VOV4.M'nông: Ăp năm rlău aơ, gưl ủy đảng, n'gâng kan, mặt trận tổ quốc n'hanh ăp mpôl kan chính trị- rêh jêng kon nuĭh ta ăp n'gor way uănh khlay tĭng ƀư âk trong kơl an nkual ƀon lan rnoi mpôl đê̆, lơn lah trong kơl mpeh ntŭk kơl drăp ndơ dŏng, lĕ mpeh wăng sa rêh jêng kon nuĭh n'hanh văn hóa. 

Rnoh ŭch tât bôk nău kan hun hao wăng sa- rêh jêng kon nuĭh gưl neh dak mpeh nkual ƀon lan rnoi mpôl đê̆ n'hanh mpeh yôk yang lvang năm 2021- 2030 hŏ dơi Quốc hội uănh an dŏng geh nkô̆ khlay đah hun hao wăng sa- rêh jêng kon nuĭh bah neh dak. Tĭng nê, nkô̆ bah bôk nău kan lĕ ma 10 trong nchrăp kan dăp gâl, tâm nê trong nchrăp 6 lah rjăp tât "Mât ndray, mpư n'hao rnoh khlay văn hoá way ơm uĕh lăng bah ăp ƀon lan rnoi mpôl đê̆ nkre đah hun hao pâl nđaih". Mbơh mpeh rnoh ŭch tât bah bôk nău kan, Ủy ban Dân tộc ndơ̆ luh ăp nău kan gay mât ndray, mpư n'hao săk tơm văn hoá uĕh lăng bah ăp ƀon lan rnoi mpôl đê̆ hăn ndrel đah jut jăng nău way ơm rluk mâl. Na nê̆ tâm nê geh nău ƀư pơk ăp jrô kơi năp nti rnâng kan, nău dơn kan, trêng nti băn hoá mô mpơl săk; ntop kơl ăp trong nchrăp kan rgum joi, rdâk rêh tay, mât ndray, mpư n'hao văn hoá mô mpơl săk ăp ƀon lan rnoi mpôl đê̆ geh ma nău roh hêng; rdâk njêng ăp câu lạc bộ rgum pâl nău kan văn hoá way ơm ta ăp ƀon lan rnoi mpôl đê̆; ntop kơl ntuh kơl rdâk njêng ăp ntŭk văn hoá nkre đah pâl nđaih ntoh lư ƀon lan rnoi mpôl đê̆ ...tât aƀaơ, âk n'gor hŏ dŏng ngăch prăl ăp trong nkoch trêng, kơl kônh wa ƀon lan rnoi mpôl đê̆ mbrơi mbrơi jut jăng nău way ơm rluk mâl tâm khĭt yot, nđăp nsao, chraih ar...hôm geh nău đing, roh huach âk drăp ndơ, mpŭng lir mpeh prăk kaih, mông nar. Wa bu ur Pờ Diệu Linh, Groi kruanh  UBND nkuâl Mường Nhé- n'gor Điện Biên an gĭt:

Nkuâl geh dŭt âk trong nchrăp uănh khlay tât nkual ƀon lan rnoi mpôl đê̆, ntop kơl mpeh hun hao wăng sa, ntop kơl mpeh kon si ntil ndơ mât, lơn lah đah mât ndray săk tơm văn hoá rnoi nuĭh, nău rdâk tay nău mpât mprơ tâm ban kơt ăp lễ hội way ơm, nsoh ndơ way ơm, ăp nău way tâm rnăk jay, dŭt geh nău uănh khlay đŏng, lĕ rngôch ăp trong nchrăp trong kơl nê ƀon lan rnoi mpôl đê̆ bôk năp hŏ gĭt êng, n'hao êng săk n'hanh geh nău gĭt êng mât njrăng nău way ơm văn hoá bah rnoi nuĭh he.   

Let năp tay, gay tĭng kơn ƀư lôch jêh ăp tŏng drăp ndơ dŏng văn hoá nkual ƀon lan rnoi mpôl đê̆ n'hanh mpeh yôk yang, nkre đah n'gâng kan hun hao wăng sa- rêh jêng kon nuĭh, ri ân rgâl geh nău rêh drăp ndơ n'hanh nuih n'hâm bah kônh wa đŏng; uănh khlay mât ndray săk tơm văn hoá bah ƀon lan rnoi mpôl đê̆, rgum rdâk njêng nău rêh văn hoá mhe, mât uĕh nuih n'hâm văn hoá way ơm, ntlơi jăng ăp nău way ơm rluk mâl, rdâk njêng nău rêh kloh rsang kloh uĕh mhe, rdâk tay nău way văn hoá way ơm tĭng nău ŭch rŏng bah ƀon lan rnoi mpôl đê̆.

Đah pah kan mât ndray, mpư n'hao rnoh khlay văn hoá way ơm bah ƀon lan rnoi mpôl đê̆, ăp nhih pah kan dơi kan ân uănh khlay gŭ mĭn, ƀư lôch jêh ăp tŏng quy định bah pháp luật; n'hao dăng gŭ mĭn lam lĕ rngôch, nkrum lam, năl saơ ăp tŏng mpeh nău ngăn geh drăp ndơ văn hoá bah ƀon lan rnoi mpôl đê̆ n'hanh mpeh yôk yang. PGS- TS Trần Văn Bình, Kruanh Bộ môn Mât uănh văn hoá ăp ƀon lan rnoi mpôl đê̆ ta Việt Nam- Đại học Văn hóa an gĭt:

Mât ndray văn hóa way ơm mô di lah he mât ndray ăp ntil ndơ kơt ơm bah kăl e, ma mât ndray ăp rnoh khlay, săk ăp nhih pah kan gŭ mĭn nơm n'hanh ăp nuĭh mât uănh ta n'gor ân gĭt wât moh ndơ lah rnoh khlay, ntơm bah nê n'hao rnoh khlay văn hoá rnoi nuĭh, rdâk njêng nău gĭt êng rnoi nuĭh, nău n'hao êng săk bah ƀon lan rnoi mpôl đê̆ n'hanh khân păng mbra geh nău dơi tĭng ƀư êng nău nê.  

He mbra dơi lah, tĭng ƀư trong kơl an ƀon lan rnoi mpôl đê̆, mât ndray, mpư n'hao rnoh khlay văn hóa way ơm lah rgop tâm nău dơi hun hao wăng sa- rêh jêng kon nuĭh bah nkual nê lah êng n'hanh lam dak lah nsum. Hăn ndrel đah nê lah nkra ăp nchiăng khan mpeh ntŭk ntô drăp ndơ, kơt nô nău mô tŏng geh jay gŭ, neh gŭ, neh tuch tăm, dak dŏng; dăp rgum, tâm pă ntŭk ƀon lan gŭ đăp mpăn ta ntŭk jêr jŏt mha êng, lơn lah nkual geh ma nău tât trôk nar lơh hô; hun hao tuch tăm mât rong, si gle, mât đăp mpăn ntŭk joi geh nău rêh, n'hao săk blău tơm nuĭh kan; mât chăm n'hâm suan  nuĭh ƀon lan....

          Thu Hòa – VOV 4- Nuĭh rblang: Điểu Thân