VOV4.M’nông: Dak nơm hôm bơi tât 70% rnoh nu\ih dôl rêh tâm ăp nkual [on lan, ăp nu\ih blau nau kan ân lah, gay nau ntru\nh hun hao tuch tăm, [on lan hun hao nâp nâl tâm rơh tât, nau nchrăp ntru\nh mbơh Đại hội tal 13 ân geh nau kan ân geh nau dơi rgop nau hun hao tuch tăm ndrel n’hao nau săk geh ân [on lan.

            Ăp năm rlau a[, Đảng ndrel Ngih dak ho\ geh âk nau kan gay ma hun hao tuch tăm, [on lan ndrel nkual [on lan. Ăp bôk nau kan ndâk njêng [on lan mhe kơt ti\ng nau kan khoa học công nghệ tâm nau kan tuch tăm geh âk nau dơi khlay, rgop nau [ư rgâl nau geh jêng bah [on lan, rgâl nau rêh, n’hao drăp ndơ, nuih n’hâm ân [on lan ndrel nau ntru\t dăng jâng văng sa lam dak. Yơn lah, ntu\k kan tuch tăm lo\ dôl ma rdâng đah âk nau ntul rlong ndrel nau khuch mpeh rgâl mhe trôk nar, dak lip, prăng bri…Yor ri, nau đă ngăn gay hun hao nâp nâl geh ntrong kan ndrel nau kan hun hao ngăn tâm rơh tât.

            Ti\ng Giaó sư Nguyễn Lân Hùng, Tổng thư ký Rmôt ăp ntu\k kan sinh học Việt Nam, tâm nau nchrăp râng nau tâm nchră bah Đại hội 13 nau kan tơm mpeh nu\ih pah kan lo\ mir ân geh nau dơi uănh tât nkô| nau pơk trong trong nkre hun hao văng sa ân tâm di đah nau geh jêng bah [on lan [ư n’huch nau khuch tât ntu\k ntu:

“ Mhâm [ư gay kônh wa geh nau rêh ueh lơn, rlet rlau tâm nau rêh, nkre ma nau rdâng đah ăp nau tât khuch mpeh mih nar…Nau ao ân geh tâm nau Ntru\nh bah rơh aơ pơk njêng nau kan ueh mhe kơl an [on lan hun hao nâp nâl lơn. Jêh Đại hội ăp ntu\k kan Trung ương, ăp ntu\k rmôt kan ân geh tâm kơl tâm nkưal [on lan ân geh hun hao jăp, đah phung hên ăp nu\ih [ư nau kan khoa học mra rgop nau gay tâm nau ntru\nh nchrăp luh nau kan trong r[o\ng, trong kan kơl an [on lan nkuăl ngai rlet rlau du trong nâp nâl lơn”.

Tâm ban đah nau mi\n aơ, wa Hà Văn Thắng, Groi Kruanh rmôt kan tăch rgâl bah n’gor Hòa Bình ân lah, đah 3 nau kan têh bah hun hao nâp nâl lah săk tam bah văng sa, nau rêh jêng ndrel nau kan mât ntu\k ntu ri ăp nau nkoch mbơh mpeh văng sa mhe ân geh âk mpưm [on lan, ntu\k kan tăch rgâl ndơn ndrel kơt ti\ng tâm ăp nau kan ê nkra, tăch rgâl. Tă bah nê, rgop nau hun hao văng sa rêh jêng nâp nâl tâm rơh tât. Wa Hà Văn Thắng ntoh nau:

‘ U|ch dơi geh 3 nkô| nau ao mô geh trong hăn êng lah ân geh kơt ti\ng ăp nau kan mpeh văng sa [ư nau kan ueh mhe, yơn lah ho\ tă geh tă bah jo\ tâm nau rêh nê lah nau kan văng sa ân geh nau ueh. Nau kan mir-ntu ka-ndrung rong lah nau kan văng sa geh nau kan ueh geh tă bah jo\ yơn nau kan văng sa kơt ao tâm rnôk mhe ri ân geh tâm nau kan bah công nghệ mrô ndrel công nghệ sinh học…Ăp nau aơ ân geh [ư kloh tâm nau ntrunh bah ăp ntu\k kan tăch rgâl ndrel nu\ih [on lan ân geh nau dơi gay ma ndơn do\ng, ndơn sao ân tâm di, du ntrong ngăch ngăn, nơih gi\t ngăn. Gâp ân lah, nê lah ăp nkô| nau ma ăp nau ntru\nh geh ndâk ndrel ma geh nchră luh tâm di nau ntru\nh kan chính trị têh bah neh dak , ân geh lăp ngăn tâm nau rêh du trong jru ngăn ndrel geh nau rêng âk ngăn. Yor ri, ân geh [ư kloh dơi nkô| nau nâp nâl lah mham [ư?”

