Ti krah đang kphê, ksu, ana boh kroh, mdiê lŏ leh anăn klei mă bruă hur har, mjêcc mơ̆ng mnuih Sêdang ti să Đăk Ui, kdriêk Đăk Hà, čar Kon Tum, ƀiă sơnăk mnuih thâo hlăm ênuk mblah Mi anei anôk anei jing kdrăn mblah ktang phĭt. Mơ̆ng thŭn 1960 – 1975, lĭng kahan, mnuih ƀuôn sang să Đăk Ui mâo 289 gưl mblah, mdjiê giăm 900 čô roh, mnah lĕ 6 boh êdeh phiơr, bi rai 6 boh êdeh kahan…

A Bok, ti alŭ  Kon Pong, thŭn anei 75 thŭn, khua kiă kriê hđăp dhar bruă ksiêm dlăng bruă Đảng čar Kon Tum lŏ wĭt hdơr: hlăk 9 thŭn, ñu nao ba êsei kơ knuă druh cách mạng. Hriê kơ prŏng ñu hluê ana djă phao mblah roh. Găn klei dleh knap, săn asei ƀrư̆ hruê ƀrư̆ khăp kơ klei êđăp ênang:

 “Hlăk anăn djăp pô bi mĭn kơ klei bi blah čiăng mtaih êngiê lăn čar, êsei huă kăn djăp. Dŭm hruê mlan amâo mâo hră ƀơ̆ng, amâo mâo čhum ao. Ară anei mâo djăp braih huă. Mâo đĭng blŭ êdeh đĭ. Êdei anăp kâo mĭn srăng lŏ đĭ kyar hĭn êjai”.

Bi lar knhuah gru jhŏng ktang hlăm klei bi blah hŏng roh, 50 thŭn êgao, bruă Đảng, Bruă sang čư̆ êa leh anăn mnuih ƀuôn sang să Đăk Ui mâo mă lu klei tŭ jing mrâo hlăm bruă mgiah msir gru êka klei bi blah leh anăn mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn. Giăm 7000 čô mnuih ƀuôn sang mơ̆ng să hŏng êbeh 90% jing mnuih Sêdang krơ̆ng kjăp leh anăn bi lar ai tiê bi mguôp hrăm mbĭt, sa ai mkŏ mjing krĭng phŭn bruă krŭ kdơ̆ng hđăp ƀrư̆ hruê ƀrư̆ mdrŏng siam.

A Nghĩa, k’iăng khua bruă Đảng să Đak Ui brei thâo, kyua hur har dưn yua klei kreh knhâo mrâo mrang, giăm 1400ha ana pla mjing grăp thŭn, 1000ha ana pla mjing dưi mâo boh, hnơ̆ng tŭ jăk ƀrư̆ hruê ƀrư̆ đĭ đru kơ mnuih ƀuôn sang mâo hnư hrui wĭt hơĭt. Mbĭt hŏng anăn bruă nao hgŭm mđĭ kyar bruă duh mkra dliê ăt ba wĭt hnư prăk kơ mnuih ƀuôn sang. Mơ̆ng thŭn 2022 să Đăk Ui djăp hnơ̆ng čuăn krĭng ƀuôn sang mrâo mđĭ hnơ̆ng. A Nghĩa mñă klă, klei hdĭp mnuih ƀuôn sang să Đăk Ui dôk bi mlih hlăm grăp hruê:

 “Knuă druh leh anăn mnuih ƀuôn sang să Đăk Ui dôk hur har mă bruă knuă, mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn. Ară anei êlan nao ti 8 alŭ hlăm ƀuôn leh anăn krĭng pla mjing dưi mkra hŏng bê tông. Mbĭt hŏng mdiê lŏ, mnuih ƀuôn sang lŏ bi pla kphê, tiu, mbĭt anăn pŏk mlar ênhă rông kan hđang leh anăn rông mnơ̆ng. Mơ̆ng hdră tă Bruă sang čư̆ êa lu êpul hgŭm bruă leh anăn grăp čô dôk mkŏ mjing dŭm mta mnơ̆ng dhơ̆ng mâo ênoh mđĭ ênoh bruă lŏ hma”.

Mbĭt hŏng mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn, 50 thŭn êgao, bruă Đảng să Đăk Ui uêñ mĭn, kriê dlăng kơ bruă mkŏ mjing Đảng leh anăn Bruă sang čư̆ êa kjăp ktang. Ară anei să mâo giăm 300 čô đảng viên, hlăm ¾ jing mnuih Sêdang. Bi lar knhuah gru jhŏng ktang hlăm ênuk mblah Mi, dŭm gưl đảng viên să Đăk Ui jing hla čhiăm gru ba anăp kơ mnuih ƀuôn sang hluê ngă. Đăk Ui ktưn hưn êjai 4 čô mnuih Sêdang ngă Khua hlăm êpul khua bruă Đảng čar Kon Tum.

Hlăm anăn, aduôn Y Vênh, khua hđăp hlăm bruă Đảng gưl dlông, khua bruă Đảng čar, Khua êpul bi ala Bruă kƀĭn ala čar Kon Tum. Chu Văn Hiền, Khua êpul bruă hâo hưn leh anăn čung ba mnuih ƀuôn sang bruă Đảng kdriêk Đăk Hà brei thâo, krĭng krŭ kdơ̆ng Đăk Ui ară anei dôk mŭt hlăm wưng mrâo:

 “Să Đăk Ui djă pioh knhuah gru dhar kreh mơ̆ng mnuih Sêdang tinei nao mbĭt hŏng mđĭ kyar bruă hiu čhưn ênguê čiăng mgaih msir bruă mă leh anăn mđĭ prăk hrui wĭt kơ mnuih ƀuôn sang. Anăn jing bruă lŏ hma dưn yua kdrăp mrâo rang nao mbĭt hŏng mkra mjing leh anăn ba čhĭ. Hlăm wưng ngă klei bi mbŭt mbĭt leh anăn bi khuăt mnuih mă bruă hluê si hdră mtrŭn mơ̆ng gưl dlông lŏ dơ̆ng mđĭ ai dưi gĭt gai leh anăn ai kdơ̆ng mblah mơ̆ng bruă Đảng să, mđĭ hnơ̆ng jăk mơ̆ng êpul knuă druh đảng viên čiăng bi mâo djăp klei čuăn bruă klam”.

50 thŭn găn hgao, boh ƀom boh phao ênuk bi blah ară anei knŏng dôk mă hlăm klei mĭn, ƀiădah ai tiê krŭ kdơ̆ng leh anăn klei khăp kơ lăn čar mơ̆ng lĭng kahan leh anăn mnuih ƀuôn sang Đăk Ui ăt adôk nanao. Mơ̆ng krĭng lăn tuôm tŭ klei jŭ jhat, Đak Ui dưi krŭ wĭt ktang, kpưn đĭ jing gru mngač hlăm klei mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn krĭng mnuih djuê ƀiă mơ̆ng čar Kon Tum. Kru jơ̆ng mtlaih êngiê ênuk đưm, ară anei jing knhuang êbat mkŏ mjing, klei đăo knang, hmăng hmưi kpưn đĭ. Đăk Ui dôk lŏ čih hră hƀuê ênuk mrâo hlăm hdră kpưn đĭ kơ êdei anăp./.