VOV4.M’nông: Du gâl nthoi tay bah kơi aơ nkô| way nkoch ndrel hăn [on lan kan lo\ mir, Tiến sĩ Lại Tiến Dũng, Kruanh bộ môn wa\ng sa do\ng dak si mât njrăng si tăm, Viện mât njrăng si tăm geh du đêt nău nkah njrăng đă kônh wa  rnôk do\ng dak si mât njrăng si tăm đăp mpăn, tâm di n’hanh trong mât chăm tơm sầu riêng.

Ơi tiến sĩ, mhâm may uănh năl nău do\ng dak si mât njrăng si tăm ta tơm sầu riêng a[aơ, ăp nău tât khuch ma păng an tay rnôk do\ng lăn âk ir dak si mêh?

Tiến sĩ Lại Tiến Dũng: Tơm sầu riêng dôl lah tơm sa play tơm ns^t nău geh wa\ng sa âk an [on lan kan lo\ mir n’gor Dak Lak lah êng n’hanh ăp n’gor Tây Nguyên lah nsum. Tu ndru\ng chuh sa lah ngoăy tâm ăp nkô| tơm [ư hu\ch bah săk geh n’hanh lah ue\h bah tơm sầu riêng. An tât a[aơ nău njrăng n’gang ăp ntil tu ndru\ng chuh sa tơm sầu riêng ta n’gor Dak Lak hôm nsing tâm trong do\ng dak si mât njrăng si tăm dơm. Bah meng ăp nău dơh do\ng n’hanh an nău tam ngăch ri nău way do\ng mbro dak si mât njrăng si tăm ho\ [ư an tay nău tât khuch bah kơi đo\ng kơt: Rmeh krêp dak si ta ăp ntil ndơ tuch tăm lơh khuch tât n’hâm soan kon nu^h n’hanh khêh djơh ntu\k gu\ rêh, [ư chai đah dak si mpeh tu ndru\ng chuh sa n’hanh khuch djơh tât ngonh lêr ue\h an tơm tăm.

- Ndr^ gay do\ng dak si mât njrăng si tăm đăp mpăn, geh nău tam nu^h [on lan tăm sầu riêng ân moh ndơ njrăng mêh hơi wa?

Tiến sĩ Lại Tiến Dũng: Mpeh nău way do\ng dak si mât njrăng si tăm, bôk năp lah he ân t^ng di 4 nău way, nău dja le\ d^ng he g^t da dê mpeh nău way dja ho\ mbơh g^t lam hvi đo\ng. Bôk năp lah puh dak si. Uănh t^ng ntil ndơ tuh sa ta tơm ma he sơch dak si an tâm di. Bah meng nê, he ân puh di rnôk. Lơn lah rnôk bu tuh hôm đêt n’hanh mhe ntoh bôk năp. Gay năl dơi nău dja đah ăp rnăk dôl tăm sầu riêng ri he ân way hăn chop uănh mir mbro n’hanh geh ăp trong njrăng der di rnôk. Ndrel đah nê he ân đăp mpăn rnoh âk mpli n’hanh rnoh âk dak mpli an du blah neh mir puh. Đah ăp rnăk do\ng dak si mât njrăng si tăm, lor bôk năp he ân g^t mpeh ntil dak si, t^ng ntil dak si. Gâp nt^t kơt du đêt ntil dak si buh nt^m do\ng êng đah ăp ntil dak si ntil piăng kra. Ăp ntil dak si geh nău lêk êng êng, mô lah geh ăp ntil dak si du\t krêp tâm rsôp ntô, geh ntil dak si du\t duh đo\ng tă bah he mô g^t mpeh ăp ntil dak si. Bah meng nê, he ân njrăng der di trong ri uănh t^ng nău mha êng bah t^ng ntil dak si ma he do\ng mhâm an tâm di n’hanh ân puh tâm moh rnôk mông ơm ôi mô lah kêng măng nđik.

- Ơ, âk nu^h [on lan a[aơ, do\ng dak si mât njrăng si tăm mô ho\ uănh khlay tât mât njrăng n’hâm soan an săk he nơm n’hanh nu^h tâm rnăk wâl rnôk mâp pah đah du ntil dak si mât njrăng si tăm, ndr^ may moh geh nău njrăng đă an kônh wa mêh?

Tiến sĩ Lại Tiến Dũng: Trong do\ng an đăp mpăn rnôk mâp pah đah du đêt ntil dak si mât njrăng si tăm ân njrăng du đêt ntil bah kơi aơ: bôk năp lah nu^h ho\ geh nău ji jo\ năm, nu^h ji bah dih ntô, nu^h mhe dâk bah ji, bu ur bu\n an kon pu toh, kon se ri he mô dơi an pah đah dak si mât njrăng si tăm. Bar lah nu^h do\ng dak si mât njrăng si tăm ân geh ăp nău g^t khlay mpeh ăp săk dak bah ntil dak si, g^t do\ng mhâm [ư an geh nău tam. Rlău ma nê, ta mir ba rnôk kônh wa puh dak si ri ăp rsôp ntô păng he jăng mbrach. Yơn lah mhe aơ mpôl hên geh nchih nkoch du đêt săk ntô lư kơt Vietgap, GlobalGap jêng kônh wa he ho\ g^t êng lơn nău dja. Ta aơ gay [ư t^ng di trong ri he ân geh ntu\k mpli dak si mât njrăng si tăm êng n’hanh ntu\k bun rgum rsôp ntô dak si êng, ntơm bah nê rnôk ho\ bêng he ndjôt su jăng. Rlău ma nê, he ân ntru\p ndrôm jâng ti ăp to\ng gay der dak si krêp tâm săk, tâm măt. Bah meng nê, he puh dak si he ân geh pla nchih njrăng lor gay der bah nu^h êng lăp tâm ntu\k he puh dak si, gay mô an khêh djơh tât săk he. Bah meng nê, tâm rnôk do\ng dak si he mô dơi ngêt sa tâm rnôk puh dak si, ăp nău kan dja mbra jêng khêh djơh tât n’hâm soan he nơm.

Ơ, dăn lah ue\h tiến sĩ.

Nu^h nchih rblang: Điểu Thân