1. Lơgar Việt Nam bơyai lơh geh cồng nha dơ Pơrlòng tàp pràn să jan Đông Nam Á dơ̆ 31 (SEA Games 31)

Mờ jơnau yal “Tài dùl Đông Nam Á pràn kơl dang rơlao”, lơgar Việt Nam neh bơyai lơh geh cồng nha dơ̆ Pơrlòng tàp pràn să jan Đông Nam Á dơ̆ 31 (SEA Games 31) bơh ngai 12 tus 23 nhai 5 nam 2022. Bơh 14 ngai tàm pơrlòng tàm Hà Nội mờ 11 càr, ƀòn dờng rềp bal, mpồl pơrlòng tàp pràn să jan lơgar Việt Nam geh 205 nơm gai lòng biàng, 125 nơm gai lòng trà mờ 116 nơm gai lòng lơngô. Jăt jơnau kờp, 17 môn pơrlòng geh tàm broăai pơrlòng Olimpic neh pơgồp ai mpồl pơrlòng tàp pràn să jan lơgar Việt Nam geh 119 nơm gai lòng biàng tàm SEA Games 31, geh 58% cồng nha biàng bơh gùt mpồl dê.

Kwơ màng, mpồl coh plai cau klao lơgar Việt Nam U23 mờ mpồl coh plai cau ùr lơgar Việt Nam neh gàr geh cồng nha gai lòng biàng geh bơh dơ̆ pơrlòng nam 2019. Tàm SEA Games 31, geh bơta chờ, bơta moăt, mơya jơh ală là nùs nhơm kờñ gơboh mờ tàp pràn să jan niam bơnĕ, nùs nhơm tam klăc bơh mpồl bơtiàn ASEAN. Dùl Việt Nam đềt mềr, gơboh mờ cau năc bal mờ broă tus sền bơh làng bol tàm ală môn pơrlòng, bŭ lah geh cau pơrlòng là lơgar tờm ha là ờ. Broă lơh nền nòn tàm broă bơyai lơh neh ai tơngŏ dùl lơgar Việt Nam sơrlèt mờ kòp gơtờp, gam brồ guh wơl mờ tơnguh bơtàu.

Bal mờ hơ̆, lơgar Việt Nam kung neh geh cồng nha tàm broă hòi jà cau năc nhơl chờ mờ yal rùp rài, bơta niam chài rơgơi, dà lơgar, kòn bơnus Việt Nam tus mờ ală bơyô tàm tiah do mờ dunia.

2. Mpồl coh plai cau ùr Việt Nam neh jak ngan ai gơnoar mut tàm dar dut ndơl World Cup cau ùr nam 2023 dơ̆ sơn rờp tàm rài kah yau

Mpồl coh plai cau ùr Việt Nam neh jak ngan ai gơnoar mut tàm dar dut ndơl World Cup cau ùr dơ̆ sơn rờp tàm rài kah yau tơnơ̆ coh jai 2-1 tềng đap mpồl Đài Bắc lơgar Lo tàm dơ̆ pơrlòng lơh nền. Jai pha bơh mpồl coh plai cau ùr Việt Nam dê sơlơ pal sền gròi rlau tai tŭ ală cau coh plai gơtìp gơ rềng uă ngan tài bơh kòp Kovid-19.

32 mpồl mut tàm dar dut ndơl World Cup 2023 (geh 29 mpồl mut tơn mờ 3 mpồl ai bơh dar play-off làm gùt ală tiah) geh tam pà gơs 4 gah, tơl gah geh 8 mpồl. Cồng nha sră ai geh bơtuah halà ờ neh ai mpồl coh plai cau ùr Việt Nam mut tàm ƀảng E mờ mpồl cau ùr Mỹ (là mpồl jak ngan tŭ do) mờ mpồl cau ùr Hà Lan (là mpồl ơm dơ̆ 2 tŭ do). Ală mpồl gam wơl geh là mpồl coh jai tàm ƀảng A dar play –off, digơlan là Ƀồ Đào Nha, Thái Lan halà Cameroon. Cau coh plai mờ cau pơlam tàp ồng Mai Đức Chung là 1 tàm 6 mpồl ala mat bơh câu Á dê tàm pơrlòng dơ̆ do bal mờ Lo, Nhờk, Hàn Quôk, Philippines mờ lơgar tờm lơh bal là Australia. Cau bơsram coh plai mờ cau pơlam tàp ồng Mai Đức Chung kung neh lòt gan nam 2022 geh cồng nha dờng ngan mờ gai lòng biàng tàm SEA Games 31. Do là dơ̆ 3 pơn jat sùm, ală cau ùr biàng bơh rài coh plai Việt Nam dê ai geh khà jờng jơnhua ngan rlau jơh tàm dơ̆ pơrlòng SEA Games. Cồng nha do kung dong mpồl coh plai cau ùr Việt Nam ơm khà dùl tàm SEA Games mờ kờp jơh geh 7 gai lòng biàng, uă rlau mờ mpồl ơm dơ̆ 2 Thái Lan (geh 5 gai lòng biàng).

3. Do là dơ̆ pơrlòng mpồl coh plai lơgar Việt Nam ai jơnau kờñ geh AFF Cup 2022 nàng tơngăc mờ Huấn luyện viên ồng Park Hang Seo.

Tàm dơ̆ coh plai AFF Cup, mpồl coh plai lơgar Việt Nam geh tàm ƀảng B bal mờ ală mpồl coh plai lơgar Malaysia, Singapore, Myanmar mờ Lào. Dar coh plai AFF Cup 2022 geh bơyai lơh jăt broă lơh ntrờn bal 5 mpồl, tàm hơ̆ tơl mpồl geh coh 2 dơ̆ tàm ƀlàng tờm mờ 2 dơ̆ tàm ƀlàng lơgar ndai, nàng rơwah 2 mpồl coh plai ơn sơrờp ngan mŭt tàm dar ƀán kết. Mpồl coh plai lơgar Việt Nam geh coh 2 dơ̆ tàm ƀlàng coh plai lơgar Lào mờ lơgar Singapore, tàm tŭ 2 dơ̆ geh coh tàm ƀlàng tờm mờ mpồl coh plai lơgar Malaysia mờ Myanmar. Do là dơ̆ pơrlòng coh plai mpồl coh plai lơgar Việt Nam ai jơnau kờñ geh jai pha nàng tơngăc mờ Huấn luyện viên ồng Park Hang Seo.

5 nam tềng đăp mờ broă bơto bơtê bơh Huấn luyện viên ồng Park Hang Seo, mpồl coh plai lơgar Việt Nam neh geh sùm tàm lam lài tiah Đông Nam Á dê, mờ kung là lơgar Đông Nam Á geh khà jŏ ngan tàm mpồl 100 bơh gah coh plai dunia FIFA dê. Huấn luyện viên ồng Park Hang Seo kung neh bal mờ mpồl coh plai lơgar Việt Nam geh uă cồng nha ngan bơh lài tus tŭ do mờ geh sền pràn ngan tàm dơ̆ pơrlòng coh plai câu Á 5 nam do dê, hơ̆ là: U23 lơgar Việt Nam geh khà bàr tàm dar coh plai U23 câu Á nam 2018, ơm khà 4 tàm ASIAD 2018, 2 dơ̆ pơn jăt tơn geh gai lòng biàng coh plai cau klao tàm SEA Games 30 mờ 31; Mpồl coh plai lơgar Việt Nam geh khà dùl AFF Cup nam 2018, mŭt tàm dar tứ kết ASIAN Cup 2019 mờ kwơ màng là geh tus bal tàm Dar dŭt ndơl dơ̆ pơrlòng coh plai FIFA World Cup 2022-tiah câu Á.

4. U23 Việt Nam neh ai geh gai lòng biàng SEA Games 31 mờ mut tàm dar mờr dut ndơl pơrlòng U23 câu Á 2022

Tàm SEA Games 31, U23 Việt Nam neh ai geh gai lòng biàng kuơmàng tàm môn coh plai cau klau. Do là dơ̆ 2 pơn jat sùm, cau coh plai bơh cau pơlam tàp ồng Park Hang Seo dê ai geh cồng nha dờng ngan rlau jơh tàm dơ̆ pơrlòng do. Nàng gàr gơtùi gai lòng biàng tàm môn coh plai cau klau, U23 Việt Nam neh dơ̆ dùl dơ̆ coh jai Indonesia mờ khà 3-0, ndrờm bal Philippines 0-0, coh jai Myanmar mờ khà 1-0, coh jai Timor Leste 2-0 tàm dar rơ wah. Tơnơ̆ hơ̆, cau coh plai mờ cau pơlam tàp ồng Park Hang Seo coh jai Malaysia mờ Thái Lan ndrờm mờ khà 1-0 tàm dar mờr dut ndơl mờ dar dut ndơl. Do là dơ̆ SEA Games dut dơl, cau pơlam tàp ồng Park Hang Seo tề lam mpồl U23 Việt Nam pơrlòng.

