VOV4.M’nông – Thôn Kon Kơlok, xã Đak Mar, (Đak Hà, Kon Tum) ăp năm dăch aơ dôl hun hao dăng trong leo [ư tuch tăm mât rong âk ntil tơm, ntil kon, n’hao rnoh khlay du neh tuch tăm. Nơm g^t do\ng khoa học kỹ thuật, kơt nti n’hanh tâm rlong ndrel tuch tăm mât, thôn Kon Kơlok le\ ntoh âk nu^h ntoh lư lah nu^h rnoi mpôl đê| wa\ng sa jăp blău, ns^t geh hang rhiăng rkeh prăk ăp năm. A Hler lah ngoăy tâm rnoh nê. Bah kơi aơ, he ndrel joi g^t mpeh trong wa\ng sa bah A Hler.
Wa A Hler, rnoi Sêdang ta [on Kon Kơlok, xă Đak Mar, nkuăl Đak Hà, Kon Tum wơt năm mhe le\ 66 năm deh. Wa nkoch, năm 1995 let bah năp, rnăk wâl mâp âk jêr jo\t, le\ năm knu\ng g^t [ư ba mir du yan. Năm mih lăng prăng ueh knu\ng to\ng sa lôch nar. Ăp năm duh phang, mih dak lip lo\ ji ngot mô to\ng phe sa mô geh nău mham. Mô u\ch đah nău ji ach o, wa nsrôih hăn, nti nsơm ăp rnăk [ư sa blău ta ăp ntu\k êng kơt ta Dakl Gialai... Tât năm 1996, nkre [ư ba mir, wa an tăm tơm cà phê, cao su, bời lời...
Tât a[aơ, rnăk wâl wa A Hler geh rlău 2ha cà phê, du ha cao, 5 sào ba lo\ n’hanh su\r djăr âk đo\ng... nku\p prăk đo\ng, do\ng năm rnăk wâl wa geh rlău 250 rkeh prăk. Nkoch nău blău ơm [ư sa bah nơm, wa A Hler m^n lah, nti kỹ thuật, gơih nđơr lah trong gay [ư dơi:
Ân gơih nti nsơm gay g^t wât, g^t trong m^n [ư sa, kơt t^ng ăp trong [ư khoa học kỹ thuật ri tuch tăm geh săk rnglay. Bah meng ne\ an rgup soan, tâm rnglăp tâm kơl tâm nău rêh kơt tuch tăm mât rong. Bah năp đaơ gâp pah kan o\k r’ah, do\ng soan [ư âk. A[aơ mô o\k r’ah kơt kăl e, ăp nău kan dơi do\ng măi mo\k, rhoăt đêt nar. Rnăk wâl gâp a[aơ le\ [ư âk tơm tăm jo\ năm kơt cà phê, cao su, bời lời n’hanh [ư ba lo\.
Wa A Hler a[aơ le\ geh jay nâp ueh, du mlâm jay têh, hvi, [ư kơt phương Tây, ndâk [ư bah năm 2015. Tâm jay geh to\ng ăp ndơ do\ng rnăk wâl. Neh wa\r jay têh 3.700 mét vuông n’hanh du pu\ng đah jay lah ntu\k an ndeh măi n’hanh ăp ntil măi mo\k do\ng pah kan [ư mir.
Ntêm nkrem nău blău ơm tăm tơm si jo\ năm n’hanh mât rong, wa A Hler mô klach, nchrăp kơl an, nt^m an ăp rnăk tâm thôn kỹ thuật mât chăm, cheh phân, an tơm cà phê, cao su, bời lời. Âk rnăk t^ng nti A Hler rgâl tơm tăm jo\ năm, ntop mât rong, le\ hao rklaih ac ho. Wa A Bôm, bu ranh [on Kon Kơlok nkoch mpeh wa A Hler kơt aơ:
Wa A Hler du hê nu\ih du\t gơih kơl kônh wa tâm thôn, wa le\ an âk mông nar nt^m kônh wa mpeh trong [ư sa. Mô knu\ng mbơh an kônh wa tâm rơh r[u\n, ma wa hôm djôt ty nt^m nău kan an kônh wa tâm mir mpeh kỹ thuật ăp ntil tơm, a[aơ âk rnăk le\ geh ndơ sa ndơ ntêm.
Mô knu\ng [ư sa blău, ur sai A Hler hôm uănh tât, nt^m n’hanh nchrăp an ăp kon nti nsơm tât lôch tât du\t. Wa geh 4 nu\ih kon, 2 hê bu klô, bar hê bu ur, a[aơ le\ têh jêng, geh nău kan đăp mpăn. Kon bu klô dak bôk lah cán bộ thống kê bah công ty Cà phê 704; kon bu ur lah Groi Kruanh Hội Liên hiệp bu ur xă đak Mar, kon bu klô mpu\t [ư công nhân Công ty cà phê n’hanh kon bu ur mpu\t mhe jêh nti ngih sam [u\t Trung học Y tế n’gor Kontum. Wa A Hler nkoch:
Gâp saơ nău wât rbăng khlay ngăn, jêng moh ndơ [ư nsrôih nt^m kon hăn nti. Hăn nti gay pơk bôk rngok, gay geh nău kan, geh nău [ư, g^t trong m^n [ư sa.
A Hler nu\ih pah kan jan sa blău
Wa Đinh Thư-Groi Bí thư đảng uỷ xă Đak Mar, Đak Hà, Kontum an g^t:
Wa A Hler nsrôih nkoch trêng an kônh wa thôn [on nti, nti nău wât rbăng, nti trong [ư sa, gu\ âm. Wa du\t gơih tâm nău nt^m trong khoa học kơt t^ng tâm pah kan jan sa, ngăn lah nău nti bah ăp rnăk wâl pah kan jan sa blău bah oh nô nu\ih yoăn êp thôn, tâm xă. Wa nt^m an kônh wa mpeh mât rong, chăm mât ăp ntil tơm tăm. Ndơ\ ntil mhe tâm tuch tăm kơt cà phê, cao su, ăp ntil tơm khlay wa\ng sa. Năm 2016, wa A Hler dơi kônh wa săch nu\ih nsing ơm bah thôn, n’hanh lah ngoay tâm 4 nu\ih dơi lap nu\ih dơi nsing nơm ngăn bah xă.
Tât a[aơ, le\ rngôch ăp rnăk tâm thôn Kon Kơlok dăch dêh đah tơm tăm jo\ năm, mô knu\ng kâp ba mir kơt bah năp. Rnăk đêt ngăn geh 400 tơm cà phê (tâm ban 40 sào). Thôn mô hôm geh rnăk ach o. Năm mhe tat, wa A Hler lo\ m^n tay ăp nău nchrăp mhe:
Kônh wa ta aơ lah nsum le\ hun hao. Tâm năm 20-17 aơ nsrôih rgum soan n’hanh bôk rngok âk lơn. Năm bah năp, gâp geh cà phê ding ne\ dơm, yơn tâm năm mhe aơ gâp nsrôih geh rlău 20 tân let lơ. Gâp m^n, kônh wa he nsrôih tâm rnglăp [ư sa hun hao âk lơn tay.
Năm Đinh Dậu 2017 le\ tât. Kon Kơlok mô hôm rnăk ji ngot, rnăk ndro\ng âk tay. Ntrong leo tâm rlong pah kan jan sa tât le\ rngôch ăp rnăk druh ndăm. Kơt A Hler mpo\ng u\ch, kônh wa nsrôih hao da dê đah n’hâm soan, bôk rngok bah he, [on lan mbra hơm răm./.
Nu\ih rblang: Y Sưng Phê Ja
Viết bình luận