Klei kdŏ čhuang hlăm msat bông – hdră bi juh sang djiê brŭ
Chủ nhật, 00:00, 06/11/2022 Dơng/ VOV Tây Nguyên Dơng/ VOV Tây Nguyên
VOV4.Êđê - Lač kơ klei kdŏ čhuang krĭng Lăn dap kngư, arăng srăng bi mĭn mâo lu mnuih bi djă kngan mbĭt, bi kdŏ hluê ênai čing čhar, hrăm mbĭt hŏng ai êwa hơ̆k m’ak. Khă snăn, hŏng mnuih Bahnar, lŏ mâo klei kdŏ čhuang hlăm knăm djiê brŭ – sa hdră bi juh klei ênguôt hnĭng hŏng gŏ sang mâo mnuih djiê.

 

Tui si khua mduôn Vên, 75 thŭn ti Plei Piơm, wăl krah Đăk Đoa, kdriêk Đăk Đoa, čar Gialai, čing čhar lehanăn kdŏ čhuang nao mbĭt hlăm klei hdĭp yang ƀuôn mnuih Bahnar. Hlăm dŭm hrue huă mnăm mơak hlak amâodah hlăm klei djiê brŭ ênguôt hnĭng, snăn čing čhar lŏ dơ̆ng kwang, mbĭt anăn mâo dŭm êlhiang kdŏ êun juăt čuê anăn. Tui hlue mdê bi bruă srăng ruah ênhiang tông čing, lehanăn êlhiang kdŏ bi djŏ mơh.

 

Sitôhmô, hlăm klei mơak mñai huă mnăm, msĕsi ti anôk huă mnăm lui msat, jing klei ngă pơ̆ng bi ktlah yơh hŏng mnguh mngăt mnuih djiê, yap jing sa mta bruă prŏng lehanăn mơak hĭn hŏng mnuih Bahnar, phung êkei êdam mniê êra mđrăm mbĭt bi djă kngan kdŏ čhuang hŏng ai tiê mơak hlak, mtluk mtlak. Êjai anăn, klei kdŏ čhuang ti anôk ŭ kyăm djiê brŭ jing mdê. Anei jing hrue ênguôt hnĭng, snăn ênhiang tông, lehanăn klei kdŏ čhuang ăt êmưt lehanăn ktrŏ hĭn, mdjĕ mdjĕ hĭn msĕ hŏng klei bi êdah ai tiê klei ênguôt kyua klei bi ktlah. Khua mduôn Vên brei thâo “Êjai čhuang kdŏ ti anôk ŭ kyăm djiê brŭ amâo mâo pô čŭt hơô m’iêng ao jăk siam ôh, êjai dôk čhuang boh kŏ kkui phă gŭ, čhuang êjai lehanăn hia êjai. Ăt dưi tông čing, kdŏ čhuang jih mlam, ƀiădah amâo lŏ mâo ôh klei ur bliâo, hơ̆k mơak msĕ hŏng klei kdŏ čhuang ti hrue lui msat. Klei kdŏ čhuang anei, kñăm đru kơ găp djuê pô djiê hdjul ai tiê klei ênguôt hnĭng kyua mâo mnuih hlăm găp djuê luič hĕ”.

 

Tui si klei mĭn mnuih Bahnar đưm adih bi lač: “Tơdah hlăm sang djiê ƀrŭ amâo mâo ôh ênai čing, amâo mâo ôh klei kdŏ čhuang, snăn găp djuê knư̆ hĭn mơh lĕ hlăm klei ênguôt hnĭng hĭn, klei ênguôt anăn srăng sui, pătdah amâo mâo bi leh ôh bruă pô hŏng mnuih leh djiê”. Kyuanăn yơh, hlăm jih jang klei djiê brŭ mnuih Bahnar đưm adih ăt mkŏ mjing klei tông čing lehanăn kdŏ čhuang. Mbĭt hŏng anăn, ênai čing, lehanăn klei kdŏ hlăm sang djiê brŭ lŏ bi êdah ai tiê klei thâo bi mguôp hlăm adei tlang yang ƀuôn. Suck, dôk ti wăl krah Đăk Đoa, kdriêk Đăk Đoa, čar Gialai jing sa čô mnuih thâo săng kơ knhuah gru dhar kreh djuê ana Bahnar, lač:  “Leh hmư̆ hing mâo mnuih djiê, snăn jih jang mnuih hlăm ƀuôn nao bi čang ênuh duh mgei klei djiê brŭ, mâo mnuih tông čing, mâo mnuih kdŏ čhuang. Klei kdŏ anei jing klei bi djuh hŏng găp ênuê djuê êpul mâo klei djiê brŭ, jih jang mnuih dôk bi krŏng jih mlam hŏng sang djiê, kñăm bi êdah klei thâo bi mguôp”.

Klei kdŏ čhuang hlăm sang djuê brŭ jing mđing hĭn kơ klei ênguôt hnĭng, dưi yap msĕ si klei bi juh prŏng êdi hŏng găp djuê sang djiê. Kyuanăn yơh, hlăm klei kdŏ čhuang ti sang djiê, ñu mâo klei bhiăn hjăn ñu mơh, msĕ si: Êjai kdŏ čhuang amâo mâo dưi bi yăl dliê bi blŭ hrăm ôh, amâo mâo dưi tlao hlăp ôh, jih jang mnuih kdŏ bi kkui kŏ phă gŭ sơăi. Hlei pô čiăng nao kdŏ snăn kgŭ nao kdŏ yơh, amâo mâo duah bi ktŭk bi đoh mnuih mkăn ôh; leh ruĕ ênai čing snăn jih jang mnuih mdei lehanăn wĭt kơ anôk mdê mdê. Mơ̆ng klei bhiăn msĕ snăn, mâo ti đa đa anôk phung ƀuôn sang Bahnar hdĭp mda, hlăm klei djiê brŭ phung êkei êdam, mniê êra amâo mâo dưi kdŏ čhuang mbĭt ôh. Aduôn Phŏm 57 thŭn, ti ƀuôn Tuơh Ktu, să Glar, kdriêk Đăk Đoa, čar Gialai brei thâo: “Hlăm knăm lui msat snăn phung êkei êdam nao bi kdŏ mđrăm mbĭt, ƀiădah ti anôk djiê brŭ puhng êkei êdam amâo mâo dưi kdŏ ôh, knŏng dôk dlăng phung mniê êra kdŏ đuič yơh. Bi phung mniê êra, êjai dôk kdŏ boh kŏ kkuih phă gŭ, amâo mâo klei tlao hlăp ôh, kăn dưi duah kngưr boh kŏ rei... mơ̆ng truh kơ ênai hgơr hlŭt hưn klei kdŏ čhuang ruĕ leh snăn bi đuĕ wĭt kơ anôk pô mdê mdê, amâo mâo klei hao hao ôh”.

Hlăm klei hdĭp mrâo ară anei, klei kdŏ čhuang hlăm sang djiê amâo lŏ dôk djă pioh ôh, msĕ hŏng dŭm klei kdŏ čhuang mkăn. Kyuadah mâo đa đa mnuih bi lač,” Klei kdŏ čhuang jing klei amâo mâo djŏ guôp ôh hlăm sang djiê”. Hŏng klei mĭn msĕ snăn, klei kdŏ čhuang hlăm anôk djiê brŭ dơ̆ng đuĕ kbưi hŏng klei hdĭp aguah tlam mlam hrue anak ƀuôn sang Bahnar ti dŭm alŭ wăl./.

Dơng/ VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC