Ai hdĭp dhar kreh čing čhar hlăm ênhiang hdĭp mrâo mrang ti Dak Lak
Thứ bảy, 04:00, 13/12/2025 VOV TAYNGUYEN VOV TAYNGUYEN
VOV.Êđê- Ti krah ênhiang hdĭp mrâo hruê anei, lu ƀuôn sang ti Dak Lak, ênai čing ăt dưi kriê pioh leh anăn mâo klei mrâo mrang. Dhar kreh čing čhar dôk dưi lŏ čuê mơ̆ng phung mda asei, phung mbruă, leh anăn wăt êpul tông čing čhar hlăm dŭm ƀuôn êlan, đru mguôp hlăm bruă răng kriê knhuah dhar kreh, mđĭ klei mjĕ êrô dhar kreh leh anăn mkŏ mjing ruo Dak Lak jĕ giăm, jăk siam hlăm klei ñŭ kma.

Hlăm ênai čing kwang kdrăp kơah, klei bhiăn iêô mnăm kpiê čeh djuê ana Êđê dưi lŏ wĭt mkŏ mjing.  Mngan mnăm kpiê mơ̆ng giêt krô dưi dăp msiam snăk, mjing msĕ si drai êa đoh ti čeh kpiê. Amâo djŏ knŏng jing klei bhiăn ôh, anăn jing klei mnuih Êđê bi êdah klei mpŭ hŏng phung tue.

 Klei kdŏ jăk siam dưi mkŏ mjing mơ̆ng phung mda asei hlăm êpul tông čing ƀuôn Tơ̆ng Jŭ, ƀuôn hgŭm Ea Kao, čar Dak Lak. Adei Y Krông Hin Niê brei thâo:

" Hmei mâo hriăm klei tông čing mrâo leh anăn wăt klei kdŏ kyua nai Vũ Lân mtô. Kâo čang hmăng klei tông čing, klei kdŏ anei dưi bi lar lu hĭn leh anăn lu mnuih thâo hĭn”.

 Siă suôr dŭm pluh thŭn hŏng čing čhar leh anăn dhar kreh Lăn Dap Kngư, Pô mbruă Vũ Lân đru mguôp ba čing knah, čing kram hlăm sang hră leh anăn wĭt ƀuôn sang; mjing êpul mda asei dưi hgŭm hlăm bruă dhar kreh, hiu čhưn ênguê hŏng klei thơ̆ng. Hlue si ñu, mtô tông čing kơ phung mda asei amâo djŏ knŏng duh kơ klei mdah ôh, ƀiădah yuôm bhăn hĭn jing đru kơ phung mda asei thâo săng hĭn kơ ênoh yuôm dhar kreh djuê ana pô, mơ̆ng anăn kriê pioh êpul bi hgŭm djuê ana leh anăn klei ktưn hưn êpul êya.

“Bruă mtô bi hriăm kơ phung mda asei thâo tông čing, thâo yua kdrăp tông ayŭ djuê ana leh anăn thâo kdŏ hŏng klei bhiăn djuê ana phŭn, mjing sa mnơ̆ng dhơ̆ng hlăm bruă hiu čhưn ênguê dhar kreh êpul êya tŭ dưn”.

 

Klei ngă anei djŏ guôp hŏng hdră tă mơ̆ng čar. Hlue si Hdră mtrŭn 10/2021 mơ̆ng Êpul gơ̆ng bruă ƀuôn sang čar kơ “răng mgang leh anăn mđĭ kyar dhar kreh čing čhar wưng 2022–2025”, Dak Lak pŏk ngă hrăm mbĭt hdră msir : kơrŭ wĭt wăl čing čhar, mguôp răng mgang hŏng tue hiu čhưn dhar kreh, đru kdrăp mnơ̆ng, pŏk adŭ mtô hlăm ƀuôn sang; kơrŭ wĭt klei bhiăn djuê ana.

 Mơ̆ng klei găl mơ̆ng čar leh anăn hdră kñăm ala čar, Dak Lak mkăp leh 214  rĭng čing, êbeh 1.140 kdrăp čŭt hơô djuê ana; mkŏ mjing 26 boh adŭ mtô bi hriăm; lŏ wĭt mkŏ mjing lu klei tông čing Êđê, Mnông. Kyua anăn, dŭm ƀuôn mâo klei găl pral mtô bi hriăm, amâo knang kơ klei mañ čing tơdah hgŭm hlăm klei bi lông hlăm čar leh anăn êngao čar.

