Mđĭ ktang klei bi hgŭm dŭm djuê ana krĭng knông lăn
Thứ năm, 00:00, 22/12/2022 VOV TAYNGUYEN VOV TAYNGUYEN
VOV4.Êđê- Kyua mâo hdră êlan, mâo ai dưi duh bi liê leh anăn klei sa ai mơ̆ng mnuih ƀuôn sang, anăn jing kliăng pŏk klei tŭ jing kơ bruă bi hrŏ ƀun. Bi hŏng mnuih ƀuôn sang jing mnuih djuê ƀiă hlăm dŭm alŭ wăl kluôm ala ăt msĕ sơnăn mơh, hŏng ai tiê thâo khăp, thâo pap, klei hdĭp mnuih ƀuôn sang mâo leh lu klei mlih klă nik.

Hmei nao ti krĭng mâo lu mnuih Khmer hdĭp mda ti să Phương Thạnh, Huyền Hội, kdriêk Càng Long, anôk hlăk êlâo dih tŭ lu klei blah ngă ară anei mlih mrâo leh. Êlan gu drŏng, bê tông, dŭm boh sang prŏng siam hrô kơ dŭm boh sang tĭ rưč êlâo dih. Thạch Ngọc Phương Thi, mnuih ƀuôn sang hdĭp tinei mơ̆ng điêt brei thâo: Êlâo kơ mtlaih êngiê anôk anei dleh dlan snăk, wăt tơdah ka truh 2 pluh kma ƀiădah čiăng nao ti sang mnia čar snăn jih sa aguah. Ƀiădah ară anei knŏng 20 mnĭt snăn truh leh anăn hbĭl čiăng nao dưi soăi kyua êlan klông jăk, hlăm mlam ăt mâo pui mtrang.

Ti să Đa Lộc, kdriêk Châu Thành, sa hlăm dŭm să dleh dlan hlăm hdră 135 mơ̆ng Knŭk kna êlâo dih, ară anei ăt truh hdră kñăm krĭng ƀuôn sang mrâo. Ară anei prăk hrui wĭt kah knar grăp čô mnuih ti să mâo êbeh 53 êklăk prăk/thŭn. Dưi mâo klei tŭ msĕ si ară anei, sa kdrêč kyua hnơ̆ng mkra mjing mnuih ƀuôn sang tinei dưi mđĭ, hlăk êjai anak čô dŭm gŏ êsei ƀiă lăn dưi jum nao mă bruă hlăm knơ̆ng bruă, mâo prăk hrui wĭt hơĭt kjăp. Êngao kơ dŭm hdră êlan đru, mjing klei găl mđĭ kyar bruă duh mkra, dŭm êpul bruă kđi čar, ala ƀuôn ba anăp jing bruă mặt trận čar kwar gĭr hâo hưn mtô mblang, kƀĭn êpul hgŭm jih jang djuê ana. Mơ̆ng anăn, êpul êya dŭm djuê ana hrăm mbĭt hdĭp mda kah mbha, bi đru mơ̆ng bruă mđĭ kyar bruă duh mkra gŏ sang truh kơ ngă hdră bruă ti alŭ wăl. Klei năng mđing jing amâo djŏ ôh guôn êla mdrŏng kơh bi đru ƀiădah mnuih ƀuôn sang thâo bi đru mơ̆ng hlăk êjai dleh dlan. Mơ̆ng leh mtlaih êngiê thŭn 1975, Trà Vinh ngă bruă msir mgaih boh jhat mơ̆ng klei bi blah leh anăn hơĭt klei hdĭp mda mkra mjing.

Truh ară anei, bruă duh mkra mơ̆ng čar dơ̆ng đĭ kyar hơĭt kjăp, klei hdĭp mda yang ƀuôn amâo mdei dưi mđĭ. Mơ̆ng sa alŭ wăl mâo giăm mkrah wah ênoh mnuih ƀuôn sang jing gŏ êsei ƀun hlăm thŭn tal êlâo lŏ mkŏ mjing čar thŭn 1992, ară anei ênoh gŏ êsei ƀun hrŏ adôk 0,56%, prăk hrui wĭt kah knar grăp čô mnuih mâo êbeh 63 êklăk prăk/thŭn. Anôk bruă nah gŭ amâo mdei dưi bi leh. Truh ară anei kluôm čar mâo 80/85 să djăp hnơ̆ng čuăn krĭng ƀuôn sang mrâo leh anăn mâo 6 anôk bruă gưl kdriêk djăp hnơ̆ng čuăn leh anăn bi leh bruă klam mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo. Dưi mâo klei tŭ anei jing klei gĭt gai mơ̆ng Đảng, êpul êya dŭm djuê ana ti Trà Vinh mđĭ mlar nanao knhuah gru djuê ana bi hgŭm, mđĭ kyar knhuah gru jhŏng ktang hlăm klei bi blah, hruê mlan gĭr mă bruă mkŏ mkra klei hdĭp mrâo. Phạm Tiết Cường, K’iăng Khua Knơ̆ng bruă mặt trận Việt Nam čar Trà Vinh bi mklă:

“Găn leh dŭm wưng krŭ kdơ̆ng, mnuih ƀuôn sang dŭm djuê ana dŭm dhar bruă mjing leh ai ktang hgŭm. Snăn klei hriăm bi hgŭm jih jang djuê ana jing leh klei hriăm yuôm bhăn mơ̆ng bruă Đảng leh anăn yang ƀuôn čar Trà Vinh. Hlăm wưng mkŏ mjing lăn čar, mặt trận leh anăn dŭm êpul hgŭm kđi čar, ala ƀuôn dŭm gưl, gĭr bi hgŭm hlue ngă, ktuê dlăng dŭm hdră, mkŏ mjing hdră êlan hŏng phung mâo ao krŭ kdơ̆ng, phung ƀun, giăm ƀun… đru mguôp mkŏ mjing êpul bi hgŭm ti čar.

 Hŏng klei bi hgŭm lĭng kahan hŏng mnuih ƀuôn sang, bi hgŭm djuê ana dưi mđĭ lar, Hdră kñăm mơ̆ng klei kčah mtrŭn jing truh thŭn 2030, đĭ kyar bruă duh mkra kah knar krĭng mnuih djuê ƀiă ti Trà Vinh mâo ƀiă êdi mơ̆ng 6%/thŭn kơ dlông. Prăk hrui wĭt kah knar krĭng mnuih djuê ƀiă giăm bi knar hŏng prăk hrui wĭt grăp čô ti čar; ênoh gŏ êsei ƀun hrŏ ti gŭ 3%. Mâo 70% ênoh să krĭng mnuih djuê ƀiă djăp hnơ̆ng čuăn krĭng ƀuôn sang mrâo. Truh thŭn 2030 mâo 40% ênoh mnuih mă bruă djuê ƀiă thâo ngă dŭm mta bruă.

Čiăng dưi ngă hdră kñăm anei, êngao kơ hnêč ba yua klei găl, čar srăng mđĭ ktang bi ênŭm mnuih mă bruă, mlih mrâo klei ngă bruă leh anăn mđĭ klei tŭ dưn   knŭk kna kriê dlăng kơ bruă djuê ana, mkŏ mjing leh anăn pŏk ngă dŭm hdră bruă, hdră êlan hlue ngă bruă djuê ana. Hà Thanh Sơn, K’iăng Khua bruă djuê ana čar Trà Vinh brei thâo:

“Hlăm wưng kơ anăp hmei kƀĭn hâo hưn čiăng đru kơ mnuih ƀuôn sang pô thâo săng bruă klam hlăm hdră mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn, čiăng kơ klei hdĭp đi kyar. Tal dua hmei lŏ dơ̆ng hŏng dŭm knơ̆ng, dhar bruă rơ̆ng hlăm dŭm hdră ruah, ksiêm dlăng truh kơ ktuê dlăng čiăng dưi mđĭ lar klei tŭ dưn.”

 

VOV TAYNGUYEN

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC