VOV4.M’nông: Gay đăp mpăn hun hao bah ăp nu^h rnoi mpôl đê| nkual jêr jo\t, Đảng n’hanh Ngih dak he  ho\ rdâk njêng âk trong kơl r[o\ng tât rnoh jut jăng ji ngot, ach o, n’hao săk geh nău rêh [on lan nkre đah đăp mpăn nău dơi kon nu^h, yor ma nău hun hao lam le\ rngôch bah kon nu^h, tâm nê an lor hun hao wa\ng sa- rêh jêng kon nu^h nkual nu^h rnoi mpôl đê|, đăp mpăn an nu^h rnoi mpôl đê|  hun hao lam le\ rngôch, dơi do\ng ăp nău dơi geh wa\ng sa- rêh jêng kon nu^h bah neh dak. Ngoăy tâm ăp trong kơl mpơl nău mât uănh bah Đảng, Ngih dak đah nu^h rnoi mpôl đê|  ach o ta Việt Nam lah nău n’glêh an 134 ntop kơl neh tuch tăm, neh gu\, jay gu\ n’hanh dak do\ng an rnăk [on lan nu^h rnoi mpôl đê|  ach o, nău rêh jêr jo\t dơi t^ng [ư ăp năm rlău aơ. Ntơm bah trong kơl dja, âk rnăk ho\ geh ndơ ma nsan hao tâm nău rêh.

Tâm ăp năm rlău aơ, du đêt nkual bah nu^h rnoi mpôl đê|  mô to\ng neh tuch tăm, mô dơn nê mô geh neh, mô geh jay gay ma gu\, tă bah âk nkô| êng êng. T^ng nchih rgum tât khay 9 năm aơ, wa Hà Ngọc Chiến- Kruanh Hội đồng Dân tộc bah Quốc hội an g^t:

“He hôm geh 58.123 rnăk mô to\ng neh gu\, 330.578 rnăk mô to\ng neh tuch tăm, 96.256 rnăk geh nău u\ch manh tơm prăk gay ma hun hao tuch tăm mât rong, 313.219 rnăk mô geh dak do\ng.

Gay kơl bah ir jêr jo\t an [on lan, Đảng, Ngih dak ho\ geh trong ntop kơl neh ntu an nu^h rnoi mpôl đê|. Jâng ntơm khlay tâm trong nkra nkô| nău dja lah nar 20-7-2004, Thủ tướng Chính phủ ndơ\ luh nău n’glêh an mbrô 134, đah nkô| tơm lah ntop kơl neh tuch tăm, neh gu\, jay gu\ n’hanh dak do\ng sa an rnăk [on lan nu^h rnoi mpôl đê|  ach o, nău rêh jêr jo\t. Tă bah geh nău di n’hanh nău khlay bah trong n’glêh an dja, ăp n’gor ho\ ngăch rđău đă ăp n’gâng kan ndăn ngăch leo [ư. Ăp n’gor kơt Thanh Hóa, Cao Bằng, Lạng Sơn, Phú Thọ... gay tât rnoh âk n’hanh đăp mpăn le\ mpeh rnoh âk, nâp ue\h jay gu\ to\ng ăp rnoh 3 nâp: jâng jay nâp, mpir nâp n’hanh chor nâp. Du đêt n’gor kơt: Tuyên Quang, Quảng Nam... jao an n’gâng kan dơi kan gu\ m^n na nê| mpeh rnoh hvi [ư jay, tâm di đah nău gu\ rêh n’hanh nău way bah [on lan nu^h rnoi mpôl đê| . Âk n’gor ho\ t^ng [ư jăp tâm ban geh tâm pă ngân sách ăp năm gay rgop tơm prăk ơm geh, du đêt n’gor hôm  kơi ntop tay ngân sách, rgum tay ăp tơm ndơ êng [a [a\ n’hanh rgo\ jă lam [on lan rgop tay prăk, nar luh kan, lu\ loih choih xi măng…gay mon jay an ăp rnăk ach o, kơt Tuyên Quang, Nghệ An, Thừa Thiên -Huế, Dak Nông, Gia Lai, mô lah du đêt n’gor ho\ t^ng [ư jăp nău n’glêh an mbrô 03 bah Bộ Nông nghiệp n’hanh Phát triển nông thôn mpeh an lơh si gay kơl [ư jay gu\ an [on lan nu^h rnoi mpôl đê| ach o, nău rêh jêr jo\t.  

