Ndăn trôk rngơt mih, yuh Rah Lan H’Yuất (nuĭh Jarai), ƀon Ama Nhiu, xă Ia Rbol, hăn tâm lŏ bah kơi jay rek pih an ndrôk sa. Yuh nkoch, ur sai tâm gŭ năm 2018, geh 3 hê kon jêt, dơi mê̆ bơ̆ 2 đah pă an du đêt neh gŭ n’hanh đêt sào lŏ. Srih tăm ba mô tŏng rêh, 2 hê ur sai an manh kan bu, kan bu năp nău rêh. Yuh H’Yuất rhơn: Năm 2024, bah nău kơl n’hŭch ach o bah Ngih dak, rnăk wâl dơi ntop kơl ndrôk me n’hanh 3 rkeh prăk gay ƀư ndrung. Tât aƀaơ, ndrôk lĕ deh kon geh du mlâm n’hanh nchrăp rơh tal 2.

Bah mât rong, tuch tăm, ur sai hăn kan sreh tao an bu tay jêng nău geh năm aơ nklăp 100 rkeh prăk, n’hanh mbra rklaih ach o ta dŭt năm aơ. Aƀaơ ur sai rlău ma kan bu, mbra nsrôih mât rong gay ndrôk deh kon âk tay, 1-2 năm tât mbra tăch đêt gay geh prăk ƀư jay.

Ta ƀon Ama Nhiu, xă Ia Rbol, âk rnăk dơi ntop kơl ndrôk me tĭng bôk nău kan rƀŏng tĭng lam dak kơt rnăk wâl yuh Rah Lan Yuất. Tâm rnoh nĕ, yuh Rah Lan H’Yuất dơi ntop kơl năm 2024. Bơi 2 năm nkre ƀư mir nkre nsrôih mât rong ndrôk, tât aƀaơ yuh lĕ geh 2 ndrôk me têh n’hanh du mlâm ndrôk bê. Yuh Rah Lan H’Yuất nkoch:  

Ngih dak an ndrôk, cán bộ hôm jŭr ntĭm ƀư ndrung bah kơi jay, ƀah 60-70 mét, ƀư aih kloh. Rlău ma ntĭm trong tăm pih, chuh dak si an ndrôk, knơm nĕ ndrôk ngăch dăng, deh kon rĭng. Aƀaơ an nsrôih mât rong gay rklaih ach o. Ndrôk deh âk tay mbra tăch gay nkra ngih wâl uĕh lơn, mât 2 hê kon hăn nti.

Ƀư tĭng nău ntrŭnh bah Đảng n’hanh Ngih dak mpeh n’hŭch ach o nâp nâl, UBND nkual têh Ayun Pa (ơm) lĕ mbơh ƀư âk nău ntop kơl rnăk ach o, êp ach o, rnăk dơi kơl n’hanh ƀon lan rnoi mpôl đêt. Dŏng nău dơh ndrĭch pih hon êng âk, ƀon lan ƀư tĭng ntrong kan an ndrôk me n’hanh an saơ săk rnglăy âk.

Wa Nay H’Bloanh, công chức Văn hóa xă Ia Rbol an gĭt, bah năm 2021 tât aƀaơ, lam xă geh rlău 230 rnăk dơi ntop kơl ndrôk n’hanh bê me gay hun hao mât rong. Lor rnôk an ndrôk, xă ƀư rƀŭn săch nuĭh dơn, tâm ban ŭch săch ndrôk ntil, ntop kơl prăk n’hanh kỹ thuật ƀư ndrung, mât chăm n’hanh njrăng n’gang nuh srê. Wa Nay H’Bloanh nkoch, knơm dơi tiăr nti na nê̆, rnôk sŏk dơn ndrôk, ăp rnăk gĭt trong mât rông, mpôl ndrôk têh kuăng uĕh, deh kon rĭng, rgop kơl âk rnăk hao rklaih ach o.

Săk gâp nơm n’hanh kruanh thôn tâm rgop đah ntoh măt nău kan nsum mpôl xă jŭr tĭng rnăk dơi pă ndrôk nkoch trêng, rgŏ jă khân ndơ̆ ndrung ndrôk luh bah dâng jay nhih gay mât rong mât kloh uĕh nsum. Ƀư ndrung tĭng tâm di đăp mpăn mât rong. Mpôl hên ntĭm khân pơng mpeh kỹ thuật mât rong ndrôk, bê ntil m’hâm ƀư gay mpa rong deh kon, ntop tay nău geh prăk.

Xă Ia Rbol dơi nglăp nsum bah 2 xă Chư Băh n’hanh Ia Brol  ơm, geh rlău 10.220 rnăk, tâm nĕ dŭt âk lah kônh wa nuĭh Jarai. Wa Nguyễn Chí Cường, Kruanh UBND xă, mbơh nău rêh bah năp đaơ bah kônh wa hôm e âk jêr jŏt, rnoh rnăk ach o dŭt âk. Knơm nău uănh kơl bah Đảng n’hanh Ngih dak đah bôk nău kan ntop kơl joi nău rêh, neh gŭ, neh tuch tăm, ntĭm ntĭm nău kan,... rnoh rnăk ach o hŭch âk hôm e 0,9% n’hanh nsrôih tâm năm 2025 hôm 0,5%. Tâm ăp bôk nău kan, ntrong ƀư an ndrôk me lĕ n’hanh dôl nsĭt săk rnglăy na nê̆, kơl âk rnăk dơi mât rong hun hao wăng sa. Wa Nguyễn Chí Cường an gĭt, xă dôl mbơh ƀư tay du đêt trong ntop kơl nuĭh ƀon lan tâm hun hao wăng sa-rêh jêng, jŭt ji ngot ach o.

Nta an kônh wa dơi geh joi nău rêh hun hao wăng sa đah ăp nău kơl kon ntil, năm tât, UBND xă mât ntrong ƀư an ndrôk n’hanh bê an kônh wa gay ƀư tơm kơl hun hao mât rong an ăp rnăk wâl. Nkre, mĭn njêng tay ăp trong ƀư, bôk nău kan n’hŭch ach o gay dăn đă ăp gưl bah lơ dơi mkra ntop kơl rgâl ntil tơm tăm, mpa rong gay kônh wa geh trong hun hao wăng sa mhe lơn, gay jŭt, n’hŭch ji ngot ach o nâp nâl lơn.

Knơm nău ntop kơl, nău nsrôih mbơh ƀư n’hanh nsrôih rlet rlău jêr jŏt bah nuĭh ƀon lan, ntrong ƀư ntop kơl ndrôk me ta xă Ia Rbol lĕ n’hanh dôl rgop na nê̆ jêng săk rnglăy n’hŭch ach o. Tĭng kon ndrôk, tĭng ndrung mât rong jêt lah ntung gung wăng sa, kơl nuĭh ƀon lan rlet rlău jêr jŏt./.