VOV4.M’nông: Tĭng ăp nŭih nchră nau kan, tâm rnôk ăp nkuăl ƀư nau tâm nkhah rsang tâm nau rêh tĭng nuih n’hâm mrô 16, nau kan tâm ban “trong ndrih” lah nsum, pơk hvi trong ndrih trong dak lêng lah êng rgop nau leo ndơ tuch tăm tâm n’gor ndrel nkuăl bah ăp n’gor lah nau kan ueh gay ma ntrŭt dăng nau geh tăch ndơ sa, ndơ tuch tăm, ndơ dŏng đăp mpăn ân nau kan tuch tăm, ê nkra ơm jêh bah srê Covid-19. Nau nchih “Ntrong drih ndơ tuch tăm: ân geh doh rklaih tă bah ăp nkuăl” bah Phóng viên Minh Long nkoch tât nau kan.

Wa Dương Thanh Tùng, Giám đốc N’gâng kan tuch tăm ndrel hun hao ƀon lan n’gor Bắc Giang mbơh, ntơm bah nau tơm lah srê têh ngăn bah lam dak, tât rnôk aơ Bắc Gang dôl rgum ăp tu tơm gay ma ntrŭt dăng nau kan tuch tăm, kơl an ăp ntŭk kan ndâk tay nau kan ê nkra đăp mpăn nau tâm ban đah nau ê nkra ndrel nau đă njrăng rdâng srê. Bah nau ngăn ân saơ, nau kan ê nkra nsum đah nau njrăng rdâng srê đăp mpăn ri pơk trong nơih ân nau leo n’ho ro bah ndơ tuch tăm lah nau khlay. Ân saơ nau aơ lah nau hun hao nau kan tuch tăm bah nkuăl bah 6 khay bôk năm âk rlau 3 tŏ rđil đah nau nchrăp luh ndrel dôl ŭch rƀŏng tât nkô̆ nau 4,6%, rlet rlau 2% nau nchrăp luh bah năm aơ:

‘Nchrăp tâm nau njrăng rdâng rsê kŏ kơt lah nau kơp, nchră tât ăp nau tât gay ma ƀư nau ê nkra, leo tăch ndoh ndơ ndrel tăch ân geh đăp mpăn, n’gor Bắc Giang kŏ pơk trong nơih ân ăp ntil ndơ dŏng tă bah ăp n’gor êng kơt: ndơ sa tâm nau mât rong, ndơ dŏng ân nau kan tuch tăm kơt: Kon ntil, mpa rong lăp tâm nkuăl gay ma ê nkra tuch tăm, đăp mpăn ân ueh ngăn. Nau ngăn ân saơ lah dơi nkân ân rjăp ndrel nchrăp ueh nau kan hôm geh đăp mpăn ăp nau tŏng dơi đăp mpăn njrăng rdâng srê Covid-19 ndrel đăp mpăn nau kan hăn nsum đah nau hun hao văng sa, rêh jêng, tâm nê geh nau hun hao tuch tăm”.

Đah nau geh bah nkuăl âk trong dak jăng, ăp ngih máy ê nkra phe, ba êp dak jăng, phe, ba tâm nkuăl Đồng bằng sông Cửu Long rlau 90% geh rdeng ma trong dak. Ndri ma, nau ân n’hong trong hoch ndơ rdeng mra rgop nau kơl an ăp nŭih rvăt ndrel ntŭk tăch ba, phe luh dak ba dih geh mât nau leo pă ndơ tă bah lŏ hăn tât mpông dak tăch luh. Yơn lah, tĭng wa Nguyễn Tấn Nhơn, Groi giám đốc N’gâng kan tuch tăm ndrel hun hao ƀon lan nkuăl ƀon têh Cần Thơ, ăp nau ntrŭnh, nau đă nsum geh nau doh rklaih dơi ăp nau ndŏ luh yơn hôm nsing tâm ăp nkuăl mpeh nau kan gĭt ndrel kơt tĭng nau nê:

“Đă đah N’gâng kan tuch tăm ndrel hun hao ƀon lan geh nau rgop nsum đah N’gâng kan gung trong gay ma ntĭm jao nau kan ân n’gor ma pă săm ƀŭt kơt lah trong ndrih đah ndeh hăn jâng gay ăp duk mpan rdeng ba geh hăn ân nơih lơn. Ân geh ndâk trong nkoch mbơh nau đa ăp n’gor mhâm ƀư gay ma kơl doh rklaih ân ăp nŭih rvăt ma hăn rvăt ba đah ăp nkuăl geh bu n’gang. Rnôk aơ geh ăp nau ntrŭnh rjăp ngăn ri ma âk rnôk geh nŭih hăn tât ta nê mô gĭt ntŭk nơm kuăl, ntŭk nơm đă, mbơh kơl an”.

