VOV4.M’nông:  Yor rnoh rmi\t năm e hao ntơm 7000-10.000/kg bum rih yor ri năm aơ nu\ih [on lan tăm âk rmi\t đah nau u\ch mra geh ntop tay prăk tă bah tơm aơ. Yơin lah, nau tăm ntoh êng ndrel âk ir ri geh nâp nâl đo\ng lah mô?

Rnăk wa Phạm Văn Khu ta xã Cư Huê, nkuăl Ea Kar, n’gor Dak Lak geh 6 sào cà pgê, yơn cà phê ho\ ntơm le\ ranh yor ri ma nau geh mô to\ng do\ng tâm rnăk vâl. Năm 2016, wa tăm rmit tâm 6 sào cà pghê, jêh 9 khay rnăk wa geh bơi tât 100 rkeh jêh nku\p le\ rnoh. Ndơn saơ nau săk geh tă bah tơm tăm aơ, lo\ mô roh aka nau mât chăm yor ri ma yan mih năm aơ, rnăk wa Khu lo\ tăm rmi\t ndrel pơk hvi neh tăm rgâl n’ăp ma neh tăm mbo bah năp nơh bah rnăk:

 ‘Tơm rmi\t âk năm ma aơ geh rnoh khlay, bu hăn rvăt tâm nkuăl dơm, mô geh tăch tâm ntu\k ngai ôh”

Bah năp nau săk geh văng sa prêh ma rmi\t nsi\t, a[aơ, aka nu\ih [on lan tâm n’gor Dak Lak ho\ tăm âk lơn tơm rmi\t. Ngăn lah 2 nkuăl Krông Pách ndrel Ea Kar. Wa Hồ Tấn Cư, Kruanh jrâu kan tuch tăm ndrel Hun hao [on lan nkuăl Ea Kar ân gi\t, ti\ng nau nchrăp, tâm yan mih năm 2017, lam nkuăl mra tăm 500 ha rmi\t, yơn lah, tât rnôk aơ ho\ hao tât 1.300 ha. Âk ngăn ăp neh tăm rmi\t ri tăm êng, knu\ng geh du đê| dơm ntu\k kan tâm boh nsum, bol ma nau kan tuch tăm nkuăl ho\ ndơ\ luh nau nkah, yơn [on lan hôm u\ch tăm êng. Nau aơ mra tât nau khuch rmeh âk ir ri mra thuk rnoh, mô geh ntu\k tăch:

 ‘Phung hên ko\ geh nau rvê ngăn phung hên mô gi\t rnoh rmit geh đăp mpăn đo\ng lah mô, yơn nau leo tăch ri mô geh ntu\k nâp ân kônh wa hun hao ti\ng, aơ lah nau tăm êng dơm”.

Tâm ban ma nê, nkuăl Krông Pách, rnoh neh tăm rmi\t ko\ hao aka, ti\ng nau kơp geh 7/16 xã, nkual têh geh bơi tât 1.700ha, rgum ngăn tâm xã Krông Buk, rlau 1.200 ha, ngăn lah [on lan tăm êng, knu\ng geh bơi tât 50 ha rgop đah ntu\k kan. Wa Trần Ba, Kruanh Jrâu kan tuch tăm-Hun hao [on lan nkuăl Krông Pách ân git, nkuăl dôl kơp rnoh neh tăm rmit tâm nkuăl ti\ng nau hun hao ân ôn lan:

 ‘Jrâu kan ho\ nchră nau ân nkuăl rđau ăp xã, nkah [on lan lah mô dơi pơk hvi tay neh tăm gay ma nkân rnoh geh a[aơ, nkre der nau tât mô ueh rnôk joi ntu\k tăch”.

Tây Nguyên lah nkuăl geh nsing âk neh tăm ngăn, yôk lơi dơm gay tăm rmi\t njêng ngoai tâm aka tơm tăm ngăn bah nkuăl. Gay [ư geh nau aơ, mhe nơh Công ty Cổ phần Solavina ho\ ntru\nh nau ntuh kơl tăm rmi\t, nchrăp nau ntoh lư ân rmit ti\ng GACP-WHO. Ti\ng wa Nguyễn Hồng Quang, Kruanh rmôt mât njrăng, Tổng giám đốc công ty Solavina, a[aơ công ty dôl ndaka nkuăl tăm rlau 200 ha rmiư\t chăm tâm ăp nkuăl Buôn Đôn, Krông Pách, Ea Kar, M’Drak gay kơl nau kan nkra Curcumin

 ‘Công ty ri\ ntoh kơl kon ntil, phân poh, ntuh kơl le\ nau [ư nau kan mât chăm ân kônh wa [on lan, ân ăp ntu\k kan nsum. R[o\ng tât tăm ndrel ê nkra rmi\t leo nsi\t nau ntơ ân Dak Lak. Phung hên ko\ leo nau [ư mât chăm rôch do\ng ti\ng nau dơi bah n’gâng kan dak si nchrăp luh. A[ă ta công ty ho\ nchrăp nau ntuh kơl ân ăp ngih máy ê nkra tâm ăp nkuăl, tâm ăp ntu\k tăm bah nơm. Năm 2018 mra ntuh kơl nkra ngih máy nkra rmi\t ân geh Curcumin ta n’gor Dak Lak”

N’gâng kan tuch tăm ndrel hun hao [on lan n’gor Dak Lak ân gi\t, êng công ty Solavina, rơh rlau aơ ko\ geh du đê| công ty nchrăp nau kan đah nkuăl mpeh nau hun hao tơm rmi\t ta Dak Lak, yơn lah, rnoh neh tăm rmi\t ê âk, ỷo ri ma nau kan hôm nâp, nau leo tăch tâm ăp nu\ih bu hăn rvăt êng yor ri mra geh nau khuch. Gay geh nau nchrăp tâm di ân tơm hun hao ngăn, ăp nkuăl dôl kơp nchrăp rnoh neh tăm rmi\t ân [on lan, tă bah nê ndâk ăp rmôt tăm ndâk njêng du nkuăl neh tăm đăp mpăn gay joi ntu\k tăch đăp mpăn, yor Dak Lak dôl geh nau săk rnglay ngăn rnôk ăp ntu\k kan rvăt rmi\t geh Curcumin dôl geh nau rvăt tâm dak rgâl ma nau rvăt tă bah Ấn Độ ndrel Trung Quốc kơt ba năp nơh./.

Nu\ih răk rblang: H’Thi