Bah năp nău ngăn geh âk ƀon lan ta nkual Tây Nguyên sreh tăm ăp ntil tơm tăm êng rgâl tăm sầu riêng. Rvê rmeh bưm ir play, n'gâng kan tuch tăm mât rong ăp n'gor hŏ nkah njrăng ƀon lan mô dơi pơk hvi êng neh tăm sầu riêng.

          Bol hŏ geh 1ha sầu riêng an play đăp mpăn, yơn tă bah saơ ntil tơm dja nsĭt tay tơm wăng sa âk an rnăk wâl jêng rnăk wa Nguyễn Văn Trung, ta xã Đinh Trang Hòa, nkuâl Di Linh (Lâm Đồng) hŏ nsrôih pơk hvi tay neh tăm.

        Aƀaơ kônh wa lĕ dĭng nuĭh kơt nê dơm, he saơ bu aơ tăm tơm sầu riêng, bu ri  tăm tơm sầu riêng nsĭt geh wăng sa ri tâm rlong tăm, ah ntŭk hăn saơ tăm tơm sầu riêng da dê".

          Mô dơn êng wa Trung, saơ sầu riêng dôl nsĭt geh tay wăng sa ta năp măt dŭt âk, âk ƀon lan ta n'gor Lâm Đồng hŏ sreh du gâl tơm tăm êng ƀa ƀă rgâl jêng tăm tơm sầu riêng. Tĭng nê, rnoh hvi neh tăm tơm sầu riêng bah n'gor dja aƀaơ hŏ tât rlău 17.160 ha, hao rlău 3.500 ha rđĭl đah 2 năm bah năp nơh.

          Ta năp nău hao âk ndal mpeh rnoh hvi neh tăm sầu riêng, kơp lĕ ma pơk hvi neh tăm mhe ta nkual mô uĕh jêng....n'gâng kan tuch tăm n'gor Lâm Đồng hŏ ndăn ngăch nkah njrăng lor, njrăng đă nuĭh ƀon lan mô dơi pơk hvi êng neh tăm tơm sầu riêng. Wa Trần Quang Duy, Groi Chi cục Tuch tăm n'hanh Mât njrăng si tăm n'gor Lâm Đồng lah:

         "Njrăng đă ƀon lan mô dơi đal sreh tơm tăm êng ƀa ƀă gay tăm tơm sầu riêng, lơn lah rgâl ăp ntil tơm tăm hŏ nsĭt geh wăng sa bah ntơm tât aƀaơ. Ngăn lah hŏ geh ăp nău tă geh  dŭt rngot bah ăp rơh bah năp nơh. Na nê