Knơm ndâk njêng săk rnglăy ntrong kan mir-n’glău-ndrung wang, du năm wa Vũ Trung Bộ, ta xă Ia Ake, nkuăl Phú Thiện đăp mpăn nău geh ăp năm hang rhiăng rkeh prăk. Wa Bộ an gĭt, bah âk năm 1990, rnăk wa way trơn bah nkuăl Yên Mô, n’gor Ninh Bình lăp gŭ rêh ta nkuăl Phú Thiện, n’gor Gia Lai, knŭng geh 5 sào neh dơi pă, nău rêh dŭt jêr jŏt. Năm 2000, wa janh nchăm neh, manh 10 rkeh prăk bah Ngân hàng Nông nghiệp n’hanh Phát triển Nông thôn nkuăl Phú Thiện gay rwăt ndrôk, tăm ba n’hanh tăch ndơ lŏ mir. Bah rnoh prăk đêt đă bôk năp, yơn knơm nău blău ƀư sa, tât aƀaơ wa Bộ lĕ geh jay têh uĕh, ntrong kan mir-n’glău-ndrung wang đah 200 tơm play khoar, 150 mlâm djăr deh tăp n’hanh 2 sào n’glău dôl mât 5 rmưn tui n’ging pŭt. Wa Bộ an gĭt, ntrong kan mir-n’glău-ndrung wang aơ du năm nsĭt geh an wa prăk.

“Ngân hàng nta nơih mô êng gâp dơm, ma an lĕ rngôch nuĭh ta aơ. Prăk bah rnăk wâl manh 30 rkeh dơm, yơn manh ngân hàng ri geh hao tât 200 rkeh ri tŏng an rnăk wâl ƀư, mô di hăn kan bu tay. Ƀư geh 6 khay geh prăk ri trôk ngân hàng, ri ngân hàng hôm e trok mbrơi mbrơi”.

Knơm rgâl nău rêh bah nău janh manh prăk ƀư lŏ mir, wa Vũ Xuân Huy, deh năm 1962, ta ƀon Breng, xă Ia Pết, nkuăl Đăk Đoa, n’gor Gia Lai geh ngih wâl uĕh, nău rêh hơm răm. Wa Huy an gĭt, bah ăp năm 2000, rnôk wa hôm e pah kan phung cao su, gĭt saơ neh bazan ta nkuăl Đăk Đoa dŭt uĕh, dơh hun hao tơm jŏ năm. Yor rĭ wa Huy lĕ janh tât Ngân hàng Nông nghiệp n’hanh Phát triển Nông thôn nkuăl Đăk Đoa manh 5 rkeh prăk gay tăm cà phê. Tĭng wa, nău geh bah tơm cà phê geh đăp mpăn nklăp 50 rkeh prăk/ha/ năm. Nău geh ăp năm, wa năp tay ăp ntil măy mŏk, măy kĭn cà phê, ƀư jâng gung ih têh. Wa Vũ Xuân Huy rhơn, aơ lah ntŭk gay rnăk wâl wa geh âk n’hanh nâp nâl let bah năp:

“Na nao âk năm, gâp dŏng prăk ngân hàng, saơ săk rnglăy. Nău geh bah jay gâp aƀaơ 1,2 tât 1,4 rmen prăk, nkŭp prăk dŏng hôm e nsĭt geh 350 tât 400 rkeh prăk. Manhg ntuh kơl an nkra njêng, phân poh, pơk hvi rnoh neh, ƀư jay, ƀư jâng gung. Bôk nău kan bah gâp lah geh tăm tay n’hanh ndơ̆ tay tơm tăm srah, tơm sa play tay”.

Đah ntŭk jrô kan lĕ rngôch 17/17 nkuăl, nkual têh, nkual ƀon têh ta lam n’gor, âk năm bah năp, ăp ntŭk Ngân hàng Agribank ta n’gor Gia Lai hăn ndrel mro đah nău rgâl bah nău kan tuch tăm ta ntŭk. Aƀaơ, dĭng lĕ nkah rnoh an manh nău kan tuch tăm n’hanh mbơh ƀư ăp bôk nău kan an manh ta nkual lŏ mir, thôn ƀon bah ăp ntŭk kan lah rlău 20.000 rmen prăk. Tơm prăk manh aơ kơl an ân nuĭh ƀon lan ta ntŭk ƀư tĭng ăp bôk nău kan rgâl lŏ mir tĭng trong nâp nâl lơn, kơt tăm tay cà phê, ƀư ăp ntrong kan lŏ mir ăp ntil tơm, tăm chanh rse, tơm sa play tĭng trong khlay, tâm di đah ndơ tăch n’gluh. Wa Trần Quang Tuấn, Groi Giám đốc Agribank Đông Gia Lai an gĭt:

“Năm bah năp, ngân hang nông nghiệp đông Gia Lai lĕ ƀư tĭng nău ntrŭnh bah Ngân hàng Nông nghiệp n’hanh Phát triển Nông thôn lĕ ƀư an manh lŏ mir ƀon lan. Tâm nĕ, lơn lah nkual jru ngai, nkual rnoi mpôl đêt, nta an tơm prăk hun hao nkra njêng, geh âk rmôt, kơl an manh prăk dŏng, manh 500 rkeh prăk đah rnăk jêt ta nkual lŏ mir thôn ƀon”.

Wa Y Đức Thành-Groi Bí thư nkuăl ủy nkuăl Đăk Đoa an gĭt, năm bah năp nuĭh ƀon lan tâm nkuăl lĕ dơi gĭt đah âk tơm prăk hun hao lŏ mir n’hanh ăp bôk nău kan an manh tĭng Nghị định 55/2015/NĐ-CP, nău ntrŭnh 68/2013/QĐ-TTg tâm nău kan lŏ mir, thôn ƀon bah Ngân hàng Agribank. Aơ lah nău kơl, nuih n’hâm, kơl ân rbăn ƀon lan nsrôih n’hanh knơm hao ƀư ndrŏng, bah nĕ rgop ƀư rgâl muh măt thôn ƀon ta ntŭk.

“Năm bah năp nău gĭt tơm prăk dơh, kônh wa gĭt ngăch, mkra nău mô manh prăk kon khlay, ntop kơl rgâl mir, hun hao wăng sa n’hanh 3 bôk nău kan têh mpeh ndâk njêng thôn ƀon mhe, hun hao wăng sa ta ntŭk, rnă njrăng chính trị dơi đăp mpăn”.  

N’hêl na nê̆, năm bah năp, tơm prăk bah Ngân hàng Nông nghiệp n’hanh Phát triển nông thôn ta Gia Lai lah ndơ kơl khlay rgâl nău kan lŏ mir ta n’gor Gia Lai. Knơm nĕ, nuĭh ƀon lah geh ndơ rgâl ntil tơm tăm, mpa rong, kơt dŏng công nghệ mhe, công nghệ mhe an nkra njêng n’hanh hun hao săk rnglăy ăp ntrong kan hun hao wăng sa, nta geh âk ndơ lŏ mir, ndoh ndơ khlay. Nău rgâl bah nău kan lŏ mir lĕ ntrôl dăng rgâl muh măt wăng sa, rêh jêng ta nkual thôn ƀon, kơl ƀon lan geh tay ndơ hun hao ntrong leo ndâk njêng thôn ƀon mhe. Dŭt năm 2022, lam n’gor geh 91/182 xă tâm di thôn ƀon mhe n’hanh 2 nkuăl, 1 nkual ƀon têh tâm di thôn ƀon mhe. Wa Đình Văn Chính, Kruanh UBND nkuăl têh Phú Thiện (nkuăl Phú Thiện) an gĭt:

“Đah nău ntop kơl bah ngân hàng n’hanh nău nsrôih trong chính trị, rêh jêng, nău ngăch bah nuĭh ƀon lan ri aƀaơ muh măt nkual têh bah nkuăl nar lơ rgâl, nău rêh nuĭh ƀon lan dơi hao na nê̆, rnoh rnăk ach o hŭch 4,2%. Mpôl hên nkơm dơi ndâk njêng nkuăl têh nar lơ kloh uĕh.

Năm bah năp, ăp bôk nău an manh lŏ mir, thôn ƀon dơi ƀư tâm ban, nău gĭt prăk manh dơh, ngăch, lĕ rgop kơl nău rêh ƀon lan ta n’gor Gia Lai nar lơ hao, muh măt ƀon lan nar lơ rgâl uĕh./.