VOV4.M'nông: Ăp nar dja, ndrel đah lam dak, ta lam ăp ƀon lan tâm nkual Tây Nguyên geh âk nău kan nkah ndray 77 năm Cách mạng khay 8 n'hanh Quốc khánh 2/9. Rhơn đah ăp nău dơi ntoh lư bah neh dak, ƀon lan Tây Nguyên nar lơn ma nkah n'hâm suan bah wa Hồ. Wa Y-Krưč Ayun (rnoi Rđe) ta buôn Kna, xã Čư Mgar, nkuâl Čư̆ Mgar, n'gor Dak Lak an gĭt: ăp rnôk 2-9 nkah tât mpeh rơh wa Hồ răk tuyên ngôn độc lập. Rƀŏng sĭt Tết đăp mpăn, kônh wa tâm ƀon mô dơi chuêl n'hâm suan bah Wa Hồ, gay ăp nuĭh ƀon lan geh nău rêh hơm răm, đăp mpăn kơt nar aơ.

“Kônh wa lah uĕh wa Hồ, yor Wa hŏ jêng kruanh rđău kan cách mạng. Ăp tahen ơm khĭt hŏ tâm lơh, khĭt săk rlă lŭ gay nsĭt geh tay nău đăp mpăn an rnoi nuĭh, nsĭt tay nău đăp mpăn an ƀon lan. Kônh wa ƀon lan nkah wa Hồ mô hŏ năn rhơn nsum ndrel ƀon lan hŏ sĭt tĭng drô phan. Lơn lah nkah n'hâm suan bah wa Hồ, he lơn ma nsrôih ndôr pah kan jan sa. Ăp ntŭk khuh n'gôr nău rhơn nđơr tâm nău dah rŏng đăp mpăn, mô hôm geh tâm lơh tâm su rngot ji đŏng ôh".

Wa Y Nhít, 68 năm, tâ ƀon Tu Mơ Rông, Xã Tu Mơ Rông, nkuăl Tu Mơ Rông, n’gor Kon Tum mbơh, ntơm bah jê̆ wa hŏ geh djăt ăp bu ranh nkoch tât Wa Hồ. Bôk năp wa hôm ntôn lah Wa Hồ lah brah yang kơt tâm ăp n’ơn nkoch bah bu ranh Xơ Đăng. Têh druh geh mâp ma ăp kônh tahen, wa gĭt tât Wa đah nuih n’hâm ryơk Wa âk ngăn. Quốc khánh 2/9 tăng Wa Hồ răk Tuyên ngôn Độc lập bah sóng Radio, wa Y Nhít rhơn ngăn:

‘Rnôk hôm kon se, gâp vay tăng ăp bu ranh tâm ƀon nkoch âk ngăn nau nkoch tât Wa. Rnôk gâp hăn tahen, gâp saơ ăp nô tâm rmôt ăp nŭih nhĭm, saơ kơt nê gâp ôp “Moh ƀư khân may nhĭm nô? -Ăp nô ơh- “Nhĭm yor lah wa Hồ lĕ roh”. Lĕ ma lam dak rngot klâng ndrel nhĭm yŭ Wa, yor Wa lah rđau kan têh ueh ŭch rŏng bah lam rnoi mpôl. Gâp mro nkah tâm nuih n’hâm nar deh ndrel nar Wa roh. Tâm ăp nar aơ, gâp nkah klâng Wa hô ngăn, rnơm geh Wa Hồ mơ geh dak nơm geh nau đăp mpăn dah rŏng kơt nar aơ, ndrel rnơm geh nau kơl an bah Đảng, Ngih dak, nau rehe bah kônh wa mơ geh rgâl mhe, hơm răm, đăp mpăn. Ăp năm, lah tât lơ 2/9 nkuăl hên ƀư rgum tâm ngih rƀŭn gay ma nkah tât nar roh bah rđau kan ŭch rŏng, ăp nŭih kŏ nkah klâng ŭch rŏng ma Wa da dê”.

Ndrel nsum nuih n'hâm nkah gĭt n'hâm suan wa Hồ, nkhêp geh rnôk Quốc khánh 2/9, yuh Đinh Hman (rnoi BaNa) ta ƀon HVat, xã Ayun, nkuâl Chư Sê, n'gor Gia Lai mpơl nău:

“Wa Hồ lah du hê nuĭh dŭt têh blău. Wa hŏ răk tuyên ngôn njêng luh dak Việt Nam, nsĭt tay nău dah rŏng, hơm răm an ăp nuĭh. Ăp nuĭh ƀon lan way n'guh mbah, nchih nkah n'hâm suan bah wa Hồ. Way nchih nkah nău ntĭm nti bah wa Hồ, kônh wa rnoi nuĭh Jarai, Bana n'hanh kônh wa nuĭh Yuăn tâm rnglăp du nuih n'hâm, ndrel rdâk njêng ƀon tơm rgâl mhe, rdâk njêng nău rêh hơm răm, mô tâm mưch rmot đah ăp rnoi nuĭh".

Di rnôk rlu lễ Quốc khánh 2/9 năm aơ, Thị Lan (rnoi Bunong) tâm ƀon Dak Kliêng, Xã Quảng tín, nkuăl Dak Rlâp, n’gor Dak Nông lơn ma rhơn rnôk păng jêh lôch nar geh nti, ntơm geh ndơn lăp ƀư pah kan tâm ntŭk kan bah UBND Xã Quảng Tâm. Thị lan nkoch, rnơm geh Đảng, geh Wa Hồ, neh dak nơm hŏ geh nau rêh đăp mpăn, ueh lăng, kon se tâm ăp ƀon geh ntĭm nti ăp tŏng. Êng gâp saơ rhơn ngăn yor mhe lôch nti Đại học Luật, sĭt Dak Nông hŏ geh pă kan pah tâm di, gay geh nau dơi rgop n’hâm kơl an kônh wa, ndâk njêng nau rêh ƀon lan lơn hun hao. Thị Lan, ngơi:

“Nau rêh bah kônh wa rnôk aơ ăp ntil lơn, blau dŏng nau kan khoa học kĩ thuật tâm nau pah kan jan sa, tâm gŭ ur sai ri nchlơi nau vay jêr ơm mô tâm di ma nau rêh mhe, ăp nau vay rlu mâl ơm kŏ geh jut jăng lĕ. Kônh wa kŏ nkoch mbơh ân kon sau mât ăp nau ueh ơm kơt lah mprơ nau nơm, tur chĭng, tanh dônh, tanh sah, tanh njuh...ăp nau vay ơm bah rnoi Bunong kônh wa dôl geh mât nâp ơm ân rơh ba kơi”./.

Nuĭh rblang: Điểu Thân n'hanh H'Thi