VOV4.M’nông: Klêh donh, ih, pâr, mât prăp cà phê lah ăp nău kan ma kônh wa nha way [ư tâm bah ri aơ nơh. Yơn lah gay bah ir tât khuch bah nău klêh donh tât săk jêng ue\h mir tơm, tâm ban kơt roh huach rnôk klêh n’hanh ih k^n bôk năp ri kônh wa ân t^ng [ư du đêt rêng kan ngăn. Bah kơi aơ, kỹ sư Võ Văn Thắng- Viện Khoa học, Kỹ thuật Nông Lâm nghiệp Tây Nguyên mbra mbơh nti du đêt mpeh trong klêh donh, mât prăp cà phê lôch klêh.

            Dăn kỹ sư an g^t lah nău klêh cà phê mô di trong mbra phâm khuch tât tơm cà phê tâm ban kơt săk kah ue\h cà phê mêh?

            Kỹ sư Võ Văn Thắng: Klêh cà phê mô di rêng kỹ thuật lor bôk năp lah mbra [ư an nu^h klêh nơm roh huach soan, khuch tât săk geh cà phê. Tâl bar mbra khuch tât mir tơm  [ư jêr dâk hao jêng tay lôch klêh, hu\ch geh play an ăp năm bah kơi tay. Rnôk klêh mô di rêng kỹ thuật, săk ue\h play geh khuch đo\ng yor kônh wa geh klêh âk play w^t, play nse n’hanh klêh le\ du ryôk rtuăl rnôk nê mbra jêr ih n’hanh ih rnôk nê mbra mô rănh lam.

            Ndr^ phâm klêh donh cà phê an di rêng n’hanh he moh ndơ njrăng rnôk klêh cà phê mêh?

            Kỹ sư Võ Văn Thắng: Lor rnôk klêh 15 nar kônh wa ân puh nkh^t ngonh gay dơh ue\h tâm nău klêh. Lôch rnôk nkh^t ngonh he hăn chop mir tơm saơ mir tơm geh rnoh du\m ntơm bah 30 tât 40% ri [ư klêh rơh bôk năp. Lor rnôk klêh kônh wa ân nchrăp du đêt ndơ klêh đo\ng kơt: Nkăp koh n’ging, nsưng prêh tâm di ma klêh, ndrôm ti, lha baih, bao tâl. Bao tâl ân do\ng ăp ntil bao kloh. Lah do\ng bao đâng phân n’hanh dak si ri ân pih kloh, yơn du\t ue\h lah he ân do\ng ăp bao mhe gay mô khuch tât săk ue\h play.

            Kônh wa ân tâm pă [ư 3 tơ\ klêh. Bôk năp mô dơi klêh play w^t yor rnôk dja play w^t mô ho\ sơh dak. Lah he klêh ăp play w^t nê ri mbra [ư hu\ch săk geh n’hanh kah ue\h play păng mô dơi đăp mpăn. Tât rơh tâl 3 mbra klêh le\ ăp play w^t hôm [a [a\ yor rnôk dja play ho\ kranh hôm yơn păng mô ho\ to\ng du\m jêng păng mô ho\ pal du\m.

            Ơi kỹ sư lôch rnôk klêh, he ân mât prăp cà phê phâm [ư gay bah ir tât khuch săk ue\h cà phê mêh?

            Kỹ sư Võ Văn Thắng: Lôch rnôk klêh, lah he geh ndơ nkret njêng yoh ri ue\h. Lah mô ri đah cà phê Vối he mô dơi an ndum jo\ rlău 48 mông. Bar đo\ng, rnôk ih kro kônh wa mô dơi bun mbu\ch bao prêh rlău 40cm yor rnôk nê păng mbra geh n’hôl duh. Rnôk n’hôl duh kơt nê| mbra [ư jêng luh âm o tâm ban kơt du đêt ntil ka mu\n kaman khuch djơh tât n’hâm soan kon nu^h. Lah mâp trôk nar mô ue\h, mô dơi nkret njêng d^l ri he joi ntu\k aih nđik, ih cà phê  n’hanh rvơ ăp nar der bah n’hôl duh. Lah geh ndơ ri mbra manh pâr cà phê rnôk mih n’hach njâr jo\.

            Lôch rnôk ih kro, lah kho to\ng hvi he ân mât prăp play kro săk ue\h đăp mpăn lơn. Yơn lơn âk nu^h way k^n rnglăy gay mât prăp. Ri njrăng lah rnôk k^n rnglăy gay mât prăp he ân njrăng na nê| rnoh kru\l duh âm o. Rnoh âm o mât ta kho mô rlău 15 độ. Lah rnoh kru\l âk [ư an cà phê geh o. Mô dơn kơt nê rnoh kru\l âk [ư jêng tât ôm cà phê n’hanh mô hôm săk ue\h play.

            Tâm rnôk tâl cà phê tâm bao prăp, he njrăng bah dâng he ân rkơl prêh. Lah mô ri he do\ng ăp mâng jong rkơl prêh gay bao mô tâm m’in đah neh. Yor he an tâm m’in đah neh mbra [ư cà phê jêng nđik o rnôk mâp trôk nar mô sơh aih. Tâl 2 đo\ng lah rnôk rdăp bao cà phê tâm kho, he mô dơi rdăp rk^t mpir kho đo\ng he way an tâm [ah nklăp 30cm gay an geh nău aih n’hanh gay der bah âm o bah kho rêng tât cà phê. N”hanh jay kho ân geh soih aih gay tâm rgâl sial lăp bah dih tâm trôm.

            Dăn lah ue\h kỹ sư!

            Kônh wa n’hanh băl mpôl mhe djăt kỹ sư Võ Văn Thắng, Viện Khoa học Kỹ thuật Nông Lâm nghiệp Tây Nguyên nt^m nti mpeh kỹ thuật klêh, mât prăp cà phê lôch rnôk klêh. Mpo\ng đah ăp nău njrăng đă dja mbra kơl kônh wa n’hanh băl mpôl klêh donh, mât prăp cà phê ue\h lơn, ns^t tay nău săk geh wa\ng sa âk lơn. Nkô| way nkoch Ndrel hăn [on lan kan lo\ mir nar aơ tât ta aơ ho\ le\ jêh. Dăn an kônh wa n’hanh băl mpôl geh du năm cà phê ju\r geh./.

Nu^h rblang: Điểu Thân