VOV4.Mnông-Lôch geh rơh nuh srê ji ndul djroh su\r châu phi, âk ntu\k mât rong ta n’gor Dak Lak dôl joi trong njêng tay nău mât rong su\r. yơn khân păng le\ geh tâm rdâng tay đah âk nău jêr jo\t n’hanh nău tât khuch, yor rnoh su\r ntil khlăy, nău mât rong đăp mpăn an geh ntuh kơl du\t âk. Nău aơ jêng tât nău rlơ\ lah bôl ma rnoh poăch su\r thu\t khlăy, nu^h mât rong ta Dak Lak du\t u\ch njêng mât rong tay yơn lah mô dơi.

Rnăk vâl nô Lê Thanh Phú, ta thôn Hiệp Thành, xã Quảng Hiệp, nkuăl Cư M’gar geh ntu\k mât rong su\r âk tât 600 mblâm. Nô an g^t, rơh tết Nguyên đán mhe nơh, rnăk vâl nô le\ tăch đah rnoh khlăy lah 100 rbăn prăk 1 kg poăch su\r têh, prăk kon geh tât 1,5 rmen prăk. Yơn lah, le\ bơi tât 3 khay ba năp, rnăk vâl nô ê ho\ dơi njêng mât rong tay. Nkô| nău lah yor rnoh su\r ntil khlăy, rlău 2 rkeh 500 rbăn prăk/1 mblâm kon ntil, ma mô geh g^t joi ntu\k ntil đăp mpăn ueh đo\ng. Nô Lê Thanh Phú mbơh rblang: nău rvăt su\r ntil khlăy ir ta rnôk aơ, nău mbra geh nău tât lah mô lap geh plơ\ tay nuh srê, mô lah geh rvăt su\r ntil mô ueh.

“Tal ngoăy lah su\r ntil du\t khlăy, tal 2 lah mô geh su\r ntil ma rvăt đo\ng, yor a[aơ ăp ntu\k pă mât rong ntil kăl e a[aơ khân păng su\r sa poăch da dê, khân păng [ư ntu\k mât rong su\r tăch poăch jêng lah rnoh su\r ntil mô geh jêng lah mô dơi njêng rong tay”.

Nô Phú ta ndrung su\r nklơi dơm

Đah nu^h dơn mât rong su\r an Công ty cổ phần mât rong C.O Việt Nam kơt nô Lưu Văn Đức, ta buôn Cuôr, xã Ea Mdróh, nkuăl Cư Mgar, r^ nkô| nău mô dơi mât njêng rong tay lah yor mô to\ng prăk rdâk njêng ntu\k ndrung n’gar. Nô an g^t, ntơm nơh, nô le\ ntuh [ư klâp ma 600 rkeh prăk rdâk njêng ndrung n’gar n’hanh dơn rong 600 mblâm su\r. lôch rơh geh srê, yor mô to\ng prăk pă, nkra mhe, [ư ndrung nđik t^ng nău u\ch mât rong, jêng mpeh công ty mô hôm u\ch pah kan nsum. Ntuh [ư tay r^ mô hôm geh prăk, rvăt ntil su\r r^ rnoh rvăt khlăy, ntop tay m^n rvê mbra geh nuh srê plơ\ tay jêng nô Lưu Văn Đức le\ rgâl jêng mât rong djăt.

“Lah ma geh [ư tay an công ty CP r^ công ty đă an geh ndrung rong nđik, a[aơ gâp ntop tay prăk ơm, prăk mhe ntuh [ư r^ he roh tay klâp ma 400-500 rkeh. Gâp m^n 4-5 rhiăng rkeh ne\ gâp mât rong djăr mbra săk rnglăy lơn n’hanh mô nă geh nău khuch tât kơt rong su\r.

Nô Đức rao ndrung gay ma rong djăr

T^ng nău mbơh bâh wa Thuỷ Lệ Vũ, mât ua\nh ntu\k kan chi cục mât rong n’hanh săm ntil ndơ rong Dak Lak, srê ji ndul djroh su\r Châu Phi tâm ba năp nơh ta ntu\k le\ su jăng rlău 44.800 mblâm su\r đah le\ rnoh jâk bơi tât 2 rbăn 516 tấn. Bâh geh nău nt^m đă răng dăng bâh n’gor, n’gâng kan way kan, ndrel đah nău nsrôih bâh nu^h [on lan, tât a[aơ, lam n’gor kanu\ng hôm 3 xã geh srê. Lôch rnôk srê le\ bah, ăp rnăk mât rong le\ njêng tay nău mât rong. Yơn lah, a[aơ mhe kanu\ng geh du đê| công ty, ntu\k mat rong têh geh ndâk nsơm nău mât rong su\r, hôm ăp rnăk mât rong nchrah nchrai hôm nha nklơi ndrung dơm, yor mô geh đăp mpăn ăp nău ueh tâm mât rong.

“Nt^m đă nu^h [on lan njêng tay nău mât rong yơn an geh [ư t^ng di nău ntru\nh 14 bâh Uỷ ban nhân dân n’gor ntru\nh an lah ăp ntu\k mât rong ma nău mât rong kloh ueh, ndrung n’gar tâm di đăp mpăn. Tal 2 lah do\ng geh nău đăp mpăn sinh học, đăp mpăn nuh srê r^ dơi geh an njêng tay nău mât rong yơn an geh nău mât ua\nh bâh mpôl kan thú y, ngăn lah mbơh đah n’gâng kan ta ntu\k n’hanh ntu\k kan mât ua\nh săm ntil ndơ rong ta ntu\k r^ mơ dơi geh an njêng mât rong tay. Hôm ta ăp ntu\k mât rong nchrai, rnăk [on lan ma ndrung n’gar mô đăp mpăn ueh, nău mbra geh plơ\ tay nuh srê r^ đă [on lan mô dơi njêng tay nău mât rong ma an geh rgâl mât rong ntil ndơ êng”.

Mbra dơi lah, nău geh mbơh tay ăp ntrong kan gay ma njrăng rdâng bah nuh srê ji ndul djroh su\r châu phi, mpo\ng tât mbơh bah srê, mpo\ng tât nău mât rong đăp mpăn lah nău du\t khlăy. Yơn lah nău du\t khlăy a[aơ lah doh rklaih nău jêr jo\t kơl an nu^h mât rong ndâk njêng mât tay su\r, kơl an nău u\ch do\ng poăch ta ntu\k tăch rgâl.

Ntu\k kan pă kon ntil r^ rgâl jêng mât rong su\r poăch. Công ty mât du\t âk ntu\k tăch rgâl r^ an geh mbơh tay ăp nău ntru\nh mât an nu^h mât rong su\r. mô to\ng prăk, mô to\ng kon ntil, jêng bôl ma rnoh poăch su\r du\t khlăy, ntu\k tăch rgâl mô âk, yơn nu^h mât rong su\r mô dơi njêng mât rong tay, n’hanh nu^h do\ng ndơ ât do\ng sa poăch mô lah u\ch rvăt đah rnoh du\t khlăy.

Ăp ntu\k kan têh an geh ngăch geh ăp ntrong kan kơl an nu^h [on lan joi ntu\k tăch pă su\r ntil ueh, rnoh tăch tâm di; nkre lah, nta nău dơh nơih pă an rnoh prăk ntuh kơl mât rong prăk mât rong. Geh kơt ne\, nu^h mât rong mơ geh nău dơi ndâk nsơm tay mpôl su\r, ntop mât đăp mpăn rnoh pă poăch su\r ta ntu\k tăch rgâl.

Nu^h rblang: Thị Đoắt