Jăk êdi klei ngă yang mdiê mơ̆ng mnuih Jarai
Thứ bảy, 04:00, 13/12/2025 Nguyễn Thảo/VOV Tây Nguyên Nguyễn Thảo/VOV Tây Nguyên
VOV.Êđê- Hŏng klei đăo knang djăp mta mnơ̆ng mâo mngăt, êlâo kơ wưng buh pla, mnuih Jarai ti čar Gia Lai ngă yang mdiê čiăng akâo kơ yang kơup mgang, brei angĭn hjan siam, mnơ̆ng pla mjing čăt đĭ, klei hdĭp trei mđao leh anăn yâo mơak. Khădah klei pla mjing ară anei mdê leh, ƀiădah klei ngă yang mdiê ăt dôk djă pioh msĕ si phŭn dhar kreh, bi êdah klei hdơr kơ lăn adiê leh anăn mtă mtăn kơ anak mnuih hdĭp jăk hŏng dliê kmrơ̆ng.

Aguah ưm, êjai êa nguôm dôk ti hla kyâo, mduôn Rơ Châm Hyă mbĭt hŏng êpul tông čing, kdŏ čhuang mơ̆ng ƀuôn Dun De, să Ia Grai, čar Gia Lai, mâo leh ƀô̆ mta ti pin êa ƀuôn čiăng mprăp klei ngă yang mdiê. Phung êkei ba kpiê čeh, phung mniê gui bŭng ngă yang. Ti tač lăn huông, mnuih ƀuôn sang mdơ̆ng leh gơ̆ng ngă yang dưi bi msiam hŏng hruĕ hwiê leh anăn hla kyâo dliê. Mnơ̆ng ngă yang jing sa čeh kpiê, sa drei mnŭ ăm, čĭm ŭn ăm leh anăn êsei mrâo, mdơ̆ng ti anăp gơ̆ng ngă yang.

Leh mâo djăp mnơ̆ng, mduôn Rơ Châm Hyă nao ti gơ̆ng ngă yang kčưm kơ klei ngă yang. Ñu yơr kčok kpiê, ală dlăng kơ dlông, răk klei ngă yang, iêo yang čư̆, yang êa, yang mdiê hriê hlăm knăm mơak, hơêč hmưi kơ ƀuôn sang mâo lu mdiê, ktơr, mnuih dưi trei mđao, suaih pral…

MJưh klei kwưh, mduôn mnăm kpiê tal êlâo leh anăn ba kpiê kơ phung mduôn khua hlăm ƀuôn leh anăn mnuih ƀuôn sang. Êjai kpiê čeh ba dar wĭr truh kơ grăp čô, ênai čĭng kwang mtrŭt jih jang ƀuôn sang. Phung mniê Jarai bi kdŏ čhuang, phung êkei tông gơr, tông čing. Wang kdŏ čhuang prŏng jŭm dar gơ̆ng ngă yang. Phung êdei tông ênhiang čing anei truh kơ ênhiang mkăn, grăp čô bi kdŏ čhuang dŭm mmông hlăm ênai čing kdrăm kơah.

Amai Puih Gái, ti ƀuôn Dun De brei thâo, hŏng mnuih Jarai, asăr mdiê jing klei hdĭp. Klei ngă yang mdiê jing klei mtă mtă brei ngă hdră bhiăn hdơr kơ čư̆ dluê, mbĭt anăn bi mguôp êpul êya.

“Grăp thŭn hmei nao hgŭm. Mnuih ƀuôn sang mkŏ wĭt klei ngă yang čiăng djăp pioh knhuah dhar kreh mnuih Jarai, kyuanăn kâo dưi thâo klei kdŏ čhuang, tông čing. Hmei ăt lŏ čuê kơ phung êdei, amâo mâo wơr ôh dhar kreh djuê ana pô.”

Akŏ yan bhang anei, dhar bruă dhar kreh čar Gia Lai mkŏ mjing klei mkŏ wĭt knăm ngă yang mdiê, đru kơ êpul êya mnuih Jarai djă pioh knhuah gru dhar kreh djuê ana, mkŏ mjing mta kñăm dhar kreh - hiu čhưn ênguê jiă kma dhar kreh. Nguyễn Văn Đính, k’iăng khua Bruă sang čư̆ êa čar Gia Lai brei thâo:

“Să srăng lŏ dơ̆ng mkŏ wĭt dŭm knăm mơak msĕ si akâo hjan, ngă yang pin êa, lui msat… mâo hnơ̆ng prŏng. Mơ̆ng anăn mkŏ mjing klei bi tui kơ dŭm ƀuôn mkăn čiăng đru mkŏ wĭt dŭm knăm mơak knhuah gru mnuih djuê ƀiă, mkŏ mjing klei bi mguôp êpul êya ti alŭ wăl să, đru mđĭ bruă hiu čhưn ênguê, mkŏ mjing hnư hrui wĭt kơ mnuih ƀuôn sang”.

 Lê Thị Thu Hương – k’iăng khua knơ̆ng bruă dhar kreh mjuăt asei mlei lehy anăn hiu čhưn ênguê brei thâo: hŏng klei mkŏ wĭt dŭm klei ngă yang, êpul êya dưi ksiêm wĭt klei jơr, boh tŭ dưn dhar kreh knhuah gru, mbĭt anăn hyuă kjăp kleio bi mguôp, bi lar bruă klam mơ̆ng phung mâo kơhưm, mduôn ƀuôn, phung thâo mbruă. Anei ăt jing wưng mđĭ klei thâo săng kơ phung mda asei hlăm bruă kriê pioh knhuah gru dhar kreh mơ̆ng djuê ana.

“Dưi lač hŏng dŭm hdră mkŏ wĭt, mnuih ƀuôn sang hơ̆k mơak. Mơ̆ng thŭn 2023 - 2025, čar mkŏ mjing lu hdră mkŏ wĭt. Ară anei, knơ̆ng bruă lŏ dơ̆ng đru kčĕ hŏng Bruă sang čư̆ êa čar lŏ dơ̆ng mkŏ mjing hdră êlan kriê pioh čing čhar wưng thŭn 2026 - 2030, hlăm anăn mâo mta phŭn mkŏ wĭt klei ngă yang. Kâo hmăng hmưi hlăm wưng kơ anăp dhar kreh dŭm djuê ana ti čar Gia Lai dưi mâo lu mnuih thâo hĭn”.

Hŏng êpul êya mnuih Jarai, dŭm hdră bhiăn knhuah gru amâo djŏ knŏng jing mnơ̆ng kriê pioh mơ̆ng aduôn aê ƀiădah lŏ jing phŭn klei hdĭp ti krah klei hdĭp mrâo anăn. Dŭm mta anăn bi mkŏ ƀuôn sang leh anăn djă pioh knuah amâo mâo luč ram hŏng thŭn mlan.

Nguyễn Thảo/VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC