VOV4.Mnông:Ta ăp nkual neh jêr jo\t, bum lah tơm tăm khlăy njêng nău geh an nu^h [on lan. Yơn lah, đah ntrong pah kan way ơm, nău geh mô âk, nău geh mô đăp mpăn n’hanh neh blak sât. Ta nkuăl Sa Thầy, n’gor Kon Tum, le\ mbơh [ư nău kan rlong rdâk njêng tâm rgop tăm n’hanh tăch ndơ nâp nâl bâh bum, le\ n’hao nău geh âk, mpo\ng tât nu^h [on lan hun hao pah kan jan sa nâp nâl.
Wa Tạ Thị Diệu –Groi kruanh n’gâng kan tuch tăm mât rong n’hanh hun hao [on lan nkuăl Sa Thầy an g^t: bâh khay 4/2019, nkuăl Sa Thầy mbơh [ư nău rlong kan “hun hao pah kan tâm rgop t^ng nău khlăy pah kan đah tăch rvăt ăp ndơ bâh tơm bum”. Nău kan geh [ư đah nău tâm rgop na nê| đah ntu\k kan tuch tăm mât rong n’hanh hun hao [on lan nkuăl đah 52 rnăk [on lan (ta 3 xã Rờ Kơi, Ya Tăng n’hanh Mang Mrai), ntu\k pah kan n’hanh tăch rgâl Nhân Phát n’hanh geh ký tâm ton nău kan tăch rvăt ndơ đah ntu\k kan công ty cổ phần tăch ngluh ndơ tuch tăm Vina ta Kon Tum.
T^ng ne\, ntil bum KM 140 geh săch ndơ\ lăp rlong do\ng geh nău ueh lah ngăch rôk (bâh 8-10 khay), rnih bum âk, mô geh nău bu tuh kroănh n’ha kơt ntil bum a[aơ dôl geh tăm âk ta nkuăl Sa Thầy. ngăn lah, ntil bum KM140 geh nu^h [on lan xã Sa Bình n’hanh du đê| rnăk vâl ta xã ta nkuăl tăm tâm bar pe yan dăch aơ an saơ nău dơi tâm rdâng đah trôk nar mih sial, neh ntu ta nkual neh Sa Thầy, njêng nău tâm knơm đah nu^h [on lan.
Tât râng nău kan aơ, ăp rnăk [on lan geh kơl le\ rngôch tơm ntil, 50% ntil ndơ do\ng n’hanh geh cán bộ khuyến nông way kan nt^m nti, nt^m mpeh bôk nău kan khoa học kĩ thuật bâh ntơm [ư neh, jur ntil tât rnôk rôk bum. Ntu\k kan Công ty cổ phần tăch ndơ an dak bah dih ndơ tuch tăm Vina Kon Tum tâm ton rvăt le\ rngôch rum rnôk đah rnoh mât kơl lah 2 rbăn prăk/kg n’hanh mbra geh rgâl t^ng nroh khlăy ta ntu\k tăch rgâl.
Lah rnăk bôk năp rlong [ư nău kan rdâk njêng nău tâm rgop tăm n’hanh tăch ndơ bâh bum, nô A Ngun ta [on Đăk Đê, xã Rờ Kơi mô mpôn nău rhơn rnôk geh 1,2 ha bum nchrăp le\ rôk. Nô A Ngun nkoch: âk năm aơ, rnăk vâl gâp hôm nha tăm bum KM94, yơn dăch aơ, ntil bum aơ ôm bum, êr n’ha jêng mhe nơh saơ cán bộ mbơh tơih nău mât tăm ntil mhe jêng gâp dăn tât râng. Ntil mhe an geh mât tâm ueh, yơn lah mô nă roh nar pah jik pih, mông nar têh jêng ngăch đo\ng jêng gâp pah kan tuch tăm yan mhe ngăch lơn. Mhe nơh, gâp rôk rlong ua\nh du tơm r^ saơ tơm geh âk bum, râng geh tât 2,5 -3 kg/ntu, kơt ne\ 1ha klâp lah mbra geh tât 30 tấn bum rêh, âk rlău 1,5 tơ\ đah ntil ơm.
Nô A Chuối ([on Giang Xiêng, xã Rờ Kơi, nkuăl Sa Thầy le\ du\t rhơn nkơnh: Jay gâp [ư rlău 1 ha yan aơ klâp lah geh âk. Rlău ma ne\, le\ rngôch ntil ndơ geh [ư hôm nha geh ngih máy tâm ton rvăt le\ jêng gâp mô hôm knơm ta nu^h hăn rvăt bah dih”.
T^ng nău mbơh bâh wa Tạ Thị Diệu, đah rnoh ndơ bum rêh dôl geh ăp ngih máy ta nkuăl rvăt klâp ma 2.500-2.700 prăk.kg r^ lôch n’hâp le\ prăk ăp rnoh prăk kan, nu^h [on lan geh bâh 25-26 rkeh prăk/ha, lah ăp rnăk geh kơl kan r^ mbra geh rnoh prăk kon âk lơn đo\ng.
Mbra dơi lah, đah ăp nkual neh jêr, tơm bum lah ntil tơm tăm tâm di. Kơt nkual neh Sa Thầy, tơm bum tâm di đah nău neh ntu yôk sop, trôk nar duh phang ta aơ n’hanh tâm di đah nău way pah kan bâh nu^h [on lan. Nău ndơ\ ntil mhe, lăp do\ng tâm khoa học kĩ thuật ta nău pah kan jan sa, rdâk njêng nău tâm rgop kan ndrel mbra tâm rgop âk n’hao nău geh, rnoh âk n’hanh nău khlăy tơm bum, ns^t tay nău geh âk an nu^h [on lan. Aơ lah ngoăy tâm âk ntrong hăn tâm di tâm ntrong kan njêng tay n’gâng kan tuch tăm, rdâk njêng nkual [on lan mhe ta nkuăl Sa Thầy.
Nu^h rblang: Thị Đoắt
Viết bình luận