VOV4.Êđê -Mơ\ng thu\n 2011 truh kơ ara\ anei, giăm 900 go\ êsei mnuih [uôn sang djuê [ia\ ti kdriêk Đức Cơ, ]ar Gialai mâo mbha êmô ana mđai hluê hdră brua\ kơ klei hd^p mda ala [uôn. {ia\dah adôk mưng hlăm klei rông phưi tha, k[ah klei dlăng kriê wiê ênăk jăk mơ\ng đa đa go\ êsei mnuih [uôn sang, truh kơ ara\ anei du\m êtuh drei êmô leh mbha djiê, amâodah lu], ênoh êmô truh kơ mđai amâo mâo lu ôh. Klei anei ngă kơ hdră brua\ mbha êmô ana mđai hlăm alu\ wa\l ka kla\ s^t mâo klei tu\ dưn ôh.

         Dôk hlăm ênoh go\ êsei [un snăn hlăm mlan 6 thu\n dih, go\ sang amai Kpuih H’Tiên, ti Plei Mook Trang, sa\ Ia Dom, kdriêk Đức Cơ, ]ar Gialai mâo mbha sa drei êmô mơ\ng hdră brua\ 135 pioh rông. Ana\n yơh jing ngăn do\ mâo ênoh h^n êdi, lehana\n ăt jing do\ amai ]ang hmăng  h^n kơ go\ sang pô srăng tlaih mơ\ng klei dleh dlan knap m`ai.

     Aguah ưm amai, đoh ba êmô nao hlăm hma [ơ\ng rơ\k. Tlam, amai đoh w^t êmô kơ war, [ia\dah amâo mâo lo\ ]iêm mnơ\ng [ơ\ng mkăn ôh. Kha\dah adiê hjan amâodah mđia\ êmô kno\ng krư\ hlăm war pram ma\ snăn, mâo mdơ\ng ho\ng 4 [e\ kram ti 4 kiêng, nah dlông păng ho\ng [aih êpih, ju\m gah găn amâo mâo mnơ\ng gang ôh. Mse\ snăn yơh tăp năng êmô amâo mâo mnơ\ng [ơ\ng ôh hlăm du\m hruê bi mlih adiê, êmô êwang êweh, [rư\ [rư\ hlo\ng djiê he\. Klei m^n ]ia\ng tlaih kơ [un [in mơ\ng go\ sang amai H’Tiên hlo\ng lu] mơh:

“Mâo mbha êmô dua tlâo hruê êlâo kao đoh ba êmô [ơ\ng rơ\k hlăm hma, êdei anei [uh êmô êwang đei kâo lui êmô kơ sang. Nai êa drao mdrao klei rua\ mnơ\ng rông tlo\ leh mơh êa drao, êmô suaih, kâo lo\ đoh ba kơ hma, [ia\dah êmô lo\ rua\. Leh sa wưng kơ ana\n êmô djiê yơh. Rông êmô anei kno\ng đoh ba brei [ơ\ng rơ\k mse\ si aguah tlam yơh, klei hd^p dleh dlan amâo dưi thâo mâo rông êmô bi jăk ôh, êmô [rư\ hruê [rư\ êwang lehana\n djiê. Mâo ngă mơh war êning, [ia\dah ngă ma\ mse\ snăn yơh, păng ma\ ho\ng [aih gang kơ êa hjan. Ăt ]ia\ng mơh mâo war êning kjăp mâo anôk kơ êmô kđăp hjan mđia\, [ia\dah knap đei yơh, amâo mâo dưi lo\ duh ôh”.

