Khánh Hòa rơ̆ng kjăp wăl anôk kriê pioh knhuah dhar kreh, mjing tur knơ̆ng kơ hdră hiu čhưn ênguê
Thứ bảy, 07:00, 02/08/2025 Pô mblang H'Nêč Êñuôl / VOV Tây Nguyên Pô mblang H'Nêč Êñuôl / VOV Tây Nguyên
VOV.Êđê- Răng kriê wăl hdĭp mda jiă kma knhuah gru dhar kreh jing hdră êlan phŭn čiăng mđĭ kyar hiu čhưn ênguê mtah ti krĭng mnuih djuê ƀiă leh anăn čư̆ čhiăng čar Khánh Hòa. Dŭm krĭng lăn msĕ si: Khánh Sơn, Khánh Vĩnh, Bác Ái… dôk jing dŭm anôk mkŏ klei mdê, pŏk hdră ksiêm dlăng dliê kmrơ̆ng mguôp hŏng êpul êya leh anăn hdră duh bơ̆ng kjăp.

Dŭm hruê anei, hlăk boh durian, măng cụt, boh sưp ksă hlăm pưk hlăm hma, Khánh Sơn jing krĭng čư̆ čhiăng nah Yŭ mơ̆ng čar Khánh Hòa lŏ mčhĭt mơuăt phung tuê hiu čhưn ênguê. Grăp êpul truh ti Khánh Sơn čiăng dưn dlăng yan adiê êđăp drưm, lông ƀơ̆ng dŭm mta boh krph ti đang lehanăn mdei săn ti krĭng čư̆ dliê anei. Phung tuê hiu čhưn ênguê amâo djŏ knŏng ƀơ̆ng boh kroh ƀiădah lŏ dưi tui ksiêm kơ hdră mkra điŏ brông ti djiêu kpur pui, hrăm mbĭt ai êwa hŏng êa krông Tà Gụ êngeh bhang, nao dlăng ktuê êlan Tà Giang bŏ hŏng dhul, buit adiê siam. Dŭm homestay jăk siam ti djiêu čư̆, ênai čing čhar, ênai brô̆ boh tâo kwang hlăm adiê mlam, ba phung tuê hiu čhưn ênguê lŏ wĭt hŏng lăn adiê lehanăn dưi hdĭp hŏng mnuih ƀuôn sang jiă knhuah dhar kreh djuê ana tinei. Ayŏng Nguyễn Thế Cường, ti ƀuôn hgŭm Như Quỳnh, čar Hưng Yên gưl tal êlâo truh ti Khánh Sơn brei thâo:

 “Truh tinei yan adiê êđăp drưm. Yang hruê mđiă ƀiădah gơ̆ amâo hlơr ôh, truh tlam gơ̆ êđăp drưm. Tinei, yan adiê jăk, amâo mâo săp, amâo ƀhŭl. Boh kroh ênưih, jăk êdi ƀơ̆ng, boh nik boh duriam, čhĭ ênưih hĭn mkă hŏng ti Hà Nội, ung mô̆ kâo hriê blei ƀuh jăk êdi ƀơ̆ng”.

Amâo djŏ knŏng ti Khánh Sơn, lu krĭng dlông ti Khánh Hòa ăt dôk mđĭ kyar hdră hiu čhưn ênguê êpul êya hluê hdră kjăp. Ti krĭng lăn kdriêk Khánh Vĩnh hđăp, mnuih ƀuôn sang mkŏ mjing leh dŭm tuor hiu čhưn tui ksiêm drai Yang Bay, dliê Giang Ly, tui ksiêm dhar kreh Raglay, ngă mkra mnơ̆ng bi msiam hŏng kyâo, bruă pơ̆k mñam. Dŭm hdră tui ksiêm khă gơ̆ điêt ƀiădah gơ̆ jĕ giăm, klă sĭt êdi hŏng phung tuê hiu čhưn. Mđĭ kyar bruă lŏ hma mguôp hŏng bruă răng mgang wăl hdĭp mda lăn êa, mđĭ kyar dŭm gru hmô hiu čhưn ênguê mguôp hŏng bruă kriê pioh knhuah dhar kreh djuê ana jing hdră êlan mâo Đảng dŭm să krĭng čư̆ čhiăng hlăm klei čih mkra hră hâo mdah bruă kđi čar ba mdah kơ Klei bi kƀĭn bruă Đảng tal 1. Aduôn Cao Thị Ngọc Thanh, Khua anôk bruă sang čư̆ êa ƀuôn hgŭm Khánh Vĩnh brei thâo, wưng ti anăp srăng mđing msir mghaih hdră duh ƀơ̆ng kơ mnuih ƀuôn sang, mđing mjuăt bi hriăm bruă mguôp hŏng hdră đru kơ dŭm gru hmô duh ƀơ̆ng msĕ si bruă rông mnơ̆ng, mnia mblei, boh nik mđĭ kyar bruă hiu čhưn mguôp hŏng dhar kreh alŭ wăl:

 “Alŭ wăl mđing truh kơ bruă đru kơ mnuih djuê ƀiă hơĭt kjăp. Ară anei mâo gru hmô mđĭ kyar bruă hiu čhưn ênguê êpul êya mgôp hŏng bruă kriê pioh knhuah dhar kreh, mđĭ kyar bruă lŏ hma. Anei jing hdră duh ƀơ̆ng bi mlih gru hmô bruă duh mkra gŏ sang, mta kñăm čiăng đru kơ mnuih djuê ƀiă tlaih kơ ƀun hơĭt kjăp.

Čiăng kơ hdră hiu čhưn ênguê krĭng čư̆ čhiăng klă sĭt “mtah” lehanăn hơĭt kjăp, brei mphŭn kčưm mơ̆ng gru hmô pla mjing – blei yua klă sĭt jĕ giăm hŏng wăl hdĭp mda. Dŭm alŭ wăl ti krĭng čư̆ čhiăng čar Khánh Hòa ktrâo lač kơ mnuih ƀuôn sang pla ana boh kroh hluê hdră doh, bi hrŏ klei ba yua hbâo hóa học, mbĭt anăn mtrŭt mnuih ƀuôn sang bi mklă djah djâo, amâo yua hruh nilông. Kơiăng nai prŏng, nai prĭn Lê Chí Công, Khua adŭ bruă hiu čhưn ênguê – Sang hră gưl prŏng Nha Trang bi mklă: Dŭm gru hmô hiu čhưn ênguê êpul êya hluê hdră kjăp dưi mkŏ mjing, čuăl mkă anôk jưh jơ̆ng, bi êdah wĭt wăl anôk dhar kreh djuê ana ciăng jak iêu lu tuê hiu čhưn.

 “Mđĭ kyar bruă lŏ hma mtah, doh. Anei jing mta phŭn mkŏ mjing sa hdră hiu čhưn ênguê hơĭt kjăp. Čiăng kơ hdră hiu čhưn ênguê mtah brei mjing dŭm mta mnơ̆ng mtah, êpul êya mâo klei thâo săng mơh, bi hrŏ klei ba yua djah ksu, bi hrŏ klei ba yua êa drao răng mgang mnơ̆ng pla mjing. Anei jing bruă ngă klă sĭt čiăng mkŏ mjing gru hmô bruă lŏ hma mtah, mđing truh kơ hdră hiu čhưn ênguê jă giăm jăk hŏng wăl hdĭp mda.

Leh bi mŭt Khánh Hòa lehanăn Ninh Thuận, čar Khánh Hòa mâo wăl anôk mđĭ kyar bruă hiu čhưn dưi pŏk mlar. Klei bi mguôp dŭm alŭ wăl krĭng dlông Khánh Sơn – Bác Ái mjing leh klei jăk, jiă knhuah djuê ana. Mơ̆ng đang boh durian ti Khánh Sơn, tuê hiu čhưn dưi nao truh ti Bác Aí hrăm mbĭt hŏng dhar kreh Čam, nao čuă dlăng ƀuôn mkra mnơ̆ng hŏng lăn čuh Bàu Trúc, ƀuôn pơ̆k mñam Mỹ Nghiệp amâo dah nao pĕ boh đrač, boh pom ti Ninh Hải, mă rup hŏng êpul biăp ti kdrăn rơ̆k mtah ti Ninh Phước. Anei amâo djŏ jing anôk hiu čhưn ƀiădah lŏ jing klei bi êdah hlăm bruă kriê pioh lăn adiê lehanăn dhar kreh hlăm ktuê êlan mđĭ kyar. Lê Văn Hoa, Kơiăng khua Knơ̆ng bruă Dhar kreh – Mjuăt ktang asei mlei lehanăn Hiu čhưn ênguê čar Khánh Hòa bi mklă:

 “Brei mtrŭt mđĭ hdră mtô mblang, hưn mthâo boh tŭ yuôm dhar kreh djuê ana mguôp hŏng bruă hiu čhưn ênguê. Tơdah mguôp Khánh Sơn hŏng Bác Ái čiăng bi hgŭm mkŏ mjing lu hdră bruă. Pô ăt dưi tui hriăm Ninh Thuận (hđăp),diñu ngă jăk bruă bi mguôp hdră lŏ hma hŏng hiu čhưn lehanăn dhar kreh djuê ana. Hluê hdră anăn, pô dưi lar bra gru hmô truh krĭng mnuih djuê ƀiă, krĭng čư̆ čhiăng mơ̆ng Khánh Hòa mrâo.”

Hiu čhưn ênguê mtah ti krĭng čư̆ čhiăng Khánh Hòa hlăk jing ktuê êlan mrâo hlăm hdră duh ƀơ̆ng mnuih ƀuôn sang, jing wăl anôk bi mguôp plah wah hdră kriê pioh dhar kreh, hiu čhưn ênguê, răng mgang wăl hdĭp mda, mđĭ kyar bruă duh mkra. Anei ăt jing hdră čiăng kơ krĭng lăn čư̆ čhiăng kwar krah kpưn đĭ truh kơ wăl anôk mnia mblei prŏng hĭn, hŏng klei mdê, jiă knhuah dhar kreh lehanăn khăp kơ tuê./.

Pô mblang H'Nêč Êñuôl / VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC