VOV4.Mnông:  Lôch tă geh nău khuch tât bâh phu\t mbrô 12 geh ta du đê| nkuăl mpeh luh nar bâh n’gor Daklak, âk [on lank an lo\ mir ta n’gor m^n rvê ta năp nău dak băm jo\ jong [ư khuch tât ăp ntiltơm tăm, tâm ne\ nău but uh ôm reh yor dak băm ta tơm rm^t. gay ma njrăng săm ngăch n’hanh geh ntrong săm bah nău but uh aơ, mpôl hên nkoch ăp nău m^n rvê bâh [on lank an lo\ mir n’hanh nt^m mbơh nău g^t năl, njrăng n’hanh mât chăm nău but uh êr n’ha n’hanh ôm reh ta tơm rm^t.

Bôl ma hôm kanuưng 3 khay dơm lah mbra tât khay rôk rm^t bôk năp, yơn nô Lê Văn Thành ta xã Krông Buk, nkuăl Krông Pach, n’gor Daklak dôl m^n rvê rnôk phu\t mbrô 12 tât le\ [ư an 1 ha rm^t geh nău khuch khat âk. Du\t âk tơm geh sial [ư sat n’ha, pă chôt, geh ntu\k dak băm ¼ tơm. Lôch rnôk phu\t tât, nô le\ ngăch kor n’hong dak gay ma an dak luh der geh dak nkân jo\ nar [ư ôm bum.

“Mhe nơh yor rơh mih sial mbrô 12 le\ [ư khuch tât du rnoh neh tăm rm^t bâh rnăk vâl. Du\t âk le\ sat n’ha, pă tơm. Du đê| tơm geh dak băm. Lôch mih sial, gâp le\ koar trong n’hong dak, tơm geh dak băm yơn mô g^t lôch rôk bum g^t ueh đo\ng lah mô”.

Tâm ban kơt ne\ đo\ng mir tăm rm^t ntoh âk tơm geh but uh sat n’ha n’hanh nkân dak yor mih têh, wa Nguyễn Văn Hoá ta xã Ea Yông , nkuăl Krông Pach nkoch, ê lor tăm rm^t păng le\ tât mbơh ôp mpeh kĩ thuật tăm tơm rm^t. Ngoăy tâm âk nău bu tuh geh âk ta tơm rm^t ne\ lah êr n’ha, ôm reh. Nău bu tuh aơ lah yor sêt n’hanh sôt ôm reh [ư, du\t âk lah ta ăp khay mih âk, nău l’^t ta neh âk. Rơh mih sial mhe nơh, klâp lah mbra lah nău ueh gay ma nău bu tuh ntoh luh. Wa Hoá m^n rvê, rlău ma nău koar ntu hoch dak r^ mơh ntil dak si he do\ng gay ma njrăng săm nău bu tuh ôm reh aơ?

“Bâh ntơm mih sial, nău rm^t geh dak băm, rnăk gâp n’hoch dak n’hanh poh vôi gay ma an ueh yơn a[aơ lah tơm rm^t mô u\ch đah dak r^ a[aơ geh dak si puh mô lah phân poh an rm^t đo\ng.

T^ng nău mbơh bâh tiến si Đinh Văn Đức, nu^h way kan tuch tăm, nău êr n’ha, ôm bum lah nău bu tuh way geh ta rm^t. ngăn lah ta ăp nkual neh rđu\ng n’hanh ta ăp khay mih âk. Kaman n’hanh ăp nău bu tuh geh ta rm^t đah trong lăp ta reh bâh tơm ntuk sôt ta bum. Nău but uh lăp tar se reh bâh tơm, [ư khuch ntô, trong leo ndơ kah [ư an tơm mô dơi ndơ\ ndơ kah tât rong tơm n’ha. Nău êr n’ha, ôm reh lah ơm saơ, geh ntrong kan ngăch r^ mbra dơi hao jêng tay.

“Đah nău bu tuh aơ hôm ntơ lah êr n’ha, nău bu  tuh aơ yor sêt [ư, ngăn lah sêt Phuranium. Gay ma săm nău bu tuh aơ r^ he do\ng dak si puh văr ntu gay ma săm nău ôm bum tan eh r^ he ua\nh nău poh phân n’ha gay ma poh an tơm r^ n’ha mbra plơ\ jêng tay, yor reh rnôk aơ mô dơi djrôp dak n’hanh ndơ kah gay ma pă an tơm r^ rnôk aơ he an geh ntop ndơ kah bâh n’ha an păng. Hôm ăp tơm êr n’ha ngăch he ndăn trôk duh koh jăng lơi tơm kro n’ha su lơi yor bôl ma he puh dak si păng mô dơi bah le\ đo\ng ndơ Kaman hôm nha khan tâm ne\ đo\ng, jêng lah he koh jăng le\ ăp n’ha aơ gay ma su lôch ne\ do\ng 1 ngoăy tâm âk ntil dak sit u tơm bâh đồng mô lah ximoxanin+ndrel đah Makozep mô lah Inprodion mpli đah rnoh tâm din t^m ta ntô lir poh ta n’ha gay ma ntop an tơm ueh n’ha jêng tơm n’hanh tơm mbra ngăch jêng tay”.

Ndrel đah ne\, đah ăp mir tơm le\ geh nău but uh hô an geh rôk jăng lơi mô hôm tăm tay ta nkual neh geh bu  tuh . yơn lah tăm dâl r^ an geh [ư ueh neh, [ư ueh trong n’hong dak, poh vôi đah rnoh 50-100kg/1 sào. Nău [ư neh ueh lah tâm pleh tăm đah ăp tơm êng du yan lôch ne\ mơ tăm tay. Kônh wa an geh do\ng phân ndrung n’gar ndum đah sêt trichoderma kơl n’hao nău dơi an tơm n’hanh njrăng ăp nău bu tuh ta mir.

Nu^h rblang: Thị Đoắt