Lơh ngan pơs wàs lơh sàng goh wàng ròng be mờ ai be in sa, bi Nay Y Than, kòn cau Jrai, ơm tàm ƀòn Dang, xã Ea H’leo, kơnhoàl Ea H’leo, càr Dăk Lăk pà gĭt, do là yô be me sơntìl bơh Kwang àng kơnhoàl Ea H’leo dê pa jàu pà tàm broă lơh “Sih gar sơn tìl niam tàm gùng rê wơl bơh cau neh rlau lơh tìs dê” bơh nggùl nhai 7 nam do.  

Tài bơh iăt jơnau cau ờ niam pơn jồ lơh tìs, pơgap mờ do 9 nam bi Nay Y Than neh tăc jơh ù tiah, hìu đam, lam pơ ùr, oh kòn dô gan tiah nhàr lơgar tìs mờ adat boh lam tus tiah nhàr lơgar Campuchia tơnơ̆ hơ̆ geh bàr pe nă cau pơrlơ̆ dră mờ dà lơgar ơm kis lềng tàm lơgar ndai jun tus lơgar Thái Lan ơm kis. Tồn lah rơ̆p geh rài kis lơngap lơngai, ờ kơlôi rcang bơta lơi mơya tài bơh ờ gĭt đơs dà lơgar ndai dê, priă lơh geh dùl ết ngan, ờ gŏ tơl nàng rcang ngui tàm rài kis den tàng rài kis hìu bơnhă bi dê gơtìp uă ngan kal ke. Geh gơnoar atbồ dong kờl wơl rê wơl tàm ƀòn lơgar tờm mờ geh mblàng yal loh làng, pơn đờm pơnđiang, bi neh gĭt wă loh làng broă lơh tìs bơh he dê mờ nùs nhơm bồ tơngoh lơh ngan tam gơl wơl rài kis. Bi Nay Y Than đơs: “Nam 2014 añ geh iăt jơnau cau ờ niam dê, lòt jăt cau ờ niam tus lơgar Thái Lan, geh kwang àng lơgar do dê dong kờl añ rê wơl tàm lơgar Việt Nam den añ gŏ broă lơh bơh añ dê là tìs ngan, bơh tàm tŭ do añ pơnđơl pràn lơh ngan kis niam wơl, kis mờ làng bol, ƀòn lơgar. Tŭ do Kwang àng tàm kơnhoàl, tàm càr pà be me sơntìl ai añ in den añ chờ hờp ngan, geh be ròng nàng añ in lơh broă sa, bơtàu tơnguh lơh sa”.

Bal mờ hìu bơnhă bi Nay Y Than gam geh 5 hìu bơnhă ndai kung geh dờp yô be bơh broă lơh “Sih gar sơntìl niam tàm gùng rê wơl bơh cau neh rlau lơh tìs dê”. Do là ală hìu bơnhă geh rài kis kal ke uă ngan gơwèt mờ cau geh cau pròc mhàm neh dô gan tiah nhàr lơgar rê wơl tàm ƀòn tờm, cau jàm geh tơngklàs, ală cau neh rlau lơh tìs mờ kơ̆p kờñ tam gơl wơl rài kis. Priă jền jàu pà kòn be là mờr 100 tơlak đong, bơh Kwang àng kơnhoàl Ea H’leo dê hòi jà tă pơgồp bal tàm dơlam is mpồl kwang àng dê mờ geh bàr pe nă cau geh nùs nhơm niam dong kờl tai.

Lài hơ̆, tàm nam 2021, mờ broă lơh do, Kwang àng kơnhoàl Ea H’leo kung neh hòi jà tă pơgồp priă jền jàu pà 5 yô be ai ală hìu bơnhă in, nàng dong làng bol in bơtàu tơnguh lơh sa. Tus tŭ do, ală hìu bơnhă do neh ròng rơ̆ rài geh rlau 30 nơm kòn be, rài kis lơh sa hìu bơnhă geh bơtàu tơnguh, làng bol neh lik klàs rƀah mờ dan jàu pà is wơl yô be ai ală hìu bơnhă kal ke ndai tàm kơnhoàl in. Ờ mìng pà be ai làng bol in lơm, pah nhai, kwang bàng, cau ling Kwang àng kơnhoàl tam pà bal tus tàm tơl thôn, ƀòn, tus bal ală dơ̆ pơrjum làng bol nàng sền gĭt ală bơta, bơt bơtàu bơta gĭt gơ̆p rềp mềl mờ ƀòn lơgar, pà phe, ƀung mi mờ phan ngui sa kờñ pal geh ai làng bol kal ke in. Uă kwang bàng, cau ling lơh ngan bơsram đơs dà kòn cau dùl ết nă cau dê nàng tơm bơh bơr mờ làng bol, lòt bal gàr niam lơngap lơngai, rơndăp tăp sèng tàm tơl ƀòn lơgar.

Ồng Nay Niết, kòn cau Jrai, ơm tàm ƀòn Cham, xã Ea Sol, kơnhoàl Ea H’leo yal: "Kwang àng sùm pà phe, ƀung mi ai làng bol tàm ƀòn in. Khi kung sùm tus lùp còp, pơndơm pơđiang, hòi jà làng bol, ngan là tàm ală dơ̆ pơrjum ƀòn, bơh Kwang àng, Kwang atbồ thôn ndrờm bơto tơngkah, hòi jà làng bol. Làng bol tàm ƀòn lơh is, tryang tryồng lơh broă sa, bơtàu tơnguh lơh sa, ờ iăt, ờ jăt jơnau cau ờ niam dê pơn jồ halà geh ală broă lơh tìs mờ adat boh lam”.

Nàng lòt bal bơt bơtàu rài kis niam chài tàm kơnhoàl, Kwang àng kơnhoàl Ea H’leo pơgồp bal niam mờ gơnoar atbồ bal mờ ală mpồl gah pin dờn jăt yàng mblàng yal, hòi jà làng bol tus bal tàm ală srơh, bơt bơtàu hìu bơnhă niam chài, tus bal bơt bơtàu ƀòn lơgar pa. Kwang àng kung pơgồp bal mờ ală thôn, ƀòn bơyai lơh dơ̆ tìp mat lơh kwèng đơs crih tam ya- tàp pràn să jan nàng tơnguh uă bơta tam klăc bal đah làng bol mờ mpồl kwang àng. Ồng Y Jô Suê Ksơr, Mục sư atbồ Ci hội Tin lành Ea Sol, xã Ea Sol, kơnhoàl Ea H’leo pà gĭt: "Lòt bal mờ làng bol den kwang àng tàm xã, kơnhoàl pơgồp bal mblàng yal tàm hìu pơrjum dilah hìu bơnhă lơi gam ơn prap ală bơta phan tam lơh mờ phan bơr toh tàm hìu den tong wơl ai kwang àng in nàng gàr niam lơngăp lơngai ai să tờm mờ hìu bơnhă in, pleh ală broă pơlai soh ngan gơlik geh. Kung mblàng yal ai làng bol in bè broă lơh jăt ală jơnau sồr bè đì rơndeh lòt mhar di mờ jơnau sồr, ndau sơgơn tŭ đì rơndeh lòt rê tàm gùng. Pơn jờng làng bol lơh ngan lơh broă sa, bơtàu tơnguh lơh sa, bơt bơtàu rài kis hìu bơnhă ngai sơlơ kơ̆ kơl jăp mờ bơtàu tơnguh".

Jăt Thượng tá Nguyễn Công Hòa, Kwang atbồ Kwang àng kơnhoàl Ea H’leo, lòt bal bơtàu tơnguh bal lơh sa, lòt bal tàm broă lơh gàr niam lơngăp lơngai rơndăp tăp sèng mờ lòt bal bơt bơtàu rài kis niam chài là 3 tơngume tờm bơh broă lơh “3 lòt bal” geh Đảng ủy Kwang àng kơnhoàl dê lam lơh tàm kơnhoàl bơh nam 2021 tus tŭ do. Srơh dờp geh bơta lơh jat uă ngan bơh ală kwang bàng, cau ling tàm mpồl lơh broă dê. Ală broă lơh geh ngan tàm ƀòn lơgar pơgồp bơnah lơh geh bơta gĭt gơ̆p niam bơnĕ bal đah mpồl kwang àng mờ làng bol dê, dong broă gàr niam lơngap lơngai, rơndăp tăp sèng tàm ƀòn lơgar geh lơh jat ngai sơlơ niam rlau tai.

Jăt Thượng tá Nguyễn Công Hòa, đơs: "Broă lơh hòi jà làng bol tŭ do là broă lơh sùm, geh uă ngan broă lơh, tàm hơ̆ geh broă lơh “3 lòt bal” nàng lam lơh mờ lơh uă niam ngan. Kwang àng kơnhoàl kung hòi jà ală priă jền tàm mpồl bơtiàn kung bè tă pơgồp is nàng blơi ală yô be, ală bơnah phe, ƀung mi mờ ală phan ngui sa kờñ pal geh ndai tai. Broă lơh do tơngŏ nùs nhơm kwơ màng bơh mpồl ling kwang àng dê gơwèt mờ làng bol nàng làng bol in tơrmù ƀà bơnah lơi bơta kal ke".

Bơh broă lơh ơm rềp mờ làng bol, gĭt nền broă gơlik geh tàm ƀòn lơgar, Kwang àng kơnhoàl Ea H’leo neh rcang ai phan ngui sa kờñ pal geh, kòi phe, phan ngui sa dong kờl, pơndờm pơnđiang, pơn jờng làng bol nàng tàm pơgơl ai phàu, gar phàu, phan tam lơh ală bơta. Kơnờm bơh hơ̆, làng bol neh jàu dờp is gĭt nđờ rơbô nơm phàu mòn lơh is, phan tam lơh mờ phan bơr toh ală bơta. Broă lơh bơh kwang àng kơnhoàl Ea H’leo dê geh kwang đơng lam bồ Kwang àng càr Dăk Lăk jờng rơ uă ngan, geh uă mpồl kwang àng tàm càr đòm jăt mờ lơh uă, pơgồp bơnah lơh kơ̆ kơl jăp ală bơta lơngap lơngai, rơndăp tăp sèng tàm ală tiah làng bol ơm kis.