Mdê hjăn knăm ngă yang kơ čing mnuih K’Ho ti Lâm Đồng
Chủ nhật, 00:00, 28/07/2024 VOV TAYNGUYEN VOV TAYNGUYEN
VOV4.Êđê- Hŏng dŭm djuê ana mnuih djuê ƀiă ti krĭng Lăn Dap Kngư, čing čhar jing kdrăp pĕ tông hing ang, mâo yang dôk hlăm lam. Čing čhar kreh nao mbĭt hŏng dŭm klei ngă yang, knăm mơak djuê ana. Hŏng mnuih K’Ho ti čar Lâm Đồng lŏ mâo sa hdră bhiăn mdê hĭn jing lač jăk kơ yang čing, anăn jing klei ngă yang čing.

“Ơ ƀuôn sang! Leh sa thŭn suăi êmăn hŏng pưk hma, hruê anei mdiê bŏ prŏng, bŏ hjiê, kpiê čeh truh leh hruê mnăm. Drei bi kuh kŭm ênŭm ênap ti nei ngă yang bi mni kơ phung Yang brei leh kơ ƀuôn sang sa thŭn djŏ êa hlĭn hjan, pưk hma čăt jing, mdiê kuê mâo lu, ŭn lu msĕ si hdăm jŭ, êmô kbao msĕ si tuôr hlăm êa. Ơ ƀuôn sang! Hriê bĕ tinei hrăm mbĭt hlăm knăm mơak!”

Truh leh mmông jăk, khua mduôn K’Thế ti ƀon Srê Nhắc, wăl krah Đinh Văn, kdriêk Lâm Hà, čar Lâm Đồng ayŭ ky pah sui leh anăn iêô mthưr grăp čô wĭt hlăm knăm mơak. Wĭt lač kơ klei anăn, mnuih ƀuôn sang bi kƀĭn riêng gah gơ̆ng ngă yang ti anôk ngă yang. Tơdah grăp čô hơĭt leh anôk dôk, Khua mduôn K’Thế mphŭn iêô yang:

“Ơ Yang čing yuôm bhăn! Dôk hlăm čing prŏng, čing điêt; čing ana, čing điêt. Ƀuôn sang mâo ngăn drăp, thâo mđing hmư̆, thâo ngă klei djŏ. Lač jăk kơ yang leh anăn iêô yang wĭt hlăm knăm mơak ƀuôn sang. Hruê anei ƀuôn sang mâo knăm mơak, srăng mâo mnơ̆ng ngă yang, kpiê jăk. Akâo kơ yang brei mtrŭn čing leh anăn tông kwang dliê kmrơ̆ng, kdrăm kơah hlăm ai tiê mnuih, hlăm knăm mơak”.

 Mjưh ngă yang, khua mduôn ngă knăm myơr mnơ̆ng ngă yang hŏng sa drei mnŭ knô; mbĭt hŏng mnơ̆ng ngă yang mâo kan krô, hra, braih, điŏ, boh kroh. Knăm ngă yang jing yuôm bhăn čiăng akâo ba čing trŭn leh anăn akâo klei jăk mơak kơ grăp čô nao hlăm knăm mơak mâo klei êđăp ênang, suaih pral, myun. Leh anăn mâo klei bhiăn mtrŭn čing leh anăn mđup brei kơ 6 čô êkei mphŭn tông čing ênhiang “Gungme Gungma”, jming “Kkuh drông phung tue”. Leh mjưh ruĕ knăm mtrŭn čing, ênai čing kwang kdrăm kơan jing hlăk mphŭn pŏk knăm mơak. Khuâ mduôn K’Thế brei thâo:

 

 “Ti êpul mâo khua mduôn amâodah hlăm ƀuôn anăn mâo čing snăn mngăt čing dôk hlăm ƀuôn anăn. Knăm mtrŭn čing jing akâo kơ yang wĭt hlăm knăm mơak tông čing leh anăn hrăm mbĭt mơak hŏng mnuih ƀuôn sang hlăm dŭm gưl msĕ si mphŭn kjuk buh mdiê amâodah mkra pưk sang, bi kuôl ung mô̆ kơ anak… Jih jang klei tông čing snăn akâo kơ yang brei snăn kơ hmei dưi tông čing”.

Sa hlăm klei jăk hĭn hlăm Knăm ngă yang čing jing bi lông tông čing (Ching Yo). Hlăm êwa kpiê čeh, phung hđeh dam bi lông tông čing, yua mnêč tông čiing ngă kơ phung nah dih amâo dưi lŏ tông čing ôh. Klei hlăp mbŭl snăn, ti djiêô čeh kpiê, ênai čing ƀrư̆ kwang hĭn. Ayŏng Kră Jăn K’Rông, ti ƀon Bồ Liêng, wăl krah Đinh Văn, kdriêk Lâm Hà, brei thâo, čing čhar leh anăn knăm mơak jing mnơ̆ng amâo dưi kƀah ôh hlăm klei hdĭp mnuih K’ho.

“Klei mđing dlăng mơ̆ng Đảng leh anăn Knŭk kna mđĭ ai mnuih ƀuôn sang pô ƀrư̆ hruê ƀrư̆ răng kriê klei bhiăn hlue si klei mă djuê tĭng amĭ. Anăn jing ênoh yuôm amâo êdah klă, mnơ̆ng amâo dưi kƀah ôh kơ mnuih ƀuôn sang hmei”.

 Hlăm čing čhar mâo yang, mnuih K’Ho mpŭ răng kriê, amâo yua plă plia ôh. K’El, ti alŭ Ryông Srê, wăl krah Đinh Văn, kdriêk Lâm Hà, čar Lâm Đồng brei thâo: čing čhar mguôp hŏng klei bhiăn ngă yang djŏ tuôm kơ klei hdĭp anak mnuih leh anăn knăm mơak yuôm bhăn hlăm êpul êya.

 “Čing K’Ho mâo 6 boh, čhar mâo 8 boh. Hlăm anăn čing snăn dưi tông lu ênhiang, yua hlăm knăm mơak prŏng, si tô hmô ba wĭt mdiê, bi kuôl ung mô̆ leh anăn klei bhiăn ngă yang yuôm bhăn snăn hmei yua čing sơăi. Čing jing mnơ̆ng yuôm snăk mơ̆ng djuê ana K’Ho”.

 Hlăm knăm mơak mnuih K’Ho, knăm ngă yang čing jing knăm mơak mphŭn pŏk akâo kơ yang brei mtrŭn rĭng čing čiăng tông. Anei jing klei ngă yang pŏl lu bruă dhar kreh bŏ hŏng ênai kwang leh anăn jăk siam êdei anăn. Klei hdĭp mda ƀrư̆ đĭ kyar, mnuih ƀuôn sang ăt dlăng myuôm leh anăn lŏ dơ̆ng răng kriê, mđĭ lar ênoh yuôm djuê ana. Hlăm anăn, knăm ngă yang čing jing sa klei mñă mdê hjăn, mâo mnuih K’Ho djă pioh hlăm lu knăm mơak ară anei.

VOV TAYNGUYEN

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC