Aƀaơ ta âk n'gor dôl geh nău nuĭh ƀon lan tâm rlong tăm tơm sầu riêng, lôch geh nău lư tơm sầu riêng dơi tăch n'gluh tĭng trong me tât Trung Quốc, ntop đah rnoh khlay hao mhe aơ. Tĭng nhih pah kan mât uănh, nău tâm rlong tăm hvi ndal, mô dơi mât kân, mbra jêng tât nău khuch khat an tay bah kơi mô gĭt năl lor, ƀư âk bưm ir play. Mô dơn nê, tĭng nău tă ơm gĭt bah ăp mir tăm têh, sầu riêng lah ntil tơm tăm ân geh kỹ thuật blău, tơm prăk ntuh kơl têh.
Tă âk tơ̆ roh dơm tă bah mô rƀah gĭt rêng ƀư rgâl 1 hecta neh bah rnăk jêng tăm tơm sầu riêng, nô Phạm Như Anh, ƀon lan xã Ia Blang, nkuâl Chư Sê, n'gor Gia Lai nkoch, bôk năp mhe tăm tơm sầu riêng jêng nđĭr uĕh yơn lôch nê nhop huănh kro mbrơi mô gĭt ndơ lơh. Tĭng nô Phạm Như Anh, mô gĭt mpeh kỹ thuật yơn saơ ntil tơm dja dôl tăch geh rnoh khlay jêng mbra ƀư kônh wa dŭt dơh roh dơm:
"Tăm sầu riêng ân geh rêng ƀư mơ mô dơh ôh. He ân uănh tơm gay mât chăm đŏng lah mô dŏng ăp tŏng rêng ƀư mbra geh roh dơm".
Lah nuĭh tă ơm gĭt tăm sầu riêng jŏ năm, wa Nguyễn Duy Khánh, ta thôn Hoàng Tiên, xã Ia Phìn, nkuâl Chư Prông, n'gor Gia Lai an gĭt:
"Tơm sầu riêng ân geh khoa học kỹ thuật mơ mô kơt ăp ntil tơm tăm êng ƀa ƀă. Nău tâl 2 đŏng lah geh play âk ma mô dơi tăch ri mpet tâm kônh wa ât rdâng dơm".
Wa Đặng Ngọc Nam, Groi kruanh UBND xã Ia Blang, nkuâl Chư Sê, n'gor Gia Lai an gĭt n'gâng kan ta ntŭk dôl njrăng đă kônh wa ƀư mbrơi tay, rgâl tĭng kơn njăr trong hăn mô sreh tơm êng ƀa ƀă rgâl jêng tăm tơm sầu riêng:
"Tăm tơm me lah cà phê, neh hôm ƀa ƀă tăm sầu riêng. Tơm sầu riêng tăm tâm rlŭ tâm mir cà phê, rnoh âk lah 69 tât 70 tơm du hecta"
Aƀaơ, rnoh hvi neh tăm tơm sầu riêng ta nkual Tây Nguyên hao ngăch, hao tât rlău 40.000 hecta. Đah rnoh hvi neh tăm dja, rnoh âk geh play sầu riêng nkual Tây Nguyên hŏ rlău rnoh dăp rgum ndơ̆ luh. Geh ma nău rmeh bưm ir tâm let năp tay. Tĭng wa Lưu Trung Nghĩa, Giám đốc Sở Nông nghiệp n'hanh Phát triển Nông thôn n'gor Gia Lai, rgâl bah n'hao rnoh hvi neh tăm, rnoh âk geh play ân rgum leo dăp tay nău kan mât chăm, tâm rgop kan nsum, di rêng ƀư ntơm bah rnôk mât chăm, klêh play tât nkret njêng, rdeng, tâm pă tăch:
"Nău mĭn bah nău kan tuch tăm. Tâm nău tăm lah mô ƀư tâm ban, njêng luh ndơ tăch mô tŏng âk mô geh nuĭh rvăt dŭt yô̆ nđach an nuĭh ƀon lan. Gâp hŏ tă saơ âk nău tăm sreh, sreh tăm. Dăp rgum tay, rƀŏng tay trong mhâm ƀư gay doanh nghiệp đah nuĭh ƀon lan, ma trong hợp tác xã ri mơ nkra dơi, jêng ăp rêng kan tâm rgop".
Tĭng nău lư bah Bộ Nông nghiệp n'hanh Phát triển Nông thôn, aƀaơ âk ntŭk pơk hvi neh tăm tơm sầu riêng ta ăp nkual geh neh ntu, trôk nar mô tâm di; geh nuĭh sreh tơm cà phê, tơm tiêu tâm mir tăm rlu sầu riêng; rgâl neh tăm ba lŏ gay tăm tơm sầu riêng...nău n'hao rnoh neh tăm du trong âk hvi ndal, mô geh mât kân, mô tĭng trong rƀŏng, njrăng đă mbra jêng tât nău khuch khat mô gĭt năl lor, ƀư rmeh bưm ir. Lơn lah, ta ăp nkual geh lăp dak tiăt boh, ăch găm rmih, nkual mô geh tơm dak tŏ djrah mbra jêng khuch khat hô mpeh săk geh n'hanh kah uĕh play sầu riêng Việt Nam.
Mhe aơ, Cục Tuch tăm (Bộ Nông nghiệp n'hanh Phát triển nông thôn) hŏ geh siƀŭt njuăl tât ăp n'gor, nkual ƀon têh mpeh bah dâng mpeh nău hun hao jŏ jong tơm sầu riêng. Siƀŭt njuăl tâm rnôk ta ăp n'gor Đồng bằng sông Cửu Long, Đông Nam Bộ n'hanh Tây Nguyên, tơm sầu riêng dôl geh nău tâm rlong tăm hvi âk ndal. Lah play sầu riêng tŭp tâm trong rvah rvăch "play jŭr geh rnoh khlay hŭch thuk", rnôk nê, kônh wa ƀon lan kan lŏ mir nơm hôm lah nuĭh ât rdâng nău khuch khat dŭt têh.
Viết bình luận