n kreh mâo klei truh nanao kyua êlan jhat hlăm lu anôk”.

Trần Văn Hà, k’ia\ng khua sa\ }ư\ Pro\ng, kdriêk êa Kar, mâo leh lu blư\ sa\ ma\ brua\ ho\ng du\m knơ\ng brua\, [ia\dah di`u bi la]: êlan mkra hlăm sa\ amâo mâo kjăp, snăn brua\ du\ mdiăng mnơ\ng amâo mâo mdei ngă kơ êlan jhat jih. T^ng kơ phung duh mkra grăp thu\n kno\ng tla sa ênoh prăk [ia\ pia he\ tla prăk êlan, lehana\n brei êdeh du\ mnơ\ng dơr he\ anôk [lu\ng hu\t, [ia\dah êlan ăt jhat rai. Trần Văn Hà la]: “Anei yơh jing êlan phu\n, jing êlan sa\ găn êrô, mkra mjing hluê ênoh ]ua\n kr^ng [uôn sang, kyuana\n amâo mâo dưi rơ\ng ôh ho\ng êdeh pro\ng mdiăng ktro\. Kr^ng pla kbâo grăp thu\n di`u brei êbeh pluh klăk prăk, prăk anei jing prăk mơ\ng kr^ng pla mnơ\ng amâo mâo djo\ tuôm ho\ng êlan klông ôh, bi êlan klông ara\ng kno\ng ba hriê êdeh êdâo du\ lăn boh tâo dơr he\ anôk jhat rai kjham, ]ia\ng kơ êdeh pro\ng dưi lo\ êrô du\ mnơ\ng đu], amâo mâo djo\ mkra pioh kơ mnuih [uôn sang êrô ôh”.

Ho\ng sa boh sa\ [un, prăk kăk kno\ng knang mơ\ng brua\ lo\ hma mse\ ho\ng sa\ }ư\ Pro\ng snăn brua\ duah anôk mâo ]h^ boh mnga jing mơak leh, đru alu\ wa\l hlăm brua\ ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo. {ia\dah ho\ng êlan knu\k kna mkra kơ mnuih [uôn sang bi liê leh lu ngăn prăk, lehana\n sa hdră êlan mrâo ]ia\ng dưi ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo mâo klei tu\ jing, snăn tuôm he\ ho\ng êdeh pro\ng mdiăng ktro\ bi rai jih êlan klông. Tơdah brua\ sang ]ư\ êa kdriêk Êa kar, lehana\n ]ar Daklak amâo mâo ôh hdră djo\ guôp mghaih msir klei êdeh êdâo mdiăng ktro\, truh kơ klei sa nah kăp mkra, sa nah kăp bi rai, s^t nik brua\ ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo amâo mâo srăng tu\ jing ôh.

                                                            BTV: Y-Khem.