VOV4.M'nông: Chính phủ mhe n'glêh an kơi ntop 5.100 rmen prăk bah tơm rnă ntêm ngân sách trung ương năm 2021 an Bộ Y tế rvăt ndơ năp dŏng, dak si dak gle, rhŏ dŏng pah kan njrăng, n'gang nuh srê COVID-19. Tâm rnôk tơm ndơ dŏng mô rmeh bưm, nău n'glêh an dja dơi an ƀư lor dâk bôk năp bah Đảng, Chính phủ lah đăp mpăn mât ngăch dăng n'hâm suan, săk rêh bah lam ƀon lan- suan ntrôl dŭt khlay bah lam jâng wăng sa. Nsum mpôl- nău lư, ăp nuĭh rnâng kan âk ntil trong kan, n'gâng kan tâm ban ŭch nău n'glêh an dja n'hanh mpŏng tơm suan mhe mbra ơm dơi dŏng geh nău tam tâm ngăn ngăn- nău geh nsum mpôl lam ƀon lan.

Đah aƀaơ mô hŏ jŏ, ta rnôk Rgum nchră pơk sŏng dăng pah kan prăk kaih Ngân sách Ngih dak 6 khay bôk năm 2021, an ƀư nău kan 6 khay kêng dŭt năm, Bộ Tài chính mbơh, 6 khay bôk năm, Ngân sách ngih dak hŏ sŏk dŏng 4.650 rmen prăk an pah kan njrăng n'gang nuh srê. Kơp nsum bah năm 2020, rnoh dja lah 21.500 rmen prăk, tâm nê geh 8.400 rmen prăk tâm pă an nău kan rvăt năp ndơ dŏng...rhŏ an pah kan njrăng, n'gang nuh srê. Jêng lah, 5100 rmen prăk mhe dơi Chính phủ sŏk dŏng n'hanh jao an ăp Bộ Y tế, Bộ Tài chính dŏng, mô di lah rnoh prăk bôk năp gay n'hao nău dơi tam pah kan njrăng, n'gang nuh srê, đăp mpăn ngăch dăng n'hâm suan, săk rêh nuĭh ƀon lan ta năp nău tât krit nji nuh srê Covid 19. Nuĭh rnâng kan wăng sa, tiến sĩ Nguyễn Minh Phong uănh năl:

Nău dja mô geh ndrât ndal, mô rlău ir nău mĭn bah nuĭh ƀon lan ngăn mô lah ăp  nhih pah kan gŭ mĭn- rđĭl đah ngăn ngăn, yor he dôl tâm rdâng đah nău tât tâl 4 ntoh luh ta n'gor jêng prăk dŏng an nău kan kơl nuĭh, nking nchăng nuh srê lah dŭt têh, ân geh rnoh prăk ngân sách dŭt têh. Gâp mĭn lah rnoh kơi ntop 5000 rmen prăk dja lah kơi ntop tay, mô hŏ di lah n'glĕ dŭt. Nuĭh ƀon lan mbra đăp mpăn lơn yor lah dơi n'gluh uĕh tơm prăk, mât kân uĕh ri tơm ndơ dŏng gay njrăng, n'gang nuh srê, lơn lah gay săm ji an ăp nuĭh ji jru mbra dơi hao âk. Ăp nău mô tŏng ntŭk dơn F0 mô lah mô tŏng ndơ dŏng n'hôr n'hâm, mô tŏng dak si săm mbra dơi rgâl geh mô an geh pah pât mô ăp tŏng.

Uănh năl nkrum lam lĕ rngôch nkô̆ nău, rnâng kan đăp mpăn lam rêh jêng kon nuĭh Mạc Văn Tiến an lah, ăp dak lam ntŭr neh hŏ n'hanh dôl dŏng âk lơn- dăng lơn an rơh pah kan njrăng n'gang nuh srê- lĕ ma nău kan dak si n'hanh dŏng kơl nsum đăp mpăn lam rêh jêng kon nuĭh. Nău tă ơm gĭt tâm rnôk chông yôch nuh srê - năm 2020, hŏ an saơ, ăp dak ân geh ăp rnoh prăk rnă ntêm lor, kơi ntop rnoh prăk ntêm ngân sách, gay nchrăp an ăp nău tât êng êng- ăp nău tât mô hŏ tă geh kăl e kơt covid 19, der tŭp bah rvah ndal kơt du đêt dak: Ấn Độ, Myanmar… Việt Nam he lap yor 3 tơ̆ nău tât nuh srê bah năp nơh nuh srê đêt, pah kan njrăng n'gang nuh srê jăp uĕh, ăp nău kan dơi geh du nuih n'hâm  nsum mpôl lam ƀon lan kơt tĭng - ngân sách ngih dak mô hŏ tât dŏng âk ir. Wa Mạc Văn Tiến nkoch nău mĭn:

