VOV4.Mnông :Lâm Đồng lah n’gor hăn bôk năp ta lam dak mpeh kan tuch tăm t^ng ntrong công nghệ mhe. Ăp ntil ndơ bum biăp bâh n’gor aơ le\ ntoh lư n’hanh geh tăch ta ăp ntu\k tăch rgâl lam dak n’hanh tăch an dak bah dih. Tâm ne\, nău kan tăm biăp t^ng ntrong kloh ueh bâh công nghệ châu âu bâh ntu\k tăm biăp Rừng Hoa Bạch Cúc ta thôn Đạ Nghịt, xã Lát, nkuăl Lạc Dương n’gor Lâm Đồng dơi ua\nh lah du nău kan tăm mhe, mô dơn ns^t tay nău geh wa\ng sa âk ma hôm nha đăp mpăn an săk soan nu^h do\ng, ntop ndơ\ rnoh khlăy wa\ng sa biăp bum bâh Đà Lạt hao du njoat mhe.

Du\t năm 2014, lôch geh rơh tât ua\nh nău tăm biăp kloh ueh t^ng công nghệ châu Âu ta <st1:country-region w:st="on">Malaysia</st1:country-region>, wa Phạm Thị Thu Cúc- nu^h tơm ntu\k tăm biăp Rừng Hoa Bạch Cúc kơt do\ng công nghệ mhe aơ ta nău mât tăm biăp ntuk  nơm. Bôl ma roh ntuh kơl bôk năp du\t âk, hao tât 600 rkeh prăk gay ma rvăt năp ăp ntil ndơ do\ng, tơm ntil, jă nu^h kan mbơh nti nău kan bâh dak bah dih, yơn le\ rngôch 18 ntil biăp  xà lách bôk năp geh tăm tâm ntu\k kloh ueh an nău geh du\t ueh, ns^t tay nău geh âk, pơk trong an nău tuch tăm jo\ jong n’hanh nâp nâl an ntu\k kan.

T^ng nău mbơh bâh wa Phạm Thị Thu Cúc, nău du\t nkah lah, ntrong kan mât tăm aơ mô dơn kơl ua\nh năl ndơ geh tăm tâm di đah nău mpo\ng kloh ueh, ma hôm nha mô hoach nar mât chăm n’hanh mpêt nkrem dak to\ đo\ng.

Tăm biăp kloh r^ bôk năp lah he yơng găr nti ta ăp kchok jê| tâm ndơ tăm, lôch 15 nar r^ găr yơng geh so\k bâh ntu\k yơng, dak mbra hoc ta du\t kachok le\ nar măng n’hanh tơm mbra djrôp ndơ kah bâh dak ne\. nău du\t nkah lah, mât tăm t^ng ntrong kan aơ bâh ntơm yơng ntil tât rnôk so\k biăp hên mô geh do\ng dak si mât tơm tăm jêng mpeh nău đăp mpăn r^ ne\ lah nău du\t đăp mpăn. Tal 2 lah nkrem dak to\, du sào mât tăm kơt ne\ r^ ăp nar măng kanu\ng hoach 3 rbăn lit dak.

T^ng nău mbơh bâh wa Phạm Thị Thu Cúc, nău geh bâh ntrong kan tăm biăp t^ng kloh ueh kơt công nghệ châu âu bâh ntu\k kan tăm biăp Rừng Hoa Bạch Cúc, kanu\ng lôch 4 pơh tăm r^ biăp xà lách le\ an so\k do\ng, đah rnoh geh 5 tấn/ 1 rbăn met vuông jay bil. A[aơ, ăp biăp geh tăm kloh ueh aơ le\ geh siêu thị Bic C, Metro n’hanh VinMart tâm ton rvăt jo\ jong, đah rnoh tăch đăp mpăn bâh 40 tât 50 rbăn prăk/kg, rnoh tăch khlay rlău 2 tơ\ đah  biăp tăm t^ng trong way ơm. Rlău ma nău ueh geh ntu\k tăch n’hanh rnoh khlay đăp mpăn, nău tăm kơt aơ hôm nha dơi mât biăp ueh mô geh khuch djơh, nkre lah mât biăp nđir  rêh jo\lơn đo\ng.

biăp gâp tăm dôl geh ăp siêu thị Bic C, Metro n’hanh VinMart rvăt âk, nău ueh dơh bâh biăp aơ lah biăp lôch rôk, tơm mô geh koh ma geh put đah ko gay ma mât an l’^t tơm. Yor kơt ne\ lah nău nchoăn rdeng ueh r^ biăp xà lách mbra geh mât bâh 3 tât 5 nar.

Bâh nău săk rnglăy wa\ng sa bâh nău kan tăm biăp kloh ueh bâh ntu\k kan tăm biăp Rừng Hoa Bạch Cúc ns^t tay, a[aơ le\ geh tay du đê| doanh nghiệp ta n’gor Lâm Đồng ntơm do\ng nău kan aơ. Aơ lah ngoăy tâm âk ntrong hăn di n’hanh săk rnglăy, ntop ndơ\ n’gâng kan tuch tăm bâh Lâm Đồng hun hao t^ng ntrong n’hao rnoh geh ueh ndơ tăch rgâl.

   Tăm ma d^ng dak lah trong tăm biăp kloh ue\h, mô kâp neh ma tăm tâm dak geh phân jêng d^l. Phân tâm dak tăm le\ di rnoh dak bah bih mô khuch tât n’hâm soan nu^h do\ng sa. Bah kơi aơ lah ăp kỹ thuật nt^m nti tăm biăp ta d^ng dak:

Lor bôk năp lah rêng [ư lơh găr:

- Nchrăp găr: Ăp ntil găr dơi tăm t^ng trong dja da dê. Trong tăm biăp kon u\ch săk geh âk, ân [ư tơm dak ue\h, he mbra lơh ma vôi rtuăl rnoh âk dah 2/1000, lôch nê lơh tay ma phèn srat.

- Lơh ma dak vôi tâm (2-3%): Do\ng 200- 300g vôi rtuăl mô lah 400- 500g vôi mhe sro\ng mpli tâm 10 lít dak kloh. An nkân 15- 20 mn^t lôch nê ndjăt so\k 6-7 lít dak vôi rsang. Trong [ư tăm biăp kon mô kâp neh kơt aơ mbra đăp mpăn tơm biăp kloh ue\h, mô ntưp kaman bah dak.

- {ư rsang dak ma trong tê| du gâl phèn srat nklăp 1g mpli phèn tâm du ndoh dak, lôch nê to\ dak phèn mhe lôch mpli tâm thu\ng đâng dak nklăp 20- 25 lít n’hanh wâr lam. Lôch nklăp 30 mn^t rnôk le\ dak nkân bah lu\r kêt so\k dak rsang.

Mpeh ndơ [ư tăm: Ndơ [ư tăm du\t dơh, mbra ndăn ăp ndơ ơm geh tâm jay kơt: ndoh, glah, kruh, rang nhựa, glah uk, geh trong rvoal têh 20cm, prêh 15cm let lơ n’hanh geh bôk nt^l j^r. rlău ma nê, ân geh tay thu\ng puh dak gay ma puh l’^t mbe\ an tơm lha biăp rnôk le\ hao jêng. Tâm nê ân njrăng:

- Ndăn ntu\k aih bah chor jay, bah năp jay mô lah ta jâng gung. Măt nar sol lăp du\t n’hâm đê| 5-6 mông tâm du nar.

- Ân der dak mih gay bah sât dak kah, he mbra [ư chor ntưm ma nilon n’glang.

- Ân puh dak 2-3 tơ\ tâm kêng măng duh đah biăp sa lha.

- Ân der bah tơm lhăt n’hâm: Mô dơi an dak băm lam reh, an n’gul reh gu\ bah lơ dak.

Ăp njuat t^ng [ư:

- nchrăp thu\ng nsôp: Nsop geh h^ng nđôch bah trôm mô lah lăk nilon gay ma đâng dak.

- Ndrơng gieo găr: He mbra do\ng rang, mô lah ndru\p lôk trôm, nău u\ch gay ma găr ndâp du n’gul tâm dak phân, mô ngâm ir n’hanh mô ntoh ir bah lơ.

- Mpli dak phân: Dak kât đâng tâm rcho\k, rsu\ng an lam tuh tâm thu\ng nsôp, kơi to\ to\ng rnoh dak t^ng nt^m nti, lôch nê wâr lam. Rnoh dak [ah đah mbung thu\ng du\t n’hâm đê| 2cm.

- Srih găr: Uănh t^ng ntil biăp ma srih an srang. Lôch rnôk srih nt^l bôk, der bah găr tâm rli lêng lang, puh tay dak bah lơ găr.

- Kêng du\t: Ntru\p hộp đâng găr srih tăm bah lơ thu\ng nsôp ơm geh dak, phâm an bu\t jro\ nhựa ndâm băm dak ntơm bah 1-2cm.

Mât chăm:

T^ng groi nđôi rnoh dak tâm jro\ nsôp, ân kơi mpli tay dak phân rnôk rnoh dak hu\ch rlău reh păng.

Nt^l ndru\p mô lah an ntu\k ngo tâm 2, 3 nar. Tât luh hon neng ndjôt luh ntu\k sol ang, der bah nar sa.

Way hăn uănh reh, tă bah tăm tâm dak du\t dơh du\t dak ro\ ôm, rnôk geh kơt nê| ân ndjôt rao kloh, rpôt rao gre\ gre\ ndơ geh hăch ôm.

Kônh wa n’hanh băl mpôl mhe tă djăt nkô| trăch “Ndrel hăn [on lan kan lo\ mir” tă bah nhih pah kan Đài TNVN nkual Tây Nguyên [ư đah nău ntop kơl bah ntu\k rgum ntru\t nsôr tuch tăm gưl ngih dak, Bộ NN- PTNT. Ăp ntil nău kônh wa u\ch ôp tât kỹ thuật tuch tăm, mât rong dăn njuăl tât Ban biên tập chuyên mục “Đồng hành cùng nhà nông”- Cơ quan thường trú Đài TNVN tại Tây Nguyên, số 19A Lê Duẩn, thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Dak Lak. Mpôl hên mbra jă ăp nu^h rnâng kan tâm trong tuch tăm mât rong rblang ăp nău ôp bah kônh wa.

Nu^h răk rblang: Điểu Thân n’hanh Thị Đoắt