VOV4.M’nông: Nkuăl Krông Pách lah nkuăl tăm âk sầu riêng ngăn bah n’gor Dak Lak, đah ma rbăn ha, du năm geh ma rhiăng rmen prăk. Yơn ntơm bah năp têt năm mhe tât a[aơ, nu\ih tăm sầu riêng ta aơ geh nau rvê ngăn yor bu tuh ntoh luh [ư tơm sầu riêng ta aơ khi\t ma ê gi\t nkô|. Bol ma n’gâng kan tâm nkuăl n’hanh Trung ương ho\ ndal lăp kan, joi uanưh nkô| kơl sầu riêng, yơn ê geh nau ueh.

            Jêh rơh moh tât ndal bah năp tết Đinh Dậu, âk mir tơm sầu riêng ta nkuăl Krông Pách, n’gor Dak Lak geh ru\ng n’ha, kro nku\rr jêh ri khi\t âk, [ư âk rnăk [on lan rvê ngăn. Rnăk wa Nguyễn Trọng Quý, ta Thôn 19-5 xã Ea Yông, nkuăl Krông Pách geh rlau 1,2 ha tăm 140 tơm sầu riêng ân gi\t: Yan sầu riêng bah năp nơh, rnăk wa geh rlau 500 rkeh tă bah  tăch sầu riêng, yơn năm aơ ri mô geh ôh yor mir sầu riêng ru\ng n’ha hôm.

             ‘Mir sầu riêng ngih hên khuch nklăp 70% nê lah du đê| dôl hôm geh n’ha. Geh mir khi\t le\ hôm ma mô hôm geh mir hôm 30% tay ôh. Le\ ma [on ro yơn mô di lah êng ngih hên. Ăp ngih ko\ geh nau rvê ỷo sầu riêng khi\t. Lah ngăn hê du\t n’hâm mât chăm ân tơm sầu riêng dơm”.

            Ndrel geh kơt nê đo\ng, rnăk wa Lê Trung Hậu, ta Thôn Phước Thịnh, xã Ea Yông, nkuăl Krông Pách dôl ma joi ăp ntil dak si gay săm bah. Đah rlau 70 tơm sầu riêng ma rlu du khay ma aơ nô Hậu ho\ roh bơi tata 30 rkeh gay rvăt ăp ntil dak si gay ma puh, chuh, poh…u\ch geh kơl rêh sầu riêng.

             ‘ Rkalih mir tơm ri gâp  joi tâm mạng uănh yơn ăp ntil dak si bu do\ng ri bu saơ geh nau tam ri bu mbơh ri nơm kơt rvăt gay ma puh dơm. Tâm êp aơ ri moh nau bu lah dak si ueh ri gâp puh da dê. Bah năp nơh puh 3 tơ\ gâp saơ mô geh hun hao n’hanh ntưp nau bu tuh, yơn jêh tết mih 4-5 nar mro ri gâp saơ păng plơ\ geh bu tuh tay đo\ng”.

            Nau bu tuh sầu riêng, khi\t âk mô êng [ư nau rvê đah nu\ih tăm ma n’ăp ma nu\ih pah kan tăch rgâl, geh rmôt kan blau kơt Công ty Cà phê Phước An ko\ rvê đo\ng. Wa Dương Kim Nhung, Groi Tổng Gíam đốc Công ty Cà phê Phước An nkoch, bơi tât 420 ha sầu riêng tăm nsum tâm mir cà phê bah Công ty ko\ dôl ma khi\t hêng, [ư khuch âk đah rnăk ndơn mât chăm:

             ‘Bah năp nau tơm sầu riêng geh bu tuh đah ma công ty, jă ăp ntu\k kan geh nau blau gay ma săm bu tuh ân sầu riêng. A[aơ, geh du đê| ntu\k kan ho\ n’hanh dôl lăp rlong tâm ăp mir n’hanh jêh aơ công ty ko\ uănh đah ăp rnăk geh tât nau ndơn mât chăm tơm sầu riêng gay ndơ\ rnoh play ri ntu\k kan hên uănh gay ma rklaih ân tâm di ân nu\ih [on lan”.

            Hăn nsum đah nu\ih [on lan n’hanh ntu\k kan tăm sầu riêng tâm nkuăl Krông Pách dôl rdâng đah bu tuh khuch hô, ăp nu\ih kan hoa học, n’gâng kan bah n’gor Dak Lak ko\ ndak joi luh nau kơl tơm tăm, mô lah jă ăp nu\ih kan khoa học tât mi\n uănh nau kan tă bah mpeh ba dâng, ba lơ gay ma rklaih kan. Wa Trương Văn Cao- Kruanh Trạm mât chăm tơm tăm nkuăl Krông Pach, ân gi\t: Rlau du khay ma aơ, Viện Khoa học Kỹ thuật Nông Lâm nghiệp Tây nguyên, N’gâng kan Tuch tăm n’hanh Hun hao [on lan n’hanh Rmôt kan Lộc Trời ho\ tât uănh nkô|. Ti\ng nau năl bôk năp bah nkuăl, yor mih ndal [ư tơm geh bu tuh. A[aơ, n’gâng kan tâm nkuăl dôl bonh đă [on lan su lơi tơm geh bu tuh, do\ng dak si nkhi\t bu tuh gay kơl mir tơm hôm rêh. Wa Trương Văn Cao, ngơi:

             ‘Tâm rơh gu\ kâp phung hên geh du nau kan gay ma kônh wa n’huch geh nau ntưp rêng bah nau bu tuh aơ. Bah nau mât uănh ri phung hên ho\ leo nau kan bôk năp lah đah ăp mir mhe geh bu tuh kro n’ging mô lah ru\ng n’ha ri phung hên nkah kônh wa koh lơi ăp n’ging gay ma ân păng aih kloh n’hanh leo luh bah mir gay ma su lơi, der ân geh nau ntưp rêng bu tuh. Tal bar lah gay rklaih đah du đê| dak si ri bah nau năl phung hên saơ geh nau tât bah bu đê| ntil bu tuh kơt lah Phitốp n’hanh ladoc ri ko\ nkah đah kônh wa gay do\ng du đê ntil dak si gay ma tam gay ma poh, mhi\ng tâm ăp ntu\k geh bu tuh mô lah puh nkre tâm n’ha gay ma n’huch nau khuch bah năp măt ko\ kơt lah nau ntưp rêng ân mir tơm sầu riêng”.

            A[aơ ti\ng nau kơp geh rnoh neh n’hanh nau nchrăp kơp nau khuch yor bu tuh lơh khuch tâm tơm sầu riêng, yơn nau geh kơp uănh bôk năp bah Ntu\k kan Tuch tăm n’hanh mât chăm tơm tăm n’gor Dak Lak, Viện khoa học Kỹ thuật Nông lâm nghiệp Tây Nguyên ân gi\t, di\ng le\ ăp mir tơm tăm geh bu tuh đah rnoh khuch nklăp 70-80%.