Bruă pơ̆k mñam mnuih djuê ana Mạ mâo leh mơ̆ng ênuk aê aduôn pô đưm, phung mniê êra Mạ leh mâo 15,16 thŭn amĭ lehanăn aduôn dơ̆ng mtô bi hriăm jih jang bruă pla kaih čaih hmlei, êwei mrai, tăm êa mil, lehanăn đêč giêng, pơ̆k mñam. Pô mbruă K’Gon ti să Lộc Tân, kdriêk Bảo Lâm, čar Lâm Đồng hưn, bruă pơ̆k mñam mâo leh mơ̆ng aê aduôn pô đưm. Bi asei ñu pô tui hriăm bruă anei hnui leh mkă hŏng gưl amĭ lehanăn aduôn mphŭn dô, ƀiădah mâo klei kreh kruiñ ktrâo atăt mơ̆ng amĭ lehanăn mơ̆ng aduôn, snăn ñu gĭr tui hriăm lehanăn pral êmăt hlăm klei tui hriăm, hgao jih klei dleh dlan suăi êmăn, ară anei jing leh mnuih thâo mñam djăp mta mnơ̆ng hŏng lu gru grua jăk siam. K’Gon lač:

 “Hlăk kâo mâo 23 thŭn dơ̆ng kčưm hriăm. Hlăk anăn ka mưng juăt ôh, snăn knŏng nao ƀưih ƀưih mâo mñam mă ƀiă dhiă đuič mnơ̆ng. Êdei anei mâo amĭ jih ai tiê mtô bi hriăm, lehanăn kâo hŏng klei thâo gĭr mơh, ƀrư̆ ƀrư̆ dơ̆ng thâo mñam raih. Dơ̆ng mơ̆ng bruă traih mrai mprăp jar, mbha êa mil tui si pô čiăng, pioh mñam ao, mñam klei hdrăng k'iêng, abăn ƀă, păl ao... Čiăng mâo mñam jih jang mnơ̆ng tui si pô čiăng... snăn pô lŏ tui duah mrai hlăm sang mnia, jing dŏ pô kơ sang ka mâo ôh. Tơl leh mñam jing sa mta mnơ̆ng pioh yua, thâo dah pioh čhĭ, kñăm čiăng mâo thiăm prăk kăk yua, mơ̆ng anăn kâo lŏ bi jak lu mnuih hlăm gŏ sang găp djuê bi mñam msĕ”.

Bruă pơ̆k mñam yơh jing ngăn dưn mơ̆ng aduôn aê pô đưm, kñăm bi êdah gru drua dhar kreh pô, snăn phung thâo mñam jih ai tiê lŏ bi hdơr, bi kriê pioh gru grua djuê ana pô. Jih jang gru grua hlăm klei đêč giêng bi knăl kơ klei hdĭp hŏng lăn ala dliê kmrơ̆ng, mnơ̆ng čŏng mâo, dơ̆ng mơ̆ng hlô mnơ̆ng, mnga rơ̆k, kyâo mtâo... jih jang bi hlai mbĭt hlăm bruă mjing sa êa mil siam jăk. Pô mbruă K’Gon lač, êa mil hlăm bruă đêč giêng djuê ana Mạ jing êa kô̆, jŭ, mtah, hrah, uê... hlăm anăn êa kô̆ yơh jing knơ̆ng. Tui hlue si klei đĭ kyar mơ̆ng klei hdĭp hlăm yang ƀuôn, lehanăn hŏng lu mta mnơ̆ng mâo ară anei, snăn K’Gon ăt jih ai tiê mơh lŏ tui duah hdră bi mlih hlăm klei pô pơ̆k mñam, lehanăn mâo klei lŏ dơ̆ng mtô bi hriăm kơ hđeh gưl mrâo, kyuadah anei jing ngăn dưn mơ̆ng aê aduôn pô đưm.

