Geh bơtàu tơnguh jăt bơh tàm bơta ràng tơlik Nhai hàm kơh bơnơm lài do, Ràng tơlik rùp wăc mòn càr Dăk Lăk dơ̆ dùl nam do geh mờr 90 rùp wăc mòn bơh rlau 40 nă cau dê tàm dơlam mờ bơdìh càr tus bal. Ală rùp geh lơh bơh uă phan, bè trah mòn mờ dơm chi, phơng tiên, sơng zờu, rùp biài bơrteh, in mica, sơng mài, rùp wăc mòn đòm jăt ngui. Tơl rùp ndrờm tơngŏ ngan ngồn ală broă bơh rài kis mpồl bơtiàn dê, bơta niam brê bơnơm geh is mờ kòn bơnus dê, bơta kờñ gơboh ƀòn lơgar, dà lơgar, bơhiàn ờs mờng bơh yau, niam chài pơnrơ mùl gŏ is bơha lă jơi bơtiàn gam ơm kis tàm tiah Tây Nguyên dê. Ală rùp mờng kwèng bè ƀòn lơgar mŭt tàm kàl pơrjum ñô sa dờng, broă lơh yàng duh khuai, broă lơh lơh broă lơh sa halà ală ù tiah tiơng pơnrơ gơ jăt bal mờ càr Dăk Lăk kung geh cau săc rwah nàng wăc mòn sơl. Oh Trương Nguyễn Hoàng Mai ơm tàm sơnah ƀòn Ea Tam, ƀòn dờng Buôn Ma Thuột lòt còp sền ràng tơlik rùp wăc mòn, đơs: Ală pang rùp geh ràng tơlik tàm cơldŭ ràng tơlik neh lơh añ in sền gŏ geh nhơm tă bơh kơh bơnơm ù pơrhê dê, pơnyơu ƀè pang rùp Mho tàm dòr jơnhoa bơh Dương Thị Thúy Hiền dê, halà pang rùp Dà mbòr bơh Y Buih dê, halà Ƀô bơkah rùp să kơh bơnơm bơh Hoàng Duyên dê. Pang rùp lơh añ in kah ngan rlau jơh là Nùs nhơm làng klàng mờ làng bol dê bơh Phạm Văn Hải dê. Pang rùp neh lơh tơngŏ wơl bơh gơ jă gơ jal sơrbac mhar bơh kàl tơnhàu phan tam tàm tiah kơh bơnơm dê mờ tơngŏ geh nùs nhơm ling klàng mờ làng bol dê tam klăc bal đềt mềr ngan. Bal mờ hơ̆ den cau wăc rùp neh ngui ală dà sơng niam àng sơrdah ngan, lơh ai pang rùp in sơlơ gơlơh bè tàm rài kis ngồn ngồn sơl.

Bal mờ ală cau chài wăc rùp tiơng pơnrơ mờ bềng bơta bơta mờng chài, ràng tơlik gơhòi gơ jà uă ngan cau kơnòm să mơya rùp bơh khi dê pà gŏ bơta chài dipal ngan, geh bơta gĭt wă mờ bơta wă wờng bè niam chài, rài kis. Mờ khi kung geh bơta tam gơl pa, khin tơngŏ lơh bơta pa tàm jơnau bơceh lơh bơh he dê. Cau chài wăc rùp gam kơnòm să ngan là bi Y Buih Niê Kdăm, deh nam 1997 ơm tàm ƀòn dờng Buôn Ma Thuột tus bal ràng tơlik mờ pang rùp sơng zờu “Kpin Ea”, hơ̆ là Dà mbòr. Rùp cèng uă jơnau đơs bè sền gàr tiah ơm kis mờ sền gàr bơta niam chài, neh lơh geh khà A tàm dơ̆ pơrlòng nam do. Y Buih Niê Kdăm, yal: Bơta do là jơnau kah wơl bơh tŭ gam dềt bơh oh dê, cau mè lài mờ tŭ lòt lơh broă rê den lòt tus hờ dà mbòr nàng bơ̆ dà, nàng drim hìng geh dà mờ hùc mờ lòt lơh mìr, lơh sươn. Tŭ do, den dà mbòr bơh Tây Nguyên he dê ngai sơlơ soăt jơh ờ gŏ gam uă tai. Bàr pe ƀòn kung ờ gŏ gam tai, oh kờñ pơyua jơnau đơs sền gàr wơl dà mbòr. Hơ̆ là dùl bơta kal ke ngan mơya oh kung kờñ pơyua jơnau đơs nàng sền gàr sàng goh bal bè tiah ơm kis, nàng geh dùl dà mbòr tơlir, sàng goh mờ niam.

Geh lam lơh bơh bồ nhai 10 nam do mờ sơrlèt gan uă dar ai khà loh làng ờ ndơ̆p mpồn, mpồl bơyai lơh Ràng tơlik Rùp wăc mòn càr Dăk Lăk dơ̆ dùl neh jàu khà ai 14 rùp niam ngan rlau jơh in bal mờ 3 khà A, 3 khà B, 3 khà C mờ 5 khà pơn jờng. Ală rùp tus bal ràng tơlik ndrờm geh rwah yồng ràng tơlik tàm Anih tờm Niam chài càr Dăk Lăk dê, geh uă ngan làng bol lòt sền. Thạc sĩ- Cau chài wăc rùp là bi Y Nhi Ksơr, Kwang ătbồ Mpồl duh broă phan niam chài ràng tơlik, đơs: Ală rùp ndrờm cèng rùp să krơi is, kwơmàng là geh rùp să niam chài krơi is Tây Nguyên dê geh khà uă ngan tàm dơ̆ ràng tơlik do. Ai bè đah bơta niam phan niam chài, bol añ neh rwah geh pe rùp gơcèng bơta niam chài krơi is niam ngan bơh Tây Nguyên dê mơkung geh bơta niam bè bơta kwơ phan niam chài. Tàm khà jơnhoa ngan rlau jơh den geh cau wăc mòn rùp là thạc sĩ, là cau pơgru bơh Hìu bơsram Đại họk lơh pơgru phan niam chài dà lơgar dê. Hơ̆ là dùl bơta mờ añ gŏ là dùl tềl sơñio chờ hờp. Tài bơh jơh ală cau wăc mòn rùp, cau chài wăc rùp dơ̆ do ndrờm là kờñ gơboh ngan ƀòn lơgar. Mờ añ gơn kơnờm tàm ràng tơlik dơ̆ 2 ngan ngồn là rơ̆p geh bơtòm tơrgùm geh ală rùp niam bơnĕ rlau, geh bơta kwơ phan niam chài uă rlau.