VOV4.M’nông: Tây Nguyên dôl lăp tâm khay mih. Yơn lah trôk nar năm aơ mô dơh ue\h, lơn lah đah tơm cà phê. Gay kơl kônh wa geh tay nău g^t mât chăm cà phê rnôk dja, Thạc sĩ Đào Hữu Hiền, cán bộ Viện khoa học kỹ thuật nông lâm nghiệp Tây Nguyên nkoch mpeh ăp ndơ khlay tâm nău kơi ntop ndơ sa kah an tơm cà phê rnôk bôk khay mih.

            Ơi thạc sĩ Đào Hữu Hiền ta rnôk bôk khay mih nău mât chăm mir cà phê phâm geh nkô| khlay mêh?

         Thạc sĩ Đào Hữu Hiền: Ngăn ma lah kônh wa he ho\ g^t tâm rnôk ntơm bôk khay mih, play cà phê dôl tâm rnôk hao têh tâm ban kơt nău dơi seh kranh găr đo\ng. Yor kơt nê| tâm rnôk dja, rlău ma ăp trong nkra kỹ thuật mât chăm mir tơm kơt koh n’ging njêng mpu\m lha, tăm tơm nku\m n’hâm, njrăng n’gang ăp tu ndru\ng chuh sa ri kônh wa ân njrăng uănh tât kơi ntop poh ndơ sa kah gay mât play tâm ban kơt săk geh âk tâm năm bah kơi tay đo\ng.

          Ndr^ nău kơi ntop poh ndơ sa kah tâm rnôk dja phâm [ư an di mêh hơi thạc sĩ?

         Thạc sĩ Đào Hữu Hiền: Tâm rnôk bôk khay mih mpôl hên njrăng đă: Lah do\ng phân poh êng du ntil ri ân poh phân lân. He mbra poh du tơ\ tâm bôk khay mih mô lah tâm pă [ư poh bar tơ\. Lah kônh wa poh du tơ\ ri mpôl hên njrăng đă ntơm bah 500 tât 700kg/tơ\ ha, do\ng t^ng nău r^ng geh nklăp 3 tơ\. Hôm đah rnoh âk phân hoá học kơt: phân urê n’hanh phân Kali ri kônh wa mbra tâm pot nsum poh an tơm. Na nê| lah he mbra do\ng t^ng rnoh âk geh play đah mir tơm. Nt^t kơt he ndơ\ luh rnoh 3 tấn rnglăy/ha ri kônh wa mbra poh 400kg urê/năm ntop tay 450 tât 500 kg Kali. Aơ lah le\ rngôch âk phân poh tâm du năm, hôm rơh poh bôk năp dja he poh nklăp 40% lah tâm di. Rlău ma nê lah kônh wa mô poh phân êng du ntil ri kônh wa mbra do\ng ăp ntil phân tâm rlu\ NPK way do\ng an tơm cà phê tă bah ăp nhih máy, công ty [ư njêng. Bu tăch geh du\t âk ntil phân gay kônh wa sơch. Kônh wa poh t^ng nău nt^m nti bah tơm nu^h [ư njêng.

        Mpeh trong poh phân ri thạc sĩ moh geh nău njrăng đă kônh wa gay ns^t tay nău tam du\t âk mêh?

        Thạc sĩ Đào Hữu Hiền: Mpôl hên njrăng đă kônh wa poh phân rnôk saơ trôk mih ho\ lam tâm ban, mô di mhe mih pe, poăn nar bôk năp ho\ ndăn poh d^l. Lah kônh wa poh phân êng du ntil, nt^t kơt phân lân ri poh nklăp 5 lạng/tơm, kônh wa mbra poh sui lam tâm ban. Lôch nê ntơm bah 20 nar tât du khay bah kơi ri kônh wa [ư poh phân hoá học kơt urê n’hanh kali tâm pot nsum. Rnoh âk phân hoá học Urê n’hanh Kali ri rơh dja poh nklăp 40% bah le\ rngôch rnoh âk phân le\ ma năm, ndr^ bơi 2 lạng phân Urê n’hanh du lạng n’gul phân Kali an 1 tơm. Nău way poh phân Urê n’hanh Kali lôch tâm pot nsum lah ân poh d^l. N’hanh lor rnôk poh ân kuaih lha tâm tơm luh n’hanh poh t^ng n’hâm n’ging tơm. Gay n’hao nău dơi tam poh phân lah kônh wa ân ku^h neh jru nklăp 10cm, sui lam phân t^ng n’hâm lha lôch nê bôr tay ri păng mơ geh tam do\ng phân poh, kơl tơm cà phê hao jêng ue\h. Lah kônh wa poh phân NPK ri trong [ư poh tâm ban kơt phân êng du ntil đo\ng.

      Geh du nkô| nău lah lah poh âk phân hoá học ma he chuêl rgâl ue\h neh ri neh mbra lơn ma chai n’hanh sât blak n’hanh djơh. Jêng bah meng nău poh phân hoá học ri kônh wa ân njrăng poh phân hữu cơ gay rgâl ue\h jêng neh tâm ban kơt kơi ntop rnoh rmu\ ôm neh đo\ng. Rnôk nê mơ kơl reh hao jêng dăng n’hanh rhôp dơi ndơ sa kah, bah ir geh dak rchoh neh n’hanh bah ir dak rdu phân poh.

       Ơ, dăn lah ue\h thạc sĩ!

Nu^h nchih rblang: Điểu Thân