Tàm dar dut ndơl dơ̆ pơrlòng U23 câu Á nam 2022 geh lơh tàm Uzbekistan bơh ngai 01 tus ngai 19/6/2022, U23 Việt Nam ơm bal dùl ƀảng tàm pơrlòng coh mờ Hàn Quôk, Thái Lan mờ Malaysia. Tềng đap bơta tề lam bơh cau pơlam tàp lơgar Hàn Quôk ồng Gong Oh-kyun dê, U 23 Việt Nam neh jak ngan sơrlèt gan dar rơ wah, lài mờ tŭ coh ờ jai mờ khà 0-2 tềng đap mpồl Saudi Arabia. Saudi Arabia kung là mpồl neh jai pha tàm dơ̆ pơrlòng do tŭ coh jai mpồl tờm lơh là U23 Uzbekistan mờ khà 2-0 tàm dar dut ndơl.

5. Vũ Phương Thanh geh khà dùl dunia dơ̆ pơrlòng pe môn pơgồp bal kal ke ngan dunia

Ngai 29 nhai 08, pang tờm mùl màl bơh SwissUltra 2022 cih jơnau chờ gờm cau tàp pràn să jan lơgar Việt Nam mờ dà Mỹ: “Do là rùp rài cau geh khà dùl dunia: Dan chờ gờm Thanh Vũ”. SwissUltra là pơrlòng pe môn pơgồp bal kal ke ngan tàm dunia. Ală cau pơrlòng pal lơh gơs broă re dà 38 kơi sồ, 1 rơbô 800 kơi sồ coh rơndeh coh mờ noăt 422 kơi sồ. Kờp jơh khà gùng ngài pơrlòng bơh dơ̆ pơrlòng do dê uă rơlao 10 dơ̆ mờ dùl dơ̆ pơrlòng full triathlon bè ờs.

Tơnơ̆ 14 ngai pơrlòng sùm, Vũ Phương Thanh neh lơh gơs bơnah pơrlòng tàm dơ̆ pơrlòng SwissUltra 2022 mờ kờp jơh cồng nha geh 328 jơ 27 phút 55 giây nàng geh khà dùl cau ùr. Vũ Phương Thanh deh nam 1990, geh sơnđan là “Cau ùr ntoăt gùt dunia”, ha là “Bơkào hồng ƀlàng bràs”. Nam 2016, Vũ Phương Thanh là cau câu Á sơnrờp ngan ntoăt gamn 4 ƀlàng bràs kal ke ngan tàm dunia mờ kờp jơh gùng jòng 1 rơbô kơi sồ, geh ƀlàng bràs Atacama (Chile), ƀlàng bràs Gobi (Lo), ƀlàng bràs Sahara (Ai Cập) mờ ƀlàng bràs Antarctica (đah jum plai ù).

6. Pơrlòng tàp pràn să jan gùt lơgar nam 2022 lơh geh cồng nha niam bơnĕ

Pơrlòng tàp pràn să jan gùt lơgar nam 2022 geh lơh bơh ngai 09 tus ngai 21/12 tàm càr Quảng Ninh bal mờ 10 càr, ƀòn dờng rềp bal. Pơrlòng geh rlau 17 rbô nă cau tus bal, tàm hơ̆ geh rlau 10 rbô nă cau pơrlòng ala mat ai 63 càr, ƀòn dờng mờ mpồl lơh broă gah phàu crong tàm pơrlòng tàm 43 môn bal mờ 942 tơngume, mờ là dơ̆ pơrlòng dờng ngan rlau jơh rài kah yau. Ală cau pơrlòng tus bal pơrlòng ai 933 gai lòng. Tơn jơh dơ̆ pơrlòng, mpồl Hà Nội ơm dơ̆ dùl gùt mpồl mờ 475 gai lòng, tàm hơ̆ geh 175 gai lòng biàng; mpồl ƀòn dờng Hồ Chí Minh ơm dơ̆ 2 mờ 128 gai lòng biàng; dơ̆ 3 gơ wèt hờ mpồl ling klàng mờ 90 gai lòng biàng. Tàm pơrlòng, neh geh kờp jơh 53 khà jak ngan dà lơgar mờ 96 khà jak ngan tàm dơ̆ pơrlòng geh yal.