Nau mbơh bah Rmôt kan ngăn mpeh ba dâng bah N’gâng kan tuch tăm ndrel hun hao ân saơ, kơp tât nklang khay 8, yan ba tâm ăp n’gor, nkuăl ƀon têh nkuăl Đồng bằng sông Cửu Long hŏ geh rlau 800 rbăn ha đah rnoh geh nklăp 4,5 rkeh tấn. Nchrăp rnôk lôch rek tâm khay 8 ndrel lôch tâm nklang khay 9. Yơn nau jêr ngăn rnôk aơ đah ntŭk kan tuch tăm nê lah nau kan kơt tĭng nau rđau rmô 16 bah nau nkhah srang nŭih bah ăp n’gor, nkuăl ƀon têh mpeh ba dâng leo tât nau kol bah trong leo tăch, phe, ba ndơ tă bah lŏ sĭt tât ngih máy ndrel tă bah ngih máy tât mpông dak lêng gay ma leo tăch. Nŭih ƀon lan dôl ma rek ba tâm rnôk ăp xã, thôn, ấp dŏng tĭng âk nau kan njrăng, rdâng srê…leo tât nau mô tŏng nŭih pah kan tâm lŏ, ntơm bah nŭih hăn rvăt ân tât nŭih hăn rek ba, nchuăn rdeng ba jur duk mpan. Nau vay, nŭih ƀon lan mra dŏng duk mpan gay ma rdeng ba tă bah lŏ, yơn lah, rnôk aơ, ăp nkuăl aơ mô dơi ntrơn leo tât lŏ ƀư lơh nau jêrr tâm nau tăch ba, phe. Wa Nguyễn Quốc Toản, Kruanh n’gâng kan ê nkra ndrel hun hao ntŭk tăch ndơ tuch tăm, đă:

“Đồng bằng sông Cửu Long rdeng đah trong dak lêng nê lah trong leo ba tă bah lŏ ân tât ntŭk ê nkra ndrel nchuăn rdeng tă ngih máy ê nkra. Dŭt ŭch ân geh “trong ndrih” tâm trong hăn ri lŏ ân geh “trong ndrih” tâm trong dak ân geh tâm ban đah ăp N’gâng kan gung trong, nchuen rdeng, mêt uănh gung trong dak lêng đah ăp nkuăl ndrel ntil nau ntrŭnh ân geh tâm ban trong hăn ndrel trong tât gay ma doh rklaih nau jêr”.

Doh rklaih lơi ăp nau kol mpeh trong rdeng ndơ, pơk trong nơih ân nau nchuăn rdeng, leo tăch ndo tuch tăm lah nau kan ndal ngăn rnôk aơ. Ndri ma ân geh ơm geh ăp nau tât gay ăp nkuăl tâm ban tâm nau rđau ntrŭnh doh rklaih ăp nau nkol tâm nchuăn rdeng ndrel leo hăn bah ndơ tuch tăm, ngăn lah ăp ntil ndơ tuch tăm dôl ma geh klih, pĕ, rek. Geh tât nau kan aơ, N’gâng kan công thương hŏ geh nau ntrŭnh đă ndal đă Thủ tướng Chính phủ uănh, jao ân ăp N’gâng kan, ntŭk kan, nkuăl geh tât nau ndal mât “trong ndrih” ân nau nchuăn rdeng trong dak lêng. Kŏ tâm nau kan mhe ngăn, N’gâng kan gung trong kŏ geh nau ntrŭnh đă N’gâng kan tuch tăm bah ăp nkuăl ndal kơl nchră nau ân UBND ăp n’gor, nkuăl ƀon têh pơk trong nơih ân ƀon lan, ntŭk kan nchuăn rdeng ndơ tâm trong dak gay ma der nau kol tâm nau kan nchuăn rdeng, ƀư tâm ban nau kan ê nkra tuch tăm ndrel pă ndơ ân ƀon lan./.

Nŭih rblang: H’Thi