Du\t uănh khlay lah, nău nta joi neh gu\ an ăp rnăk dơi ăp n’gor an [ư ma âk trong nkra, trong blău [ư mhe âk mpưm. Du đêt n’gor geh hvi neh ho\ dăp rgum dơi ăp nkual ntu\k gu\ mhe, nkre đah dăp rgum jo\ jong bah n’gor. Aơ lah ăp ntu\k [on lan gu\ ue\h, dơi buăt nthoi ntung trong dơh soih, điện, dak ăp to\ng…Du đêt ntu\k rgo\ jă oh nô, kônh wa tâm pă, rlak tăch neh [ư jay an nu^h hôm jêr jo\t jêng bôk năp ho\ tât ăp to\ng rnoh. N’glêh an 134 ho\ nta trong dơh an ăp n’gor geh ntu\k nsing [ư ndop đah ăp bôk nău kan êng [a [a\ ndrel du ntu\k, gay mât ue\h ăp nău tam ndơ geh [ư dơi ntuh kơl, tâm ban kơt blău [ư êng bah nu^h [on lan nơm. Jêng mât ue\h dơi suan dăng nơm tâm [on lan n’hanh t^ng [ư jăp trong r[o\ng bah n’glêh an 134 lah “{on lan nơm [ư êng, Ngih dak ntop kơl n’hanh lam [on lan ntop kơl”.

Đăp mpăn geh neh tuch tăm an [on lan nu^h rnoi mpôl đê| mô di lah nkô| nău dơi nkra du ôi du măng, ma hôm nsing tâm nău dơi n’hanh nău mha êng bah t^ng n’gor đo\ng. Nkre, ân tâm pă dơi tơm ndơ t^ng [ư. Bah meng nê ân nkoch trêng rgo\ jă [on lan nu^h rnoi mpôl đê| rgâl nău m^n, râng ndrel Ngih dak an [ư nău n’glêh an dja 1 trong du\t geh nău tam. T^ng Tiến sĩ Hà Việt Quân, Vụ trưởng Vụ Tâm boh dak bah dih, Uỷ ban Dân tộc:

“Mpôl hên dôl dăn đă ntop kơl tât 100 rkeh prăk an du rnăk mô geh neh tuch tăm, ntơm bah 50% let lơ, tâm nê Ngih dak mbra kơl nklăp 22,5 rkeh prăk, hôm [a [a\ mbra dơi manh bah tơm prăk dơh thuk, jo\ tât 10 năm, n’hanh deh prăk kon hôm 1 n’gul rđ^l đah deh prăk kon an rnăk ach o. Mpôl hên ndơ\ luh ăp trong nkra gay nu^h [on lan mô ho\ dơi tâm pă neh tuch tăm đo\ng ri mbra rgâl jêng nău kan êng [a [a\. Mpôl hên uănh khlay rgâl bah trong ntop kơl jêng trong ntuh kơl, uănh [on lan nu^h rnoi mpôl đê| lah băl tâm boh hun hao bah neh dak.

Bol ma hôm du đêt nău ko\ kol, yơn trong ntop kơl neh tuch tăm, neh gu\, jay gu\ n’hanh dak do\ng an ăp rnăk [on lan nu^h rnoi mpôl đê| ach o, nău rêh jêr jo\t t^ng nău n’glêh an 134 bah Thủ tướng Chính phủ ho\ ngăch lăp tâm nău rêh, rgop rgâl muh măt [on lan ta nkual nu^h rnoi mpôl đê|. T^ng uănh năl bah âk nu^h rnâng kan, aơ lah du trong kơl tâm di, ns^t tay rnoh khlay ngăn ngăn an [on lan ăp nu^h rnoi mpôl đê| tâm rơh jut jăng ji ngot, hu\ch ach o, rgop mât ndray đăp mpăn, r^ng ăp lam rêh jêng kon nu^h, njêng nău tâm ban âk tâm nkual [on lan ăp nu^h rnoi mpôl đê|. Nău lah rjăp bah wa Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế bah Quốc hội:

Aơ lah jâng ntơm lor gay nta joi geh nău rêh an nu^h [on lan ri mơ dơi hu\ch ach o nâp dăng jo\ jong. Tâm let năp tay, ân du\t n’hâm uănh khlay trong nchrăp tât năm 2025, đăp mpăn geh neh gu\ neh tuch tăm, dak do\ng an nu^h [on lan.

Thu Hòa VOV4- Nu^h rblang: Điểu Thân