Mât chăm cà phê ta khay mih (Nar poăn, lơ 30-7-2015)
Thứ năm, 00:00, 30/07/2015

 


 

VOV4.Mnông: Tâm rnôk aơ, dôl ta nglang khay mih. Âk mir cà phê bâh [on lan kan lo\ mir way geh ru\ng play nse ma ê ho\ geh ntrong kan njrăng săm, gay ma [ư khuch tât nău geh. Aơ lah nău m^n rvê nsum bâh âk [on lan mât tăm cà phê.

           

Mir cà phê bâh nô Kiều Trang, ta thôn Tiến Cường, xãảng Tiến, nkuăl Chư M’Gar le\ an geh play tât 18 yan. Yơn lah, khay mih ăp năm mir cà phê lgeh nău ru\ng play ma tât a[aơ nô ê ho\ geh ntrong njrăng săm. Nô Trang an g^t, mhâm bu săm nô kơt săm kơt ne\, nô le\ rlong âk to\, bâh rgâl ntil phân tât do\ng dak si hoá học ma mô bah đo\ng.

Bôk khay mih te\ phâm hôm yơn mô g^t mơh lơh tât n’gul khay mih lah ru\ng play. Bar pe năp ba năp mô g^t, mhâm bu nt^m r^ [ư kơt ne\. bu lah mô to\ng phân, geh nu^h lah mô to\ng ndơ aơ ndơ ri

Gu\ ndrel thôn, mir cà phê bâh wa Kiều Tra geh ru\ng play nse kơt ne\ đo\ng.

Gâp mô g^t mơh lơh ma play cà phê ru\ng. lah ru\ng kơt aơ r^ nu^H [on lan kh^t ngăn, mô g^t mhâm [ư r^ a[aơ nu^h khao học m^n ua\nh.

Nô Phạm Thanh Nhàn, ta thôn Tiến Cường an g^t, mô dơn geh nău ru\ng play, ta n’gul khay mih, mir cà phê hôm nha geh âk ntil bu tuh đo\ng. [on lan [ư cà phê ta nkual le\ rlong săm âk ntil dak si yơn mô tam đo\ng. nô Nhàn u\ch ăp kĩ sư tuch tăm joi luh ntrong kan gay ma kơl an nu^h [on lan tăm cà phê njrăng nău bu tuh ndâk nsơm tay tơm tăm.

N’gul khay mih tơm cà phê way geh bu tuh, mbr^ng, ôm reh, sêt gu\h..way tâm ăp năm, gâp poh phân hữu cơ ta bôk khay mih, a[aơ djăt nău mbơh bâh nt^m ta n’gul khay mih an geh nkhu\t tay phân hữu cơ ndơn phân vô cơ. Kơt ne\, nu^h way kan mơh di lah tih.

 

          Tâm n’gul khay mih lah rnôk play cà phê hao têh du\t ngăch, tơm hao jêng ngăch n’hanh n’ging tơm  hao têh ngăch đo\ng. Tâm rnôk dja ntoh nău ru\ng play nse ta du đêt mir cà phê [ư kônh wa [on lan rvê đo\ng yor păng khuch du\t âk tât rnoh săk geh play cà phê tâm rơh bah kơi tay. Ta năp nău rvê n’hanh gay rblang ơh ăp nău ôp bah kônh wa [on lan kan lo\ mir, phóng viên nkô| trăch le\ geh tâm ôp đah Thạc sĩ tuch tăm Đào Hữu Hiền- Viện KHKT Nông lâm nghiệp Tây Nguyên.

            Moh nkô| [ư jêng ru\ng play cà phê tâm n’gul khay mih mêh hơi thạc sĩ?

            Đào Hữu Hiền: Lah poh phân mô tâm ban tâm di ri păng mbra ru\ng mô lah mpơl nău bu tuh bu sa, mô lah rđiăt tuh [ư khuch tơm jêng tât geh ru\ng play. N’hanh he ân njrăng, tâm n’gul khay mih, lah play ho\ hao têh săk ri rnôk dja nkô| ru\ng play tă bah geh tâm mpet, ndơ sa kah mât mô tâm ban mô lah ndơ sa wa\k lăp tâm tơm, lah rku\m play âk ir păng mbra ru\ng. Mô lah poh phân mô ăp to\ng  ăp nguyên tố vi lượng kơt Bo, Manhê, Silic ri mbra [ư ru\ng play đo\ng.

          Kơt thạc sĩ mhe nkoch nê, ngoăy tâm ăp nkô| [ư jêng ru\ng play lah tă bah ndơ sa tâm pă mô ho\ tâm ban. Ndr^ moh ntil phân poh gay an to\ng ndơ sa kah an tơm cà phê mêh?

            Đào Hữu Hiền: Geh ăp ntil phân poh he ân dơi do\ng lah phân êng du ntil, tâm nê phân êng du ntil geh phân SA, Ure, phân lân, kali. Tâl bar, rgâl bah hôm poh êng phân du ntil ri mbra poh phân tâm rlu\ NPK. Rnôk poh phân NPK tâm khay mih mô lah khay wai [ư tâm pă jêng 3 tơ\ da dê, n’hanh lơn lah, ân njrăng uănh tât mô to\ng ăp nguyên tố trung n’hanh vi lượng ri sơch ăp ntil phân tăch le\ geh ăp to\ng ăp nguyên tố ri mir tơm mbra geh nău tam. A[aơ geh âk ntil phân bu tăch, kơt công ty phân poh Bình Điền [ư njêng luh ntil phân 16-8-16-13S, geh tay nguyên tố vi lượng lah nguyên tố B, mô lah ntil phân 16-7-17-13S, geh do\ng nguyên tố Ma nhê n’hanh Silic n’hanh kơi ntop tay ăp nguyên tố trung lượng ri mbra kơl mir tơm cà phê geh jêh ue\h n’hanh đăp mpăn.

            Rnoh phân dah âk gay to\ng an mir cà phê tâm rnôk dja mêh hơi thạc sĩ?

            Đào Hữu Hiền: Nău way mpôl hên njrăng đă [on lan, phân tâm rlu\ NPK ri kônh wa ân poh ntơm bah 1,8 tấn 2,5- 2,7 tấn/ha n’hanh lơn lah uănh t^ng săk geh bah mir tơm ma poh phân tâm di. N’hanh mpôl hên njrăng đă kônh wa lah ân do\ng 3 tơ\ tâm bôk khay mih- n’hul khay mih n’hanh kêng du\t khay mih gay poh an tâm di đo\ng.

            Kỹ thuật poh phân an tơm cà phê tâm rnôk dja phâm [ư gay an tâm di mêh hơi thạc sĩ?

            Đào Hữu Hiền: Lor rnôk poh phân, kônh wa ân kuaih le\ lha bah lơ. Mô kâp poh dăch kêng tơm ma poh t^ng mpu\ng lha. Gay an tam phân poh, nău dơi lăp âk ri lôch poh ân so\k ku\k bôr tay phân, der geh nău n’hui phân, [ư jêng mô to\ng ndơ sa.

            Ơ, dăn lah ue\h thạc sĩ le\ mbơh g^t trong mât chăm mir cà phê ndrel kônh wa [on lan kan lo\ mir.

           

Răk rblang: Thị Đoắt + Điểu Thân

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC