Thôn Ka Líp mờ ală tiah làng bol ơm kis Kai Ya, Ya Mâu, sàh Phan Sơn, càr Lâm Đồng kờp jơh geh rlau 700 hìu bơnhă mờ mờr 3 rơbô nă cau, uă ngan là làng bol ală jơi bơtiàn kòn cau K’Ho, Rơglai, Prum mờ Nùng. Tơngai pa do, làng bol tàm sàh jơh nùs tus bal dơ̆ hòi jà “Jơh gùt làng bol tam klăc bal bơt bơtàu ƀòn lơgar pa, tiah drà niam jak”. Bơh bồ nam tus tŭ do, ală hìu bơnhă ơm tàm ală tiah làng bol ơm kis do neh tă pơgồp rlau 180 ngai lơh broă lơh bơtơ̆t, toah wàs rbòng dà, lơh niam wơl gùng lòt rê drơng broă lơh sa; broă lơh sàng goh tiah ơm kis, khòm tơrgùm sồ siă mờ lơh niam wơl gùng ƀòn, sơnah ƀòn geh lơh sùm; rlau 550 hìu bơnhă lơh geh hìu bơnhă niam chài (lơh geh khà rlau 90%)...
Pa do, làng bol neh bơyai lơh geh cồng nha Ngai chờ tam klăc dờng jơh gùt mpồl bơtiàn, lơh geh bơta gơn kơnờm nàng tàm pơgồp bal dà kơl hề bơt bơtàu rài kis hờm ram. Bơta tờm bơh Ngai chờ dê là ală broă lơh đơs crih tam ya, tàp pràn să jan mờ bơnah pơrlòng trŭ gơm phan sa cèng bềng bơhiàn niam chài bơh kòn K’Ho mờ cau Rơglai tàm tiah do dê. Bi Đặng Thị Thái Thuận, kòn cau Prum, ơm tàm tiah Ya Mâu, sàh Phan Sơn chờ hờp pà gĭt, bi tus bal jơh ală dơ̆ nhơl bè sơnđoh bao, dŭi che, kơ̆t mat pờng bơcah sur ù, mơya chờ hờp ngan rlau jơh là bơnah pơrlòng phan sa, tài bơh mpồl bi dê lơh geh khà dờng ngan: “Nùs nhơm bơh ngai chờ tàm klăc dờng chờ hờp chờ hờn ngan, làng bol bơh ală tiah tơrgùm wơl tàm do tus bal ală dơ̆ nhơl sơlơ lơh kơ̆ rlau tai nùs nhơm ƀòn lơgar dê. Gŏ tơl nă cau, cau lơi kung chờ hờp, chờ hờn tus bal. Mpồl oh di ai geh khà dùl bơnah pơrlòng trŭ gơm phan sa, ai ală bơnah pơrlòng gam wơl ndrờm geh pơn jờng”.
Di dơ̆ do, làng bol ală tiah làng bol ơm kis thôn Ka Líp, Kai Ya, Ya Mâu neh jơh nùs tus bal tă pơgồp jơnau đơs nàng kờñ bơt bơtàu tiah làng bol ơm kis ngai sơlơ bơtàu tơnguh. Ồng Mang Ngọc Văn, cau geh bơngă pin dờn pà gĭt, ngai chờ nam do geh bơyai lơh tàm tơngai jơh gùt lơgar gam lơh jat broă lơh gơnoar atbồ ƀòn lơgar 2 kấp. Lài do, sàh Phan Sơn mờ Phan Lâm yau là 2 sàh krơi is, tŭ do tơmŭt bal gơ gơs dùl, den tàng bơh tŭ do tus lồi nam kung gam uă broă gơ jal ngan kờñ lơh, den tàng bè hơ̆, làng bol ală tiah làng bol ơm kis yờ tơnguh uă nùs nhơm tam klăc, dùl nùs bal mờ gơnoar atbồ ală tiah: “Gơnoar atbồ tiah do gam lam lơh dùl tŭ uă broă den tàng làng bol he dê pal dùl nùs dùl tồr bal. He gam bơt bơtàu rài kis niam chài pa tàm tiah làng bol ơm kis den tàng kờñ tơn jơh ală bơhiàn yau bơr ngơl gơla; pal gĭt tềm pềr tàm broă bơyai lơh tơ̆p ƀồc, lùp bau, bal mờ tềm pềr priă jền mờ tŭ tơngai, geh bè hơ̆ bol he hơ̆ sồng bơtàu tơnguh”.
Ồng Mai Hồng Đăng, Củ tịc Anih duh broă Làng bol sàh Phan Sơn, càr Lâm Đồng, pà gĭt, tàm tơngai tus, tiah do pơn jat tai lơh pràn, tơnguh uă bơta niam dơ̆ hòi jà “Jơh gùt làng bol tam klăc bơt bơtàu ƀòn lơgar pa, tiah drà niam jak”, pơgồp bal mờ lơh jat ală jơnau kờñ bơtàu tơnguh lơh sa- mpồl bơtiàn bơh tiah do dê. Tàm hơ̆, pal tơrgùm bơtàu tơnguh lơh sa hìu bơnhă, tam gơl broă lơh lơh sa di pal, tơnguh uă priă lơh geh mờ tơrmù rƀah kơnhăp jŏ. Tiah do kung gam geh gùng dà pơlam di pal ai bơtàu tơnguh kă bro phan mờ lòt nhơl: “Tiah do gơ ơm tàm Gùng dờng 28B kờp jơh bơta jòng gơl gùng dê là 37 kơi sồ, tàm tơngai tus tiah do kung rơ̆p kơlôi sơnơng ală jơnau sồr nàng lơh pràn kă bro phan mờ lòt nhơl tàm gơl gùng do mờ tàm ù tiah geh tơnau dà Sông Luỹ ơnàng mờ niam ngan sơl, do kung là dùl tàm ală tiah gơ hòi gơ jà năc lòt nhơl dilah bol he lơh jat niam jơh bơta ƀuơn, bơta pràn dê”.
Càr Lâm Đồng tơnơ̆ tơmŭt bal là càr geh bă ù ơnàng geh is dờng ngan rlau jơh gùt lơgar mờ 49 jơi bơtiàn oh mi ơm kis bal, gơ lă jòng bơh brê bơnơm Tây Nguyên tus ală sàh jat kềng gah dà lềng, geh uă bơhiàn mờng kwèng bơh yau li la ngan, bềng bơhiàn krơi is jơi bơtiàn dê.
Viết bình luận