Đah ăp nu\ih [ư nau kan tuch tăm ân lah, hôm ơm nau kan tuch tăm mô nâp, ê geh [ư kloh. Yor ri, ndoh ndơ jêh lôch ê nkra mô tâm ban, jêr geh trong kan mpeh rnoh tăch. Wa Nguyễn Văn Sinh, xã Tiền Phong, nkuăl Ân Thi, n’gor Hưng Yên đă:

‘Nau ntru\nh Đại hội Đảng lah ân geh [a [ơ nkoch trêng ân âk mpưm [on lan ndrel geh nau blau tâm nau kan văng sa nsum, văng sa têh rgum ân geh nau kan [ư ân rjăp ngăn ri mơ geh nau nâp. A[aơ lah nau kơl an văng sa tâm boh nsum geh tât nau leo tăch ti\ng trong leo nsi\t nau săk geh văng sa âk ân nu\ih pah kan lo\ mir”.

Tâm du nau kan êng, ti\ng Tiến sĩ Đào Thế Anh, Groi giám đốc Viện khoa học tuch tăm Việt Nam, rlau 30 năm rgâl mhe, nau văng sa rnăk [on lan ho\ rgop rmôt kan gay ma ntơm njêng geh nau dơi bah nau kan tuch tăm ko\ kơt lah nau hun hao tuch tăm. Tâm rơh tât, văng sa rnăk vâl mra geh âk tâm nau kan tuch tăm. Yor ri, ân geh geh kơt ti\ng nau kan bah văng sa rnăk hăn nsum đah nau kan văng sa nsum. Lah văng sa rnăk mô geh nau ueh ngăch ri mra mô geh âk ntu\k tâm boh kan nsum:

‘Rơh tât, tâm rnôk nau kan công nghiệp mhe, văng sa mrô, văng sa nau kan blau mhe ndrel rơh tâm rnglăp lam ntur neh, ân geh ndâk njêng ân jâng văng sa rnăk du trong kan mhe. Nau văng sa rnăk vâl tâm rnôk tât ân geh [ư ân ueh ndrel blau ngăn, geh dơi têm du gưl tâm neh ntu, ân rhưat gleh lơi nu\ih pah kan luh bah tuch tăm gay ma ntrơn jêng nau kan công nghiệp ndrel tăch rgâl. Yơn lah, nau kan mpeh rnoh nu\ih pah kan hôm e ân geh rgâl ân ueh gay hun hao tuch tăm, ê nkra ndoh ndơ ndrel đah nau kan nâp nâl ndrel tâm rnglăp lah nau kan khlay. Tă bah nê đăp mpăn nau hun hao nâp nâl ân tuch tăm”.

Âk nu\ih kan ko\ đă lah, gay nu\ih [on lan geh nau rêh ueh lơn, rlet rlau tâm nau rêh, ndrel rdâng dơi đah ăp nau kan mpeh rgâl mhe trôk nar…ân geh tâm nau ntru\nh bah Đại hội Đảng tal 13 ân geh nau njêng nau kan mhe kơl an ân [on lan hun hao nâp nâl. Ndrel ma nê, uănh rjăp nau kan hun hao tuch tăm blau mhe gay n’huch nau do\ng dak si, rdâng nau khuch tât neh tăm, nku\m n’hâm ân neh lưn, yôk lưn…Ntru\t dăng nau kơt ti\ng nau kan khoa học công nghệ rgop nau ueh lơn an rnoh geh tuch tăm ndrel nau rêh bah nu\ih [on lan tâm nkưal [on lan. Nkre, ndâk nau u\ch bah druh ndăm [on lan tâm nau kan tuch tăm gay hun hao tuch tăm nâp nâl tâm rơh tât./.

Nu\ih rblang: H’Thi