Ti krah mlan 7, Quảng Trị mđiă ktang msĕ pui čuh. Êpul lĭng kahan hđăp Trung đoàn mnah knong 241 mâo 160 čô lŏ wĭt kơ kdrăn mblah hđăp čuh brui mngưi kơ phung mah jiăng djiê êngiă. Hlăm knưng bi hdơr mơ̆ng Trung đoàn ti msat lĭng kahan kdriêk Hướng Hoá, phung lĭng kahan hđăp lŏ mâo mnĭt wah lač, bi hdơr kơ phung ƀĭng hgŭm, mah jiăng êbuh leh hlăm bruă răng mgang, hluh hlir lăn čar. Hlăm ênoh 400 čô knuă druh, lĭng kahan mơ̆ng Trung đoàn mnah knong 241 djiê êngiă ti kdrăn mblah Quảng Trị, truh kơ ară anei lu ktang diñu ăt dôk ti djiê hnoh êa, ƀăng kjhiêt, hlăm dliê êlam. Nguyễn Hùng Tiến, lĭng kahan hđăp Trung đoàn 241 brei thâo: Mơ̆ng thŭn 2013, phung lĭng kahan hđăp mơ̆ng Trung đoàn 241 đru mguôp bi rŭ mjing knưng bi hdơr ti msat lĭng kahan kdriêk Hướng Hoá leh anăn grăp thŭn phung lĭng kahan hđăp mơ̆ng anôk bruă lŏ bi wĭt kơ krĭng lăn myang anei čuh brui mgưi bi hdơr kơ phung mah jiăng:

“Hmei ƀuh bruă klam mơ̆ng phung dôk hdĭp kyua mâo mah jiăng hmei êbuh leh, hmei srăng ngă djăp mta bruă čiăng ba wĭt klei anăn. Hlăm ênoh ayŏng adei mah jiăng hmei mâo lu mnuih amâo mâo dưi wĭt, anăn jing sa klei ruă. Kyua klei anăn, knưng anei dưi mkŏ mjing hŏng êa hŏ hang, prăk kak leh anăn ai tiê mơ̆ng phung dôk hdĭp”.

Grăp thŭn ăt msĕ sơnăn, djŏ hruê 27/7, gŏ sang ayŏng Phạm Việt Phong lŏ mprăp êmiêt mơ̆ng ƀuôn prŏng Ninh Bình nao ti msat lĭng kahan ala čar čuh brui mgưi bi hdơr kơ awa pô jing kahan djiê êngiă Phạm Văn Trọng. Lĭng kahan djiê êngiă Phạm Văn Trọng jing sa čô kahan mơ̆ng Binh Đoàn 559, djiê ti lăn Quảng Trị thŭn 1972, êjai mrâo bŏ 22 thŭn. Grăp thŭn, ayŏng Phong mbĭt hŏng gŏ sang nao ti Quảng Trị čiăng nao čuă, ačuh brui mgưi kơ phung lĭng kahan djiê êngiă, bi êdah klei hdơr kơ phung lĭng kahan djiê êngiă:

 “Găp djuê hmei ăt dôk đih ti lăn Quảng Trị, dôk mă hjăn kâo yơh răng kriê msat awa. Pô mâo klei hdĭp msĕ ară anei kyua mâo leh lu mnuih tuh êrah mčah klang ti lăn Quảng Trị msĕ sơnăn. Kâo dlăng ƀuh msat anei siam êdi. Kyuanăn luč awa dôk đih tinei kkuh mpŭ hŏng lăn čar”.

Dŭm hruê anei, ti dŭm bĭt msat lĭng kahan djiê êngiă ti čar Quảng Trị, lu êpul bi ala khua gĭt gai Đảng leh anăn knŭk kna mbĭt hŏng hŏng sang phung djiê êngiă nao myơr brui mngưi, ti êdah ai tiê hdơr kơ phung jhŏng ktang djiê êngiă êbuh leh kyua sua wĭt klei êngiê djuê ana, hluh hlir lăn čar. Hŏng dŭm kwang mnga mtah mda mbĭt hŏng brui mgưi bi êdah ai tiê hdơr amâo mâo knhal ti anăp mgăt phung anak êdah êdi mơ̆ng lăn čar. Nguyễn Duy Tiến, 82 thŭn, lĭng kahan hđăp mơ̆ng Binh đoàn 559 lŏ wĭt ti kdrăn mblah đưm Quảng Trị hmăng hmưi bi tuôm hŏng ayŏng adei mah jiăng:

 “Grăp blư̆ lŏ wĭt ti kdrăn mblah đưm msĕ sơnei kâo ƀuh hlăm ai tiê klei mĭn dưi lŏ hdơr kơ jih jang. Êlâo hĭn jing bi tuôm hŏng phung ayŏng adei mah jiăng pô truh kơ ară anei. Bi hŏng phung ayŏng adei êbuh leh, hmei hriê čiăng bi hdơr kơ diñu. Thŭn anei hmei ngă knăm bi hdơr. Grăp blư̆ lŏ wĭt ti kdrăn mblah đưm, hlăm ai tiê klei mĭn hmei lŏ čiăng bi tuôm hŏng phung mah jiăng đưm.”

Mjưh ruê̆ klei bi blah, êbeh 53.000 čô lĭng kahan đih leh ti 72 bĭt msat điêt prŏng ti lăn Quảng Trị myưng mơang. Hdơr kơ klei đru mguôp mơ̆ng phung lĭng kahan djiê êngiă, Đảng leh anăn knŭk kna truăn mĭn nanao kơ bruă duh bi liê čuăl mkă, bi msiam dŭm bĭt msat lĭng kahan. Ară anei, dŭm bĭt msat jing anôk bruă mkŏ mkra dhar kreh myang, bi hdơr kơ phung lĭng kahan djiê êngiă, leh anăn mtô knhuah gru hƀuê ênuk kơ phung mda asei. Lê Nguyên Hồng, khua kiă kriê knơ̆ng bruă Mnuih mă bruă – kahan êka êkeh leh anăn yang ƀuôn čar Quảng Trị brei thâo: Wưng hruê 27/7 thŭn anei, čar Quảng Trị drông giăm 15.000 gưl čô găp djuê, phung tuê leh anăn dŭm êpul lĭng kahan hđăp wĭt myơr brui mgưi. Boh nik, mơ̆ng mlan 7/2022 truh kơ ară anei, bruă sang čư êa čar Quang Trị mkŏ mjing klei tŭ drông dŭm êpul hruê cuă msat lĭng kahan ala čar Êlan 9 leh anăn msat lĭng kahan djiê êngiă ala čar Trương Sơn hlăm mmông mmăt:

“Hmei drông dŭm êpul hruê čuă hlăm mmông mmăt kyua hmei ƀuh, tal 1 Quảng Trị mđiă ktang êdi, hruê mmông mmăt srăng êđăp hĭn. Tal 2, mmông mmăt srăng mgei ai tiê hĭn, nao hlăm msat ƀuh myưng mơang leh anăn siam hĭn. Lĭng kahan mnuih ƀuôn sang hlăm kluôm lăn čar hriê čuăn msat lĭng kahan djiê êngiă Trường Sơn leh anăn Êlan 9 leh anăn hmei mâo nanao mnuih mă bruă đru kơ klei hriê čuă mơ̆ng dŭm êpul găp djuê phung lĭng kahan djiê êngiă”.

Mlan 7, grăp êpul mnuih nao ti msat lĭng kahan djiê êngiă Trường Sơn, msat Êlan mrô 9, ƀuôn prŏng hđăp Quảng Trị…čuh brui mngưi, phưi pui đung ti krông Thạch Hãn bi êdah ai tiê hdơr kơ phung jhŏng ktang djiê êngiă.