Mphŭn pŏk hdră mdah ti Klei bi lông dŭm êpul tông čing mda asei ƀuôn prŏng Ƀuôn Ama Thuôt gưl tal sa, êpul Ƀuôn Ky, ƀuôn hgŭm Thành Nhất mâo leh lu gru kruăk jăk siam hŏng mnuih nao dlăng. Dŭm hdră tông ayŭ lehanăn kdŏ jăk siam mơ̆ng êpul dưi mdah hŏng klei mbruă êdi mơ̆ng lu phung hđeh mdê bi gưl thŭn, mâo phung hđeh mâo êbeh 10 thŭn. Dlăng kiê kngan pral, thâo mbruă mbĭt hŏng ênhiang ênhiang kdŏ êdu ê’un mơ̆ng phung hđeh anei, grăp čô bi kngăr êdi kơ klei hriăm mjuăt mơ̆ng grăp čô hlăm êpul. Yăl dliê kơ klei nao hriăm mprăp kơ klei bi lông anei, adei H Wanna Ktul, hlăm êpul Ƀuôn Ky, ƀuôn hgŭm Thành Nhất brei thâo:
Hmei dưi hriăm 3 hruê, grăp blư̆ hriăm 2 mmông lehanăn grăp mmông mâo 3 blư̆ hriăm. Hmei nao hriăm djŏ mmông čiăng ênưih kơ klei mtô bi hriăm lehanăn mâo klei blŭ bi đru mbĭt. Tơdah amâo mâo klei blŭ amâo dưi hriăm ôh.
Y Diệp Ênuôl jing sa čô mda asei hĭn mơ̆ng êpul Ƀuôn Ky, nao mdah 3 hdră bi lông, hlăm anăn mâo klei tông brô T’rưng “Cô gái vót chông”. Mrâo 10 thŭn ƀiădah Y Diêp thâo hlăp lu kdrăp tông ayŭ msĕ si brô̆ T’rưng, hgơr, čing kram. Y Diêp yăl dliê, kyua ama ñu jing pô mkra lehanăn čhĭ kdrăp tông ayŭ snăn mơ̆ng điêt ñu dưi thâo leh kơ dŭm kdrăp anei mbĭt anăn ñu ăt khăp mơh kơ dŭm kdrăp anei čiăng tui hriăm lehanăn mdah kơ arăng dlăng.
Kâo khăp snăk kơ brô̆, ama kâo mtô kâo 4 thŭn, leh kơnăn kâo hriăm kơ kdrăp tông ayŭ djuê ana. Gưl anei dưi nao hlăm klei bi lông kâo m’ak snăk, dưi bi tuôm hŏng ƀĭng găp tinei, kâo ƀuh digơ̆ tông čing, tông hgơr jăk êdi hmư̆”.
Gưl tal êlâo dưi mkŏ mjing, Klei bi lông êpul tông čing mda asei ƀuôn prŏng Ƀuôn Ama Thuôt mâo 14 êpul, 60 hdră mdah hŏng lu mta msĕ si: Tông ayŭ kdrăp djuê ana, mmuñ lehanăn kdŏ ênhiang djuê ana. Dŭm êpul mdah leh dŭm hdră jăk êdi, bi êdah klă knhuah dhar kreh jăk siam đưm mơ̆ng djuê ana Êđê lehanăn Mường. Hluê si klei tĭng dlăng mơ̆ng anôk mkŏ mjing, dŭm êpul bi êdah leh klei jăk êdi hlăm hdră tông čing, klei thâo hlăm hdră mdah. Dŭm hdră anei dưi mprăp kjăp, kluôm dhuôm, djŏ guôp lehanăn bi êdah klă knhuah djuê ana Êđê. Nghệ sĩ Linh Nga Niê Kđăm, khua anôk bruă bi mklă klei bi lông anei tĭng dlăng:
Mâo dŭm êpul thâo mbruă êdi, mâo tĭng dlăng jăk, mâo klei blŭ tlao, čhưn hlăp mbĭt msĕ si klei jăk siam mơ̆ng ênai čing anăn mơh. Mâo dŭm êpul msĕ snăn, bi lu êpul mkăn digơ̆ tông msĕ yang đar mơh. Klei anăn ăt bi êdah klei mđing dlăng mơh, bi čiăng kơ phung hđeh dưi mjuăt hriăm lu msĕ arăng ka mâo ôh, mjing klei găl dưi nao mdah ka lu mơh.
Mjưh ruê̆ knăm anei, anôk mkŏ mjing jao leh 6 klei pah mni kơ dŭm êpul mâo boh tŭ êdah êdi lehanăn 18 klei pah mni kơ dŭm êpul mâo boh tŭ êdah kdlưn. Anei amâo djŏ knŏng jing klei mtrŭt mđĭ ai hŏng dŭm êpul ƀiădah lŏ jing “Klei jăk” leh lu thŭn pŏk ngă hdră mtô tông čing kơ phung hđeh mơ̆ng bruă knŭk kna ƀuôn prŏng Ƀuôn Ama Thuôt lehanăn čar Dak Lak.
Phạm Tiến Hưng, K’iăng khua Anôk bruă sang čư̆ êa Ƀuôn Ama Thuôt, Khua anôk bruă mkŏ mjing klei bi lông brei thâo: Knăm anei jing hdră kñăm hluê ngă sĭt dŭm klei bhiăn, hdră mtrŭn mơ̆ng ƀuôn prŏng hlăm bruă kriê pioh lehanăn mđĭ lar knhuah dhar kreh jăk siam mơ̆ng mnuih djuê ƀiă ti alŭ wăl. Mjing klei găl kơ phung mbruă kriê kjăp knhuah dhar kreh yuôm mơ̆ng djuê ana. Anei ăt jing sa hdră čiăng hưn mthâo dhar kreh hiu čhưn ênguê mơ̆ng alŭ wăl. Klei tŭ jing mơ̆ng knăm anei đru pŏk lu hdră kčah čiăng kơ alŭ wăl lŏ dơ̆ng pŏk ngă hlăm wưng ti anăp.
Tĭng hlăm wưng ti anăp, hlăm knăm năm lehanăn kjuh, hmei srăng mkŏ mjing klei bi mjĕ mjuk, bi lông ti wăl tač prŏng sa blư̆ čiăng mơ̆ng anăn mjing tač hlăp jăk kơ phung êdam êra mnuih djuê ƀiă. Mbĭt anăn hưn mthâo pŏk rup anak mnuih lehanăn dŭm knhuah dhar kreh djuê ana ƀuôn prŏng Ƀuôn Ama Thuôt, jak iêu phung duh bi liê, phung tuê hiu čhưn hriê dlăng, tui ksiêm kơ knhuah dhar kreh mnuih djuê ƀiă ti ƀuôn prŏng Ƀuôn Ama Thuôt”.
Dŭm hdră kčah, hdră êlan mơ̆ng ƀuôn prŏng Ƀuôn Ama Thuôt ăt pŏk klei čang hmăng čiăng kơ dŭm êpul tông čing mda asei lŏ mâo klei găl mjuăt hriăm, dưi bi mjĕ jăk hĭn hŏng boh tŭ yuôm dhar kreh djuê ana jăk siam mơ̆ng đưm./.
Viết bình luận