 “Bruă pơ̆k mñam jing bruă mâo leh mơ̆ng ênuk aê aduôn pô đưm. Phung anak čô ară anei brei lŏ thâo kriê pioh, djă yua jih jang ngăn dưn mơ̆ng aduôn pô. Lač kơ djăp mta mnơ̆ng hlăm bruă pơ̆k mñam mâo lu mta snăk, msĕ si mơiêng kroh, mơiêng nhuôl… grăp mta m’iêng mâo gru grua mdê mdê, mơ̆ng klei đêč giêng pioh bi msiam”.

Hlăm klei hdĭp aguah tlam mlam hrue mnuih djuê ana Mạ, phung khua thŭn yơh jing phung adôk djă pioh, lehanăn mâo klei thâo săng lu kơ gru grua, êa mil hlăm klei đêč giêng, dôk djă pioh knhuah bhiăn djuê ana pô. Dôk hyưt nanao kơ bruă pơ̆k mñam pô lĕ hlăm klei luič ram, snăn K’Gon lŏ dơ̆ng mtô bi hriăm, lehanăn mđĭ ai klei thâo khăp čiăng hŏng bruă pơ̆k mñam, mbĭt anăn tui duah anôk čhĭ mnia bruă pô mñam. Ñu jih ai tiê đru kơ phung hđeh gưl mrâo nao tui hriăm hlăm dŭm boh adŭ bruă pơ̆k mñam, mơ̆ng anăn ñu gĭt ktĭr ktrâo atăt kñăm bi djŏ gru grua pô. Mbĭt anăn lu gŏ sang dơ̆ng mâo ênoh ba wĭt kơ pô mơh mơ̆ng bruă pơ̆k mñam, anei jing sa klei mơak êdi hŏng ñu. Mơ̆ng hdră anei mơh, K’Gon đru bi kriê pioh leh knhuah gru jăk siam mơ̆ng djuê ana pô, ba mnơ̆ng pơ̆k mñam mơ̆ng djuê ana pô mâo čhĭ kơ anôk kbưi hĭn;

 “Ară anei mâo leh lu gŏ sang thâo ba yua bruă pơ̆k mñam anei mjing ênoh dưi ba wĭt thiăm prăk kăk kơ pô. Lu mnuih thâo mñam leh lu mta mnơ̆ng jăk siam snăk. Kâo ƀuh jăk mơak snăk kyuadah anei jing klei mâo leh lu mnuih dơ̆ng bi mđing. Kyudah êlâo dih lu mnuih amâo lŏ hdơr ôh. Ƀiădah ară anei lu mnuih dơ̆ng lŏ wĭt tui hriăm, lehanăn kriê pioh jih jang knhuah gru dhar kreh djuê ana pô.”

Ti să Lộc Tân, kdriêk Bảo Lâm, čar Lâm Đồng, găn leh hlăm lu gưl, ênuk, mâo dŭm êtuh čô jing amĭ, jing aduôn mnuih djuê ana Mạ ăt dôk kreh kruiñ gi gi đêč giêng. Hrue lehanăn mlam dôk ngit khăp kơ bruă pơ̆k mñam, sa kdrêč bruă anei mâo đru leh mơh diñu kơ klei hdĭp mda, leh kơ anăn sa kdrêč lŏ mtô bi hriăm diñu kơ klei thâo bi kriê pioh knhuah gru dhar kreh djuê ana pô. Anei jing hdră “Bi kriê pioh, mđĭ bi lar knhuah gru dhar kreh jăk siam mơ̆ng dŭm djuê ana, mguôp hŏng bruă hiu čhưn ênguê”, dôk hlăm hdră lăn čar kñăm mđĭ kyar klei hdĭp mda ala ƀuôn krĭng mnuih djuê ƀiă, lehanăn krĭng čư̆ čhiăng, thŭn 2024, Knơ̆ng bruă dhar kreh mjuăt asei mlei lehanăn hiu čhưn ênguê Lâm Đồng srăng mâo klei ksiêm duah lŏ bi kơrŭ, kriê pioh, mđĭ bi lar bruă pơ̆k mñam mơ̆ng mnuih djuê ana Mạ ti kdriêk Bảo Lâm, čar Lâm Đồng.