VOV4.K’ho- Bơdìh mờ ală jơnau pơnđik jờng rơ kac màng, đơs bè rài kis lơh broă lơh sa, tàm jơnau pơnđik Bahnar gam geh ală jơnau pơnđik đơs bè ù tiah ƀòn lơgar hàng niam ngan. Kuơmàng, mờ ală jơnau pơnđik cih wơl jơnau pa, geh đờng gòng, ală nghệ ñân khat gơboh “sềr” ală pang rùp hàng niam, mờ wil tơl bơta niam bơh bơnơm- dà dờng- bơkàu- nha- nhơt- chi che dê. Bơh hơ̆ lơh gơlik dùl pang rùp sềr hàng niam ngan bè ƀòn lơgar tàm jơnau pơnđik Bahnar.

Dùl dơ̆ tàp đơs pơnđik bơh ồng A Hưng, kòn cau Bahnar ơm tàm ƀòn Kon Rơbang, xã Vinh Quang, ƀòn dờng Kon Tum, càr Kon Tum lam lơh gơ hòi gơ jà mờr 10 nă cau tus bal. Mờ gơnoar broă là cau tờm đơng pơlam, ồng A Hưng teh đờng t’rưng ndang, tơngkah tơl jơnau đơs, tơnguh, tơrmù sap đơs nàng jơh gùt mpồl in tàp.

Bơdìh mờ ală jơnau pơđik jơnau yau jờng rơ kac màng (ờ geh đờng gòng), ồng A Hưng gam bơceh, cih jơnau pa uă jơnau pơnđik jờng rơ bơta hàng niam ƀòn lơgar tam gơl pa. Kuơmàng, ồng gam cih ală jơnau pơnđik kah kơlôi wơl bè rài kis rài yau bơh ƀòn lơgar dê kềng gah dà dờng Đăk Bla ndu gơn rơh: ‘Bè đơs pơnđik den ngui đờng gòng mờ cing mồng, sơnggơr, đờng t’rưng. Lài do den ngui đờng, cau teh kơñi. Añ gŏ ală nghệ ñân đơs pơnđik tàm ƀòn Kon Rơbang, xã Vinh Quang, ƀòn dờng Kon Tum, càr Kon Tum ờ geh jơnau pơnđik lơi jờng rơ dà dờng, jờng rơ suơn mìr. Den tàng añ ngui gùng đơs pơnđik nàng jờng rơ dà dờng hàng niam Đăk Bla mờ lài do làng bol he hòi là “Dak Kroong Pơlăh” nàng kah wơl ală jơnau kir sơnrai bè niam chài lơh kòi mìr, nàng cau kơnòm să in git mò pàng, mè bèp he dê lài do lơh mìr kềng gah dà dờng. Ală klau pơnu ùr ơruh lòt ndang đơs pơnđik ndang tŭ lòt lơh mìr, 2 gah gùng lòt bơkàu lì tàm kàl prang, ală tờm chi dờng jơm rơ hiơm gùng lòt, ală mpồl sềm kò par kềng gah dà dờng niam bơnĕ, yal wơl ală ngai tùc tam, jì nhơt tus tơ wès kòi, cèng kòi rê prap tàm drong, tàm đam mờ bơyai lơh yàng ñô lir bong… mờ tŭ do ờ gam tai, tài rài kis neh tam gơl jơh bloh. Añ dan đơs dùl gơl jơnau pơnđik geh tơngume “Kah ală ngai jì nhơt”: Kah, kah ngan ală ngai jì nhơt mìr kềng gah dà dờng ƀòn añ dê niam bơnĕ, mờ ală jơnau kir sơnrai hơ̆ sùm ơm tàm nùs, tàm tồr añ dê..”.