Ntop tay 5100 rmen prăk, he ân dơi lah dŭt năn ngăch, khlay, gay geh tơm ndơ nkra nkô̆ nău. Yơn ân rhuăt luh nău tă ơm gĭt kan mpeh nău nchroh, rnă ntêm lor- mpeh ăp nău tât mô way geh kăl e yor păng mbra lah nău tât an tay bah kơi an jâng wăng sa. Mô hŏ kơp, aơ lah nkô̆ nău ntoh luh ndal, kuăl lah nău way kan mha êng, păng dŭt lhơ đah nkô̆ nău mô tih pháp luật n'hanh nde, joi sa. Dŭt mpŏng ăp nuĭh dŏng ƀư nău kan nsum lĕ nuih n'hâm- lĕ nău mĭn, đăp mpăn tơm ndơ kơl ngăch  dja bah Chính  phủ tât dơi ntŭk kơl tơm khlay: rvăt dơi ăp ndơ năp dŏng, rhŏ an nuĭh ƀon lan uĕh lơn…nklăp nê lah nău ŭch rŏng bah nuĭh ƀon lan".

Tâm ban đah nău mĭn dja, wa Phạm Nguyên Cường - nuĭh rnâng kan mĭn uănh rblang năl êng ăp nkô̆ nău đăp mpăn lam rêh jêng kon nuĭh, nău kan, nuĭh kan- ngoăy tâm ăp nuĭh lăp kan nsum tĭng groi nđôi- rlăch tay ăp nău tih tĭng ƀư ăp rnoh prăk kơl "mô hŏ tă geh" kơt rnoh ntop kơl 62 rbăn rmen prăk ntop kơl doanh nghiệp-nuĭh kan an lah:

Tâm Nghị quyết, n'glêh an bah Thủ tướng hŏ njrăng đă nhih pah kan mât uănh nghih dak mpeh dak si lah mpôl kan dak si mbra tĭng ƀư lĕ rngôch ăp quy định bah Luật tâm rlong ƀư ndranh tât rvăt năp ndơ dŏng kan mhâm ƀư an mpêt nkrem dơi, dŭt geh nău tam. Yơn lah, aơ lah rnoh ndơ he ân dơi lah tâm 1 đêt nău kan nklăp mô dơi năn geh mông nar gay ƀư tâm rlong ndranh rvăt mô lah sơch đêt ma nău dŭt khlay lah ân tŏng ăp ăp nău ŭch geh ntop kơl- đăp mpăn, n'hâm suan nău rêh an nuĭh ƀon lan. Jêng geh dŭt âk nuĭh ăp nai dak si nơm, ăp nhih dak si, ăp mpôl kan dak si ân nănh dơn kan đah ăp nău kan kơt nê̆. Jêng, jao nău dơn kan an lĕ rngôch ăp nhih pah kan dak si, ntŭk kan dak si, Bộ Y tế ân lăp groi nđôi n'hanh lam ƀon lan, ăp mpôl kan chính trị ndrel râng groi nđôi, tĭng ƀư nău nê. Nău dơn kan ri nkre đah ƀư kloh rvah, ân geh nău lư, ân ƀư, geh nău mbơh n'hanh kơp uănh bah kơi mô di lah kơp uănh lor bôk năp.

5100 rmen prăk lah du rnoh prăk mô đêt- lah nău dơn kan, lah nău nsrôih dŭt têh bah Chính phủ tâm sŏk - ngân sách, tâm rnôk wăng sa rêh jêng kon nuĭh geh tât âk bah nuh srê lơh, bơi 2 năm ndrong. Yơn lah, kơt nău rblang bah ăp nuĭh rnâng kan, uănh nsum tâm lam ƀon lan, aơ lah du nău n'glêh an geh tât ring tam, yor rnôk Chính phủ mpơl nău nsrôih njrăng, n'gang nuh srê dŭt âk, nuĭh ƀon lan, mpôl doanh nhân, doanh nghiệp- lĕ rngôch lam jâng wăng sa- rêh jêng kon nuĭh mbra du gâl uănh gĭt n'hanh nsrôih mpơl nău dơn kan bah he. Nău Tập đoàn Vingroup dôl nkre ntop kơl rvăt n'hanh ƀư njêng máy n'hôr n'hâm, nkre tâm tăch rgâl geh nău dơi- hăn tât rvăt n'glăp tơm dak si ntêm nkrem- ntop kơl ngih dak tâm pah kan njrăng n'gang nuh srê lah du nău ntĭt. Mô dơi lah mô kơp dơn aơ lah nău kan bah du doanh nhân-doanh nghiệp săk geh wăng sa- prăk kaih âk, yơn saơ kloh nău Chính phủ nsrôih yor ma du n'hâm suan, săk nuĭh bah  nuĭh ƀon lan ân suan ntrôl dăng gay nsum mpôl lam rêh jêng kon nuĭh đăp mpăn ndrel hăn đah Chính phủ tâm pah kan dja. Nkô̆ nău hôm ƀa ƀă ri tĭng ƀư- tâm nău dja lah Bộ y tế, Bộ tài chính n'hanh ăp nhih pah kan, đơn vị geh tât, dŏng geh nău tam, kloh rvah tơm prăk ngân sách dja – ân mpơl tay n'hanh mpơl âk lơn đŏng nău dơn kan bah đơn vị, ăp nuĭh tâm rơh njrăng n'gang nuh srê./.

THU TRANG - VOV1- Nuĭh rblang: Điểu Thân