VOV4.K’ho- Làng bol thôn Duệ, xã Đinh Lạc, kơnhoàl Di Linh, càr Lâm Đồng lời ai nùs nhơm ki ngàm mờ pơn iờ să bè kra ƀòn ồng K’Tiếu, 71 sơnam bơh ƀòn dê. Tài ồng sùm geh dùl bơta kờñ gơboh mờ jơh nùs dờng ngan gơ wèt mờ niam chài cing mồng bơh cau K’ho dê tàm ù tiah kơh bơnơm Di Linh. Rlau 10 nam pờ ơdŭ bơto dròng cing jañ mồng là broă lơh ngan ngồn, pơgồp bơnah tàm broă sền gàr, ngui niam bơta kuơ niam chài ù tiah cing mồng Tây Nguyên; bal mờ hơ̆, gam mblàng yal tơnguh jơnau git wă, sền gàr niam chài niam bơnĕ bơh kòn cau K’ho dê ai cau kơnòm să in.

Yal bè bơta kờñ gơboh niam chài cau K’ho dê, kra ƀòn ồng K’Tiếu kah bè tŭ gam dềt, tŭ ờ hềt tòm 15, 16 sơnam, ồng neh git jơh ală jơnau dròng cing tàm bòr cing 6 bơh kòn cau K’ho dê. Tàm ală ngai chờ ƀòn lơgar, lơh yàng ñô lir bong rài yau, ồng ndrờm jat mè bèp he dê lòt sền lơh chờ, lơh yàng mờ ồng kờñ ngan niam chài cing mồng. Tŭ hơ̆, tŭ să jan klau pơnu dê ờ hềt dờng wil tơl, klau K’Tiếu bơh thôn Duệ dê neh geh làng bol tàm ƀòn rơ wah mut tàm mpồl dròng cing ƀòn dê: “Ring rơh bal mờ añ den cau git, chài dròng uă jơnau cing bè añ dùl êt ngan, bè tàm ƀòn K’Brà, thôn Duệ do geh rlau 10 nă cau ring rơh bal, bè ồng K’Khéo- Dam Brẹo, tàm bòr cing 6 pang ồng kung mìng git 2, 3 jơnau, ờ git uă bè añ. Ồng den krơi mờ khi, tài ồng kờñ cing mồng den tàng ồng git jơh ală jơnau cing, pơn yơu bè jơnau cing lơh yàng dan biap dan gòl, jơnau cing do dròng bè lơi, cau tàm mpồl bal mờ he tàm pơgồp bè lơi nàng he dròng gơ in niam, sap ntas gơguh gơmù tàm bơrlŭ bal mờ gơp, lơh cau iat jơnau dròng cing gơ lơh bơkah tồs, bơta chài ià cing bè lơi gơ in di, hơ̆ là tài bơh he kờñ lơm gơ dê, geh uă ngan cau git dròng cing mơya ờ git bơta do”.

Sră jờng bơh Ủy ƀan Ñân zân kơnhoàl Di Linh dê dờp Nghệ ñân ồng K’Tiếu

Nam nhai jŏ jòng rềp mềr mờ mpồl dròng cing, lòt gan git nđờ kàl lơh chờ, ală bơta kờñ gơboh mờ sap cing, sap mồng mpong ntas sùm jat ồng K’Tiếu. Mpồl dròng cing thôn Duệ dê sùm geh sồr lòt tus bal Ngai chờ niam chài, tàp pràn să jan ală jơi bơtiàn kòn cau tàm ală xã, kơnhoàl tiah làng bol jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau tàm gùt càr Lâm Đồng, ală càr tàm tiah Tây Nguyên mờ sùm geh khà jờng dờng. Pa do ngan rlau jơh, mpồl cing mồng thôn Duệ dê geh lòt lơh tàm Ƀòn niam chài ală jơi bơtiàn kòn cau Việt Nam tàm Đồng Mô, Hà Nội. Ồng chờ hờp ngan bal mờ gơnoar atbồ tàm ƀòn lơgar pơgồp bal bơta pràn bơto bơtê mờ prap gàr niam chài cing mồng kòn cau K’ho dê. Bè hơ̆ den tàng, ồng sùm kơp kờñ sền gàr mờ prap gàr niam chài cing mồng geh pơn jat tai bal mờ ƀòn lơgar mờ broă lơh niam ngan: “Kờñ sền gàr, prap gàr niam chài cing mồng jat añ sơnơng den pal geh broă lơh ngan ngồn, lài ngan là pal geh tơngume tờm ngan ngồn, broă lơh tờm, ờ di là kờñ den bơto ai dilah ờ kờñ den ơm. Dùl poh 3 dơ̆ tàm trồng mang, pal rlau 9 jơ mang hơ̆ sồng añ rê tus tàm hìu bơh anih bơto cing mồng, bơta hơ̆ ờ kuơmàng, mờ kuơmàng ngan rlau jơh là añ neh bơto wơl niam chài cing mồng ai cau kơnòm să in, hơ̆ là bơta kuơmàng rlau. Añ kung gŏ gơ loh moat jrùm tài rơnàng kơnòm să tŭ do ờ gam kờñ niam chài cing mồngt ai, geh gơnoar atbồ tàm ƀòn lơgar sền gròi, dong kờl geh bơto bơtê cing mồng añ chờ hờp ngan. Bulah dờng sơnam, să jan ờ sô, mơya añ là cau jơh nùs ngan mờ niam chài cing mồng, añ geh bơto wơl niam chài cing mồng tus jơh rài kis añ dê, gam kis den gam bơto”.

Bơta mờ ồng K’Tiếu sùm kơlôi rơcang là lơh bè lơi nàng làng bol in gŏ pơn iờ să bè niam chài bơh jŏ jơi bơtiàn kòn cau he dê; kuơmàng là lơh bè lơi nàng gàr sap ntas cing mồng, ală gùng tamya niam mat. Bơh bơta kơlôi sơnơng hơ̆, ồng K’Tiếu neh bơ tòm tơrgùm 2, 3 nă cau lài do neh geh tŭ tus bal dròng cing jañ mồng tàm ƀòn nàng lơh gơs mpồl cing mồng. Bal mờ hơ̆, ồng kung tus bal pờ ơdŭ bơto dròng cing jañ mồng: “Lài ngan añ geh pờ ơdŭ bơto dròng cing jañ mồng ai kơnòm dềt in, dơ̆ 2 là ơdŭ hơ̆ geh tơl jơh bal cau klau mờ cau ùr, dơ̆ 3 là pờ ơdŭ bơto cing mồng ndrờm là ơruh pa tàu lơm. Tài añ kờñ bơto wơl cing mồng bè hơ̆ là tài bơh dilah pờ ơdŭ mìng bơto cau klau in, añ neh bơto rlau 100 nă cau in bloh, mơya tŭ khi dờng, khi bau mờ cau ƀòn ndai, rê hờ pơ ùr den he hời rơhời ờ gam geh tai cau git dròng cing jañ mồng, den tàng añ sơnơng là mìng geh bơto dròng cing jañ mồng ai cau ùr in là niam ngan rlau jơh, tài cau ùr tŭ dờng, kup bau khi kung gam ơm wơl tàm ƀòn, ờ ndrờm kis tiah ndai den tàng gam gàr tơl cau git dròng cing jañ mồng. Tơnơ̆ do khi geh bơ tơl wơl kòn sau khi in, bơklau khi dê, dilah bau kòn khi kờñ niam chài cing mồng kòn cau he dê”.

Ồng K’Tiếu bal mờ bòr cing kuơ hìu bơnhă dê

Mờ ală tă pơgồp rlau 10 nam pờ ơdŭ bơto cing mồng kung bè sền gàr, prap gàr niam chài cing mồng Tây Nguyên, Ủy ƀan Ñân zân càr Lâm Đồng neh lơh sră ngga; dan Ƀộ Văn hóa, Thể thao mờ Zu lịc dờp Nghệ ñân ưu tú ai ồng K’Tiếu in tàm nam 2022. Ồng Trương Quốc Phương, Phó Củ tịc Ủy ƀan Ñân zân xã Đinh Lạc, kơnhoàl Di Linh đơs là, ồng K’Tiếu geh sền bè jơtài kuơmàng ngan bơh ƀòn dê, pal ki ngàm ngan: “Gơ wèt mờ nghệ ñân ồng K’Tiếu den ồng geh uă ngan tă pơgồp ai ƀòn lơgar in tàm srơh niam chài, kuơmàng là sền gàr mờ prap gàr niam chài cing mồng. Ồng dong kờl uă ngan ai broă sền gàr bơhiàn bơh jŏ hơ̆. Là cau bơto tơn ai ală rơnàng cau in, den tàm jơh gùt tŭ tơngai kung jŏ jòng ngan, bal mờ broă bơto bơtê wơl, ồng kung neh bơto bơtê ală rơnàng cau. Den tŭ do, ală rơnàng cau do kung neh git dùl khà uă đau gơ rềng tus jơnau git wă mờ ồng git mờr 10 jơnau cing. Gùng dà bơh xã dê kơp kờñ là tàm phan lời wơl mờ ồng git tŭ do den ồng geh bơto wơl jơh ai ală cau bơsram là cau K’ho in.”

Cau mblàng K’Duẩn