Ồng A Hưng tàp đơs pơnđik ai làng bol tàm ƀòn dờng Kon Tum

Jơh hìu bơnhă bi Y Rin, kòn cau Bahnar ơm tàm ƀòn Kon Rơbang, xã Vinh Quang, ƀòn dờng Kon Tum geh 4 nă cau ndrờm kờñ đơs pơnđik lơm mờ git nhơl đờng gòng bơh yau. Bi Y Rin pà git, pah dơ̆ bi lòt đơs pơnđik drơng ală broă geh lơh tàm ƀòn lơgar ndrờm geh bơklau lòt bal nàng dròng cing- jañ sơnggơr bi in đơs pơnđik. 2 nă kòn bơh hìu bơnhă bi dê ndrờm là ală cau chài đơs crih tàm hìu bơsram. Bơta kờñ gơboh đơs pơnđik bơh hìu bơnhă bi Y Rin dê gơ jat bal mờ nùs nhơm kờñ gơboh ƀòn lơgar, dà lơgar, jờng rơ rài kis pa: “Ală ngai chờ, ngai sa tềp bol hi bơyai lơh đơs pơnđik. Bol hi đơs pơnđik mờ lam lơh kung nền nòn ngan. Ală jơnau pơnđik jờng rơ ƀòn lơgar, dà lơgar, rài kis tam gơl pa tŭ do. Ală jơnau pơnđik lơi he git den he đơs, ờ git den lời cau ndai in đơs. Mờ añ kờñ ngan đơs jơnau pơnđik “Chờ hờp tĕ ơ ală klau pơnu ùr ơruh”. Lời añ đơs dùl gơl yơ: Chờ hờp tĕ, chờ hờp tĕ ơ ală klau pơnu ùr ơruh, ngai do mờ ngai hìng, bol he pơn đơl pràn bơt bơtàu rài kis pa, chờ hờp tĕ tàm plai nùs do”.

Làng bol tàm ƀòn dờng Kon Tum đơs pơnđik

Ală jơnau đơs niam, sap niam tàm ală jơnau pơnđik Bahnar cih wơl jơnau pa bơh ồng A Hưng bơceh neh tơnguh tai bơta kờñ gơboh ai cau kơnòm să kờñ pơnđik in. Bi A Hảo, kòn cau Bahnar ơm tàm ƀòn Kon Rơbang, xã Vinh Quang, ƀòn dờng Kon Tum là klau pơnu ngac ngar, jơh nùs ngan tàm ală srơh tàm ƀòn lơgar. Bi pà git, tàm ală dơ̆ pơrjum Đoàn, bơdìh mờ ală jơnau đơs crih kac màng, jơnau đơs crih ờs mờng cau kơnòm să dê gam geh ală jơnau pơđik bè ƀòn lơgar, jờng rơ bơta kờñ gơboh ùr klau. Bơta kuơmàng, A Hảo gam là dùl nă cau tề lam jơnau đơs “2 dà đơs” ai ală dơ̆ ñô bau cau Bahnar mờ cau yoan: “Pơnđik tamya kòn cau den neh geh bơh mò pàng, mè bèp tus rài kòn sau tŭ do, sùm geh prap gàr mờ ngui niam. Añ tus bal đơs pơnđik, tamya bơh gờñ ngan, den tàng pah tŭ ƀòn bơyai lơh chờ añ kung geh rơ wah tus bal sơl. Mờ neh uă dơ̆ tus bal pơrlòng đơs pơnđik tamya tàm ƀòn lơgar, tàm ală càr ndai. Bulah rài kis neh tam gơl jat rài kis bal bơh mpồl bơtiàn dê, ờ di bè hơ̆ mờ lòt jat bơta pa, huĭ bơta niam chài jơi bơtiàn kòn cau he dê. Làng bol ƀòn añ sùm ngui niam mờ sền gàr niam chài bơh yau mờ bèp ồng lời wơl, bè dròng cing, jañ mồng, đơs pơnđik, tamya xoang.. Đơs ngan là añ bơtuah ngan tŭ geh ală yô ùr klau kơnòm să rơ wah lơh MC tàm ngai ñô bau khi dê, ngan là pơ ùr là cau Bahnar, ai bơklau là cau yoan mờ sơ lơŭ wơl. Pơn yơu dùl gơl bè do “Mang do ală klau pơnu ùr ơruh đơs sơrbŏ bơr kờñ gơboh ùr klau kềng gah dà dờng tus jơh mang tơn. Ngai hìng khi tìp wơl, tàm đơs ală jơnau kờñ gơboh kis bal jơh rài kis”.

Cau cih Quốc Học mờ Amazưt - Cau mblàng K’Duẩn