VOV4.Êđê - Sa\ Ia O, kdriêk Ia Grai, ]ar Gialai mâo ênoh mnuih djuê [ia\ truh 72%, ho\ng ênoh jih jang 1 êbâo 100 go\ êsei, hnơ\ng ênoh go\ êsei [un kno\ng adôk êbeh 15%. Klei hd^p mda mnuih [uôn sang lu kno\ng knang kơ brua\ lo\ hma pla mjing, kyuana\n tuôm ho\ng lu klei dleh dlan, klei hd^p mda đ^ kyar êmưt. Mnơ\ng pla phu\n jing k`u\l, kphê, ksu đang điêt, lehana\n hbei [lang. Mơ\ng leh mâo hdră brua\ ala ]ar k`ăm kơ klei ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo dơ\ng k]ưm, Đảng Uỷ, brua\ sang ]ư\ êa sa\ mđing tal êlâo kơ brua\ hao hưn mtô mblang mnuih [uôn sang bi hgu\m ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo ho\ng klei mđ^ kyar brua\ duh mkra hlăm [uôn sang pô, lehana\n mjing djăp klei găl đru mnuih [uôn sang mlih mnơ\ng pla mnơ\ng rông, ba yua klei kreh knhâo hlăm duh mkra pla mjing rông mnơ\ng, đru mđ^ klei hd^p mda mnuih [uôn sang, mb^t ho\ng ai tiê thâo g^r gao klei dleh dlan, mâo klei m^n mbrua\, klei kreh kriăng mơ\ng grăp ]ô mnuih, snăn dưi đru mtru\t mđ^ leh klei duh mkra ala [uôn ti alu\ wa\l mâo klei đ^ kyar.

“Ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo hlăm sa\ knông lăn dleh dlan snăk, boh nik brua\ iêu jăk klei mnuih [uôn sang bi sa ai” Siu Nghiêp k’ia\ng khua sa\ Ia O, brei thâo snăn. ~u lo\ la], sa mâo 9 boh [uôn lehana\n [uôn kbưi ho\ng sa\ h^n truh êbeh 10km, mnuih [uôn sang raih dôk hlăm sa alu\ wa\l pro\ng, klei hd^p mda mnuih [uôn sang adôk awa\t êdu kyuana\n brua\ iêu mguôp mơ\ng mnuih [uôn sang ]ia\ng mkra êlan klông hluê hdră êlan “ Knu\k kna lehana\n mnuih [uôn sang ma\ brua\ mb^t” amâo mâo dưi ngă ôh. Bi êlan nao kơ lo\ hma [aih h^n, kyuadah mnuih [uôn sang ngă hma kbưi…Lo\ sa ênoh ]ua\n mkăn hlăm alu\ wa\l ăt tuôm ho\ng klei dleh dlan mơh, lehana\n dleh ngă mơh mse\ si: Sang hra\ djăp ênoh ]ua\n, hnơ\ng ênoh go\ êsei [un, hnơ\ng kah knar ênoh hrui w^t mơ\ng grăp ]ô mnuih, lehana\n klei kơ sang mnuih [uôn sang dôk.

{uh djăp mta klei dleh dlan ana\n, snăn djăp gưl brua\ Đảng, brua\ sang ]ư\ êa sa\ Ia O g^r jih ai tiê hâo hưn mtô mblang kơ mnuih [uôn sang kơ mta k`ăm, klei tu\ dưn mơ\ng hdră brua\ ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo ]ia\ng kơ mnuih [uôn sang thâo săng lehana\n bi hgu\m ma\ brua\. Sa\ ăt iêu ba jih klei găl mơ\ng brua\ kđi ]ar hrăm mb^t hlăm brua\ ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo, ngă djăp brua\ bi mguôp jih jang ngăn prăk mơ\ng Knu\k kna, mơ\ng ]ar, mơ\ng kdriêk duh bi liê pioh ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo. Leh 4 thu\n ma\ brua\ Hdră ala ]ar k`ăm kơ klei ru\ mdơ\ng kr^ng [uôn sang mrâo, sa\ dưi bi leh truh 8/19 ênoh ]ua\n. Mse\ si hlăm thu\n 2010 êlan klông hlăm kr^ng [uôn sang kno\ng mao hlăm brô 3km mâo tuh gu dro\ng, snăn ara\ anei mâo leh êbeh 8km mkrah, đơ knơ\ng mbông êa, sang hra\ mơar, sang êa drao gu\n, êlan klei pui kmla\ mâo ru\ mdơ\ng mkra mđ^, mâo đru leh hlăm klei duh mkra mnia mblei, lehana\n mđ^ kyar klei hd^p mda mnuih [uôn sang.

}ia\ng đru mnuih [uôn sang mđ^ kyar mđ^ kyar klei hd^p mda, sa\ Ia O jih ai tiê đru mnuih [uôn sang mlih mjeh mnơ\ng pla, mnơ\ng rông. Ênha\ lăn pla mnơ\ng hlăm kluôm sa\ thu\n 2014 êbeh 2.228ha. Hlăm năn, hlăm năn lu jing pla êbeh 700 ha ksu, kphê lehana\n k`u\l… Anei jing đơ ana mnơ\ng pla mâo klei tu\ dưn pro\ng, đru mnuih [uôn sang tlaih mơ\ng klei [un [in, lehana\n kpưn đ^ nao kơ sah mdro\ng ho\ng klei kjăp, hrô kơ mnơ\ng pla hđăp mse\ si mdiê ktơr hma hang…Êngao ana\n, hlăm alu\ w\al kơ mâo Knơ\ng brua\ 74, 75, 715 mơ\ng Binh đoàn 15, sa kdrê] mâo đru leh mnuih [uôn sang hlăm alu\ wa\l mâo brua\ knua\ ma\, lehana\n mâo hnơ\ng hrui w^t h’^t. Êngao kơ brua\ đru mnuih [uôn sang jih ai tiê mlih mnơ\ng pla mjing, snăn mnơ\ng rông ăt sa\ dơ\ng bi mlih ba djuê mjeh rông u\n kđeh, bi mdjuê êmô djuê mrâo. Ênoh u\n êmô mâo hlăm kluôm sa\ êbeh 14 êbâo 200 drei (đ^ 109% mka\ ho\ng thu\n 2013). Hnơ\ng ênoh go\ êsei [un hro\ mơ\ng 33% thu\n 2010 tru\n adôk 15% thu\n 2014, hnơ\ng hrui w^t kah knar grăp ]ô mnuih mâo 8 êklăk/thu\n, đ^ 2 êklăk 300 êbâo prăk/]ô mnuih/thu\n mko\ ho\ng thu\n 2010. Anei jing yơh jing ênoh bi kla\ kơ klei bi mlih mơ\ng mnuih [uôn sang kr^ng knông lăn, mâo hrăm mb^t leh ho\ng brua\ sang ]ư\ êa alu\ wa\l ru\ mdơ\ng kjăp sa\ knông lăn mđ^ kyar brua\ duh mkra ala [uôn, lehana\n răng mgang kjăp klei êđăp ênang knông lăn.

BTV: Y-Khem.