 Ti ƀuôn Kmrơng Prong A, ƀuôn hgŭm Tân An, dhar kreh čing čhar bi êrâo ktang leh sa wưng kriêp. Y Bây Kbuôr, Khua ƀuôn, brei thâo, ƀuôn ară anei mâo 4 êpul, khăng mkŏ mjing klei rang mdah leh anăn bi lông:

 

“Êpul pô dưi mđĭ lar leh anăn ngă bruă nanao, dưi mjĕ êrô, hriăm, grăp gưl nao jing phung hđeh srăng mâo klei găl dlăng boh sĭt kơ klei răng mgang leh anăn hriăm mơ̆ng dŭm alŭ wăl mkăn. Phung mbruă thâo, khua thŭn raih kơ klei dhar kreh čing čhar pô srăng mtô kơ phung êdam êra hlăm ƀuôn. Phung êdam êra tông klei tông čing leh anăn srăng lŏ mtô kơ phung hlăk krah hlăm ƀuôn”.

20 thŭn yap mơ̆ng leh mnơ̆ng kriê wăl dhar kreh čing čhar Lăn Dap Kngư mâo UNESCO yap, Dak Lak ară anei mâo êbeh 1.600 rĭng čing, dŭm êtuh êpul tông čing, giăm 3.750 pô mbruă, hlăm anăn mâo êbeh 1000 čô mbruă. Wăl dhar kreh čing čhar jing leh klei bi knăl dhar kreh jăk siam, đru mđĭ rup Dak Lak hlăm klei mjĕ êrô dhar kreh ala čar leh anăn krĭng wăl.

Hlue si Đào Mỹ,  K’iăng Khua Knơ̆ng bruă sang čư̆ êa čar Dak Lak, hlăm boh klei mrâo, răng mgang čing čhar mguôp hŏng hiu čhưn ênguê dhar kreh, yua kdrăp mlih mrô, mjing wăl jăk siam mnơ̆ng dhơ̆ng dhar kreh, ba mnơ̆ng kriê pioh jing klei găl mđĭ kyar kjăp:

“Hmei akâo hŏng Phŭn bruă dhar kreh, mjuăt asei mlei leh anăn hiu čhưn ênguê mkŏ mjing sa Hdră bruă kluôm kơ wăl dhar kreh čing čhar Lăn Dap Kngư amâo djŏ knŏng hjăn kơ Dak Lak ôh. Hlăm anăn bi mklă bruă bi liê kơ klei răng kriê leh anăn mđĭ lar ênoh dhar kreh čing čhar Lăn Dap Kngư mơ̆ng mnơ̆ng dhơ̆ng, kdrăp mnơ̆ng truh kơ anak mnuih, truh kơ bruă mđĭ lar, mđĭ kyar dhar kreh čing čhar, mtô phung lŏ čuê”.

 

 Amâo djŏ knŏng jing ênhiang mmuñ ôh, čing čhar Lăn Dap Kngư jing hdră mjĕ êrô dhar kreh jăk siam, đru mguôp mđĭ klei bi mguôp plah wah dŭm djuê ana, mđĭ klei thâo săng, bi hgŭm leh anăn răng mgang tur knơ̆ng dhar kreh. Hlăm djăp ƀuôn sang hruê anei, ênai čing yăl dliê kơ ênuk leh êgao, pŏk êlan kơ êdei anăp. Tơdah phung mda asei lŏ čuê mnơ̆ng kriê pioh, ƀuôn sang prak mtô bi hriăm leh anăn dŭm hdră êlan dưi pŏk ngă sa anăn, čing čhar amâo djŏ knŏng dưi răng mgang ôh ƀiădah lŏ hdĭp ti krah ƀuôn sang. Mơ̆ng anăn kriê pôh dhar kreh, mjing boh kdrŭt mđĭ kyar bruă duh mkra- ala ƀuôn./.

VOV TAYNGUYEN

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC