Ăp nar bôk năm mhe, ƀon pâl nđaih ntŭk rêh jêng ƀon N’Jriêng, xã Đăk Nia, nkuăl ƀon têh Gia NGhĩa, n’gor Đăk Nông ntoh n’gôr tâm nău nteh chĭng n’gloh gong, vơt năch tât pâl nđaih, uănh gĭt ăp nău ueh văn hoá ndrel đah ndơ ngêt sông ueh ah êng. Bu ranh ƀon K’Biêng, nghệ nhân chĭng gong ƀon N’Jriêng an gĭt, nău n’gor săch ƀon lah ntŭk pâl nđaih bâh di sản công viên nkual neh lam ntur neh n’hanh mpŏng rdâk njêng nkual pâl nđaih ntŭk rêh jêng lĕ pơkk trong hun hao wăng sa an ƀon lan. Ndrel đah văn hoá chĭng gong, ăp nău kan way ơm bâh ƀon lan kơt lah tanh cheh, n’gon ndrănh yăng, mô lah ăp ntŭk gŭ rlu pâl nđaih ntŭk rêh jêng lĕ geh n’hao gay ma kơl an ƀon lan, năch pâl nđaih tât pâl rlưn. Ƀon lan tâm ƀon N’Jriêng dôl geh  lăp ndrel đah lam nău pâl nđaih hun hao nsum đah lam dak.

 “Nău ueh êng rnoi nơm geh mât rbăy, nău wăng sa geh ăp trong rƀŏng hun hao ueh, ƀon lan dŭt rhơn n’hanh knơm ta nău leo kan bâh ăp gâl uỷ Đảng, n’gâng kan. Gâp knơm năm mhe n’hanh ăp năm let năp tay ƀon lan mbra lơ ma hun hao. Di rơh năm mhe, dăn mbah rhơn tât ƀon lan lam dak, ƀon lan ăp ntuk hơm răm đăp mpăn ueh lăng, geh âk nău dơi lơn.

Khay 7 năm 2020, Công viên địa chất Đăk Nông geh UNESCO kơp dơn lah công viên địa chất lam ntur neh. Tât dŭt khay 12/2024. Công Viên địa chất Đăk Nông vơt dơn nău ntơ aơ tay rơh tal 2, lvang năm 2024- 2027. Đah rnoh neh 4.760km vuông, jong hvi, lam ta 6 nkuăl, nkuăl ƀon têh, geh 65 ntŭk di sản địa chất, nkual neh, geh bơi tât 50 trôm pŭ đah nău jong rlău 10 rbăn mét, ăp mbung yôk ŭnh, leng dak...công viên địa chất Đăk Nông lah ntŭk mât rbăy âk nău khlăy ntoh lư mpeh ndơ sinh học, âk nău ueh êng mpeh văn hoá, nkual neh ơm geh tâm ban kơt nău têl bâh nuĭh rêh kăl e.

Nuĭh pah kan tăch rgâl Nguyễn Thị Hà, Groi kruanh Ntŭk kan mĭn uănh hun hao doanh nghiệp Châu Á, Kruanh njêng ntŭk kan sinh thái pâl nđaih Eva Village n’gor Đăk Nông an gĭt, đah nău mpŏng ŭch hun hao “Nkual neh tơm me bâh ăp nău nteh”, Công viên địa chất lam ntur neh UNESCO Đăk Nông lĕ lah na nê̆ nău kan ta lam ntur neh ta bản đồ di sản lam ntur neh, ntop mât đăp mpăn ăp nău khlăy nkual neh, nău ueh êng n’hanh sinh thái ueh êng bâh nkual neh Tây Nguyên. Tĭng nău mbơh bâh nuĭh kan tăch rgâl Nguyễn Thị Hà, ăp doanh nghiệp tăch rgâl leo nău pâl nđaih rlu rlău ta ntŭk, tâm dak n’hanh dak bah dih lĕ dôl geh njoat sŏk dŏng ăp nưu khlăy bâh công viên địa chất gay ma hun hao nâp nâl.

  “Công viên địa chất lam ntur neh rĭ lĕ ntoh lư ngăn hôm, lĕ hun hao lư ta la ntur neh, nĕ lah du nău nsan gay ma he n’hao ueh tay lơn mpeh pâl nđaih. Năch gŭ rlu mô dơn rlu rlău, mât uănh tât ndơ sa ma bu hôm nha mât uănh tât ăp nău nkoch trêng bâh kăl e ta nkual neh nĕ, ăp rơh hăn pâl, ăp ntŭk yôk ŭnh geh năch dŭt mât uănh ngăn”.

Wa Lê Thị Hồng Vân,  Kruanh n’gâng kan nchră nău đah dak bah dih mpeh Văn hoá n’hanh UNESCO, Tổng thư ký uỷ ban ngih dak UNESCO Việt Nam, kruanh n’gâng kan nchră nău an gĭt, nău kơp dơn tay nău ntơ khlăy aơ lah du njoat hăn dŭt khlăy. Nău aơ mô dơn kơl an Đăk Nông ndâk nsơm tay trong kan hun hao tĭng nău nâp nâl ma hôm nha tâm rgop âk ta nkô̆ mpŏng hun hao nâp nâl bâh Bôk nău kan Nghị sự 2030 yor LHQ ngluh mbơh. Tâm nĕ,  ntrŭt đă nău mât rbăy ăp ndơ ơm si gle dak nor, tâm rdâng đah rgâl trôk nar mih sial, n’huch bah ir geh nău tât bâh mih sial, nkre lah ntrôl an hun hao wăng sa- rêh jêng knơm ta nău ƀư ueh đah trôk nar si gle n’hanh nău way ơm kăl e bâh mpôl rnoi.

 “Ăp nău khlăy mpeh lam ntur neh, ăp ntŭk ueh têh kuăng bâh bri dak ta Đăk Nông đah ăp ntŭk trôm pŭ yôk ŭnh dŭt ueh ngăn ngên ta Đông Nam Á. Đah âk ntŭk ueh mpeh si gle dak nor n’hanh nău nkoch trêng bâh kăl e ndrel đah ăp nău khlăy mpeh văn hoá ntil ndơ n’hanh mô mpơl săk lĕ ngăn ngên lah nău ntoh lư an nău mât rbăy n’hanh n’hao nău khlăy di sản du nkual neh văn hoá bâh nkual neh Tây Nguyên têh hvi. Kơt ăp nuĭh leo kan UNESCO ngơi an lah, Công viên địa chất lam ntur neh bâh Đăk Nông ngăn ngên lah nău ntĭt bâh nău mât rbăy, n’hao nău khlăy ntil di sản nkual neh, kơl ueh an hun hao nâp nâl”.

Wa Hồ Văn Mười, Kruanh UBND n’gor Dăk Nông lah na nê, nău kơp dơn nău ntơ Công viên địa chất lam ntur neh UNESCO Đăk Nông tal 2, pơk trong mhe an rơh mhe an ta ntŭk ntrôl gay ma hun hao wăng sa n’hanh tâm kơl kan lam ntur neh. Aơ lah nău nsan khlăy bâh Đăk Nông tâm nău ƀư tĭng Nghị quyết mbrô 08-NQQ/TW bâh n’gâng kan chính trị mpeh hun hao pâl nđaih jêng n’gâng kan wăng sa tơm, sŏk dong ăp nău dơi  têh bâh ta ntŭk.

“Đắk Nông uănh năl nău hun hao pâl nđaih ta nău ơm geh n’hao tay ăp nău ơm geh, ăp nău khlăy mpeh nău ueh êng- ntoh lư ta nkual neh bri ơm ta ntŭk, Công viên địa chất lam ntur neh UNESCO lah ngoăy tâm pe n’gâng tơm bâh n’gâng kan wăng sa ta ntŭk. N’gor lĕ geh ƀư tĭng răng dăng nău mât ueh ntŭk ntô gŭ âm, văn hoá, ngăn lah ƀư ăp nău kan way ơ, mbơh tơih, ntĭm nti ntŭk gŭ rêh, tâm rgop pâl nđaih n’hanh tâm kơl lam ntur neh, tă geh njoat n’hao nău dơi bâh Công viên địa chất lam ntur neh UNESCO ta bản đồ pâl nđaih tâm dak n’hanh dak bah dih.

Đah nău ueh ơm bâh bri dak têh hvi, đah ăp nău khlăy mpeh văn hoá ntoh lư, ndrel đah ăp trong kan mât rbăy, n’hao nău khlăy mpeh di sản an tâm di, Công viên đại chất lam ntur neh UNESCO dôl tă geh njoat ntop âk ta nău hun hao ngăch n’hanh nâp nâl bâh n’gor Đăk Nông. Nău wăng sa pâl nđaih dôl ntơm jêng n’gâng kan tơm, mô dơn kơl sŏk dŏng ăp nău dơi, nău geh ueh âk ta nău ƀư tĭng ăp nkô̆ mpŏng hun hao nâp nâl bâh Bôk nău kan Nghị sự yor Liên hiệp Quốc ngluh mbơh.