Tơnơ̆ cồng nha bơh SEA Games 31 dê, pơrlòng tàp pràn să jan gùt lơgar là tŭ nàng sền sơ wì tơl làm srơh tàp pràn să jan tàm gùt lơgar. Pơrlòng kung là tŭ niam jòi cau jak chài pa ai tàp pràn să jan Việt Nam in rơcang tus bal ală dơ̆ pơrlòng dunia tàm tơngai tus, tềng đap mat là SEA Games 32 geh lơh tàm lơgar Campuchia tàm nhai 5 nam 2023.

7. Pơrlòng coh plai dunia 2022 (World Cup 2022) geh bơyai lơh tàm dùl lơgar jăt yàng Islam Trung Đông mờ Lionel Messi bal mờ mpồl coh plai lơgar Argentina geh khà dùl.

Dơ̆ coh plai dunia 2022 (World Cup 2022) geh bơyai lơh tàm lơgar Qatar bơh ngai 20/11 tus ngai 18 nhai 12 nam 2022 mờ uă bơta krơi is: Dơ̆ sơnrờp World Cup geh bơyai lơh tàm dùl lơgar Jăt yàng Islam Trung Đông, dơ̆ sơnrờp bơh lài tus tŭ do, dơ̆ coh plai dunia geh bơyai lơh tàm kàl Mrềt ala mờ kàl duh; dơ̆ sơnrờp lơgar Marocco- dùl mpồl coh plai bơh câu Phi geh mŭt tàm dar ƀán kết. Dơ̆ coh plai dŭt ndơl geh lơh cui rơcai ngan bơh lài tus tŭ do đah mpồl coh plai lơgar Tây mờ lơgar Argentina là cơng tàng pà gŏ geh pơnrơ ngan.

Tơnơ̆ mờ uă nam kơ̆p gơn sùm, dŭt ndơl cau chài coh plai Lionel Messi neh geh khà pơn jờng World Cup 2022. Să tờm Messsi neh geh nam 2022 geh cồng nha ngan ai broă coh plai tàm mpồl dà lơgar mờ 18 dơ̆ sŭt gôn. Kờp is World Cup 2022, Messi neh coh gơmŭt 7 nai. Messi neh geh jơh ală khà pơn jờng dờng dềt mờ cau chài coh plai kờñ geh tàm rài coh plai dê.

8. Olympic kàl mrềt nam 2022 geh lơh jat broă lơh “gròi sền kòp bơtờp pah ngai”.

Olympic kàl mrềt là broă kâp dunia sơn rờp geh lơh tàm nam 2022. Lo là lơgar tờm lơh bơh dơ̆ pơrlòng nam do dê. Dơ̆ sơn đờm mut lơh geh lơh tàm ngai 04/02/2022 tàm ƀlàng coh plai Rơsòn sềm. Do là dơ̆ Olympic kàl mrềt sơn rờp geh lơh tàm lơgar Lo.

Kuơmàng, Bắc Kinh gơ gơs là ƀòn dờng sơn rờp tàm rài kah yau bơyai lơh jơh bal Olympic kàl mrềt mờ Olympic kàl duh. Mờ bơta tus bal bơh 95 lơgar mờ kơnhoàl ù tiah dê, Olympic kàl mrềt 2022 geh lơgar tờm lơh bơyai lơh jat broă lơh “gròi sền kòp bơtờp pah ngai” ndrờm mờ Olympic Tokyo 2020 nàng gàr niam ờdo ờdă ai ală cau pơrlòng mờ dơ̆ pơrlòng geh lơh ƀuơn. Tàm Olympic do, mpồl tàp pràn să jan Na Uy ơm khà 1 mờ 16 gai lòng biàng. Ơm dơ̆ 2 là mpồl Đức mờ 12 gai lòng biàng. Bơta nrơt ndơl ngan rlau jơh bơh Olympic kàl mrềt dơ̆ do dê là mpồl tàp pràn să jan lơgar Lo neh sơrlèt rlau lơgar Mỹ nàng ơm dơ̆ 3 dut ndơl mờ 9 gai lòng biàng, 4 gai lòng trà mờ 2 gai lòng lơngô.

9. Pơrlòng tàp pràn să jan câu Á (ASIAD) dơ̆ 19 gơtìp ơm ing tài kòp Kovid-19.

Pơrlòng tàp pràn să jan câu Á (ASIAD) dơ̆ 19 là dùl tàm ală broă lơh pơrlòng tàp pràn să jan dờng ngan câu Á dê. Broă lơh do kờp dŭ geh bơyai lơh tàm ƀòn dờng Hàng Châu, lơgar Lo bơh ngai 10 tus ngai 25 nhai 9 nam do. Mơya, ngai 06 nhai 5, Mpồl duh broă Olimpic câu Á (OCA) neh tơlik kơrnoăt ơm ing pơrlòng tàp pràn să jan ASIAD 2022 tài bơta kòp Kovid-19 gơtìp kal ke tàm lơgar Lo mờ dơ̆ pơrlòng do kờp dŭ geh bơyai lơh bơh ngai 23 nhai 9 tus ngai 8 nhai 10 nam 2023.

ASIAD nam 2023 pà dơ̆ Pơrlòng tàp pràn să jan câu Á dơ̆ 19 bơh lài tus tŭ do. Do là broă lơh geh ơm dơ̆ bàr tàm dunia, mìng tơnơ̆ mờ Olimpic kàl duh. Do là dơ̆ pe, lơgar Lo geh dờp bơyai lơh ASIAD, tơnơ̆ mờ tŭ neh là lơgar tờm bơyai lơh bơh broă pơrlòng do tàm ală nam 1990 mờ 2010.

10. Roger Federer neh yal bơr tơn jơh pơrlòng, Rafael Nadal geh khà jờng jak ngan Grand Slam dơ̆ 22

Tồn lah gơtìp uă kal ke tài bơh jơnau sơnam, Rafael Nadal kung gam ai gŏ bơta pràn kơldang he dê tàm nam 2022 mờ 2 khà jờng Grand Slam tàm Australia mờ Tây. Cồng nha do dong Rafael Nadal geh 22 khà jờng Grand Slam tàm broă lơh tàp pràn să jan he dê. Do là khà uă ngan rlau jơh bơh quần vợt dunia dê. Tàm tŭ hơ̆, nggùl nhai 9 nam do, cau pơrlòng quần vợt tiơng pơn rơ Roger Federer yal bơr tơn jơh pơrlòng tàm sơnam 41. Cau pơrlòng quận vợt do neh nhơl 1 rbô 500 dơ̆ tàm 24 nam. Federer tơn jơh rlau 20 nam pơrlòng mờ 103 khà jờng,  310 poh ơm tàm khà sồ 1 dunia, tàm hơ̆ geh dơ̆ uă ngan rlau jơh là 237 poh tàm pơn jat sùm.

Cau nhơl quần vợt deh nam 1981 là cau sơn rờp geh 20 khà jờng Grand Slam. Federer pơrlòng jai tàm 8 dơ̆ pơrlòng Wimbledon, 6 dơ̆ pơrlòng Australia Open, gàr khà uă ngan rlau jơh 5 dơ̆ pơn jat sùm jai pha tàm dơ̆ pơrlòng Mỹ rề ơnàng mờ ai geh khà jờng Roland Garros nam 2009. Federer kung ai geh 6 khà jờng ATP World Tour Finals, gai lòng trà dùl nă cau klau Olympic 2012 mờ gai lòng biàng yô klau Olympic 2008.

Dơ̆ pơrlòng ngan ngồn dut ndơl mờ Roger Federer tus bal là dơ̆ pơrlòng nhơl yô mờ Rafel Nadal tàm dơ̆ pơrlòng mờ yô Jack Sock mờ Frances Tiafoe tàm dơ̆ pơrlòng Laver Cup 2023 geh lơh tàm lồi nhai 9 nam 2022.