Mơ\ng thu\n 2011 truh kơ ara\ anei, giăm 900 go\ êsei [un kdriêk Đức Cơ mâo mbha êmô mơ\ng hdră brua\ 135, lehana\n hdră brua\ Kơ klei hd^p mda ala [uôn mơ\ng Dhar brua\ kia\ kriê kr^ng Lăn Dap Kngư. Êlâo ba jao kơ alu\ wa\l, ênoh êmô anei djăp 3 ênoh ]ua\n jing: Kgu\ sa adei, êbeh 110kg, lehana\n mâo tlo\ leh vaccin răng mgang djăp mta klei rua\. Tui si anôk duh kơ brua\ anei, snăn ho\ng ênoh ana\n, tơdah mâo dlăng kriê wiê ênăk jăk, snăn kno\ng êdei kơ sa thu\n, êmô srăng mđai yơh. {ia\dah leh 5 thu\n mâo tu\ ma\ êmô mbha hluê hdră brua\ 135, kluôm kdriêk kno\ng mrâo mâo 134/811 drei êmô mđai leh, du\m êtuh drei êmô mkăn đa djiê, đa lu]. Tui si Phan Đình Hải, Khua adu\ brua\ lo\ hma kdriêk Đức Cơ, mâo dua mta phu\n ngă truh kơ klei mbha êmô rông mơ\ng hdră brua\ anei amâo mâo klei tu\ jing. Tal êlâo, mnuih [uôn sang dôk hlăm klei knap m`ai đei, boh nik du\m go\ êsei mnuih djuê [ia\ ka thâo ôh hdră rông êmô bi jăk. Mb^t ho\ng ana\n, kyua kno\ng mưng phưi tha êmô hiu [ơ\ng ma\ hjan hlăm kdrăn, k[ah klei kia\ kriê mơ\ng pô êmô, snăn ênưih mơh lu] êmô, amâodah êmô djo\ he\ mnơ\ng amâo mâo jăk ênưih mơh ngă kơ êmô rua\. Phan Đình Hải, Khua adu\ brua\ lo\ hma kdriêk Đức Cơ la]:

“Mnuih [uôn sang đoh ba êmô hiu [ơ\ng ktuê hnoh êa, đa êmô lu] ara\ng tle\, đa êmô le\ hlăm [a\ng êlam, đa đa êmô duah [ơ\ng ta tăn kdô klu\ng, kl^t hbei [lang, êmô pu\k tian lehana\n djiê, kbia\ hriê mơ\ng mnuih [uôn sang phưi tha mse\ snăn. Yăng đar êmô djăp ênoh ]ua\n mơ\ng 130kg – 140kg sa thu\n, leh kơ năn dơ\ng mđai yơh. {ia\dah mâo mâo êmô mbha amâo mâo bi knar ôh. Lehana\n du\m go\ êsei mnuih djuê [ia\ ka mâo klei dlăng kriê wiê ênăk s^t mơh, êmô tăp năng mâo mnơ\ng [ơ\ng tăp năng hơăi, lehana\n kăn nao hưn pral lei ho\ng nai êa drao mnơ\ng rông, ngă kơ êmô rua\ êwang, dlăng awa\t êmăn leh snăn kơh nao hưn”.

Mbha êmô ana mđai kơ mnuih [uôn sang [un rông jing sa mta brua\ ngă bo\ ho\ng klei yuôm bhăn. Kyuadah rông êmô hơ^t srăng mâo hnơ\ng hrui w^t pro\ng, lehana\n brua\ rông ba amâo mâo dleh ôh, djo\ guôp ho\ng klei bhiăn hd^p mơ\ng mnuih [uôn sang mơ\ng đưm leh. {ia\dah ]ia\ng kơ brua\ anei kla\ s^t mâo klei tu\ dưn, dưi đru hlăm klei msir ư\ êpa bi hro\ [un knap, snăn êlâo h^n bi mâo klei hâo hưn mtô mblang ]ia\ng kơ mnuih [uôn sang bi mlih klei m^n, hdră duah [ơ\ng thâo mđing uê` hlăm brua\ rông mnơ\ng. Kpa\ Đô, Khua Dhar brua\ đru ]ung ba mnuih [uôn sang ]ar Gialai la]:

“Dhar brua\ kia\ kriê mơ\ng Knu\k kna srăng hrăm mb^t ho\ng êpul knua\ druh brua\ mdrao mgu\n mnơ\ng rông, bi mguôp kjăp ho\ng djăp êpul êya djo\ tuôm hlăm kdriêk, mb^t ho\ng anôk brua\ mtô bi hriăm brua\ lo\ hma srăng mtô kơ mnuih [uôn sang mâo klei thâo rông êmô si srăng ngă ]ia\ng mâo klei tu\ dưn, pioh đru hlăm brua\ msir klei ư\ êpa bi hro\ klei [un knap”.

                                                          Y-Khem pô ]ih mkra.