Gru hmô “Êpul hgŭm êđăp ênang kơ phung mniê leh anăn hđeh điêt” dưi pŏk ngă ti să knông lăn Nhôn Mai, kdriêk Tương Dương, čar Nghệ An. Gru hmô anei jing bruă ngă klă klơ̆ng pŏk ngă Hdră bruă 8 kơ bruă “Hlue ngă klei mtăp mđơr êkei mniê leh anăn msir mgaih bruă mjêč hŏng phung mniê leh anăn hđeh điêt”, hlăm Hdră kñăm ala čar mđĭ kyar bruă duh mkra- ala ƀuôn krĭng mnuih djuê ƀiă leh anăn krĭng čư̆ čhiăng, wưng 2021 – 2030 (wưng 1 mơ̆ng 2021 – 2025). Amai Lò Thị Hương, Khua êpul hgŭm phung mniê să Nhôn Mai brei thâo:

       Ti dŭm alŭ wăl mâo ung, ama rañ kpiê, čăm mô̆ anak snăn êpul hgŭm phung mniê bi hgŭm hŏng kahan ksiêm să nao mtô bi hriăm phung rañ kpiê, klei jhat mơ̆ng kpiê. Leh 3 thŭn gĭr snăn boh klei anei ti alŭ wăl hrŏ leh lu.

          Nghệ An ară anei mâo hlăm brô 708 hdră bruă prŏng (hŏng 10 hdră bruă điêt) hlăm Hdră kñăm ala čar mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn krĭng mnuih djuê ƀiă leh anăn krĭng čư̆ čhiăng. Wăt tơdah gĭr pŏk ngă, ƀiădah Hdră bruă mrô 8 êmưt mkă hŏng hdră kčah kơ wưng leh anăn dôk tuôm hŏng lu klei dleh dlan kơ prăk bi liê, hnơ̆ng ngă bruă. Vi Mỹ Sơn, K’iăng Khua Knơ̆ng bruă djuê ana čar Nghệ An brei thâo, boh sĭt gun kpăk bi êdah mơ̆ng hdră mbha gưl, pŏk ngă hdră bruă. Hlăm 10 hdră bruă điêt snăn djŏ tuôm kơ lu anôk bruă, kyua lu phŭn, dhar bruă Gưl dlông pŏk ngă leh anăn ktrâo lač pŏk ngă, dŭm phŭn, dhar bruă êmưt mtrŭn hdră kčah čiăng hlue ngă:

Ară anei hdră kñăm ala čar djŏ tuôm kơ 9 Phŭn, dhar bruă, ti čar 9 knơ̆ng/ anôk bruă. Brei ktuê dlăng jih 3 hdră bruă mtŭk mtŭl snăn ba jing 1 anôk. Si tô hmô đru mđĭ kyar bruă mkra mjing, yap 3 hdră ba jing sa phŭn, jao bruă lŏ hma ktrâo lač kơ klei mđĭ kyar bruă duh mkra, snăn kơh dưi ngă. Jing leh mjưh ruê̆ wưng 1 snăn ba klei anei ksiêm dlăng leh anăn mkra mđĭ boh phŭn hdră bruă snăn kơh djŏ guôp.

          Amâo djŏ knŏng hjăn Nghệ An ôh ƀiădah ară anei dŭm alŭ wăl mkăn ăt dôk gun kpăk tơdah pŏk ngă Hdră ala čar kñăm mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn krĭng mnuih djuê ƀiă leh anăn krĭng čư̆ čhiăng, 3 hdră bruă hdră kñăm ala čar. Ti Thanh Hóa truh wưng anei, Hdră mnuih ƀuôn sang djuê ƀiă krĭng čư̆ čhiăng ăt dôk đuôm dŭm pluh êklai prăk kyua amâo dưi pŏk ngă. Mta phŭn dưi lač jing, dŭm hdră bruă điêt ka djăp tur knơ̆ng čiăng bi liê. Mai Xuân Bình, Khua Knơ̆ng bruă djuê ana čar Thanh Hóa brei thâo:

        “Thŭn dih snăn jao leh prăk ƀiădah ară anei ka bi mklă ôh snăn amâo dưi kčĕ ôh kơ čar lŏ dơ̆ng jao, kyua amâo mâo tur knơ̆ng. Ară anei kčĕ kơ čar mbha prăk hruê êdei lŏ êmuh si srăng bi liê. Kyua jao leh prăk bi liê ƀiădah ka mprăp ôh hdră bruă bi snăn prăk bi liê srăng kpăk đuôm, kyua anăn amâo mâo tur knơ̆ng bi liê. Kyua anăn klei anei hŏng hdră bruă anei snăn ăt dôk mtrŭt phung Khua Knơ̆ng bruă sang čư̆ êa dŭm kdriêk gĭr bi mklă êlâo kơ mlan 9, kyua djŏ tuôm kơ hdră čuăl mkă, mđing kơ kdrêč prăk bi liê adôk tơdah bi mklă leh hdră bruă snăn dưi mbŏ ƀiă prăk bi liê čiăng lŏ dơ̆ng hlue ngă hdră bruă.”

Kñăm mđĭ pral dŭm hdră bruă dưi bi mklă leh, dŭm knơ̆ng, anôk bruă, alŭ wăl 2 čar Nghệ An, Thanh Hoá, mkŏ mjing leh hdră kčah leh anăn mkŏ mjing hlue ngă, ruh mgaih dŭm hdră bruă kơ klei čuăl mkă, mkŏ dăp, hơĭt kjăp mnuih ƀuôn sang, kơ klei duh bi liê anôk bruă nah gŭ, pioh kơ klei hdĭp mkra mjing, klei hdĭp krĭng mnuih djuê ƀiă leh anăn krĭng čư̆ čhiăng; kơ klei mđĭ kyar bruă knuă leh anăn msir mgaih bruă mă… dưi mâo klei tŭ tal êlâo. Khădah snăn, hdră kñăm ala čar mđĭ kyar bruă duh mkra- ala ƀuôn krĭng mnuih djiê ƀiă leh anăn krĭng čư̆ čhiăng jing Hdră mrâo, mâo lu mta phŭn, lu phŭn gĭt gai, kriê dlăng, mkŏ mjing hlue ngă anăn bruă pŏk ngă mâo lu klei dleh dlan. Dŭm klei dleh dlan, gun kpăk hlăm klei pŏk ngă hdră kñăm ala čar kơ klei mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn krĭng mnuih djuê ƀiă leh anăn krĭng čư̆ čhiăng mâo lu phung bi ala kơ mnuih ƀuôn sang, bi ala bruă kƀĭn ala mđing dlăng. Hlăm klei bi kƀĭn tal 5 mrâo êgao wĭt lač klei êmuh ti anăp Bruă kƀĭn ala, Khua phŭn bruă, Khua Knơ̆ng bruă djuê ana Hầu A Lềnh bi êdah klei rŭng răng:

“Klei gun kpăk prŏng hĭn ară anei jing hdră pŏk ngă hlăm boh sĭt kyua mâo dŭm hdră bruă pŏk ngă klă klơ̆ng truh kơ alŭ, ƀuôn, grăp boh sang. Kơ klei bhiăn dŭm hră mơar ktrâo lač mtrŭn leh djăp ênŭm, khădah snăn amâo ñĕ ôh hlăm boh sĭt mâo dŭm klei kyua anăn. Gưl dlông srăng mđĭ bruă ksiêm dlăng leh anăn ktrâo lač ruh mgaih klei dleh dlan, gun kpăk kơ alŭ wăl. Hŏng dŭm alŭ wăl, hlăm hră mơar ktrâo lač tal anei srăng mđĭ mbha gưl jih hnơ̆ng kơ djăp klei găl čiăng kơ alŭ wăl bi mklă, kƀĭn êpul pŏk ngă”.

Dŭm klei dleh dlan, gun kpăk hlăm hdră pŏk ngă hdră kñăm ala čar kơ klei mđĭ kyar bruă duh mkra- ala ƀuôn krĭng mnuih djuê ƀiă leh anăn krĭng čư̆ čhiăng lu jing djŏ tuôm kơ hră mơar hlue si hdră bhiăn. Truh mlan 4 thŭn 2023, 15/15 phŭn, dhar bruă dưi jao bruă msir mgaih leh anăn mâo hră mơar mblang, ktrâo lač kơ dŭm alŭ wăl msir mgaih 121 klei gun kpăk. Klei anei brei ƀuh, bruă ktuê dlăng, ksiêm dlăng dŭm klei êlâo kơ mtrŭn hdră anei ka klă sĭt êlam leh anăn kjăp, truh kơ klei gun kpăk, mtŭk mtŭl tơdah pŏk ngă jing klei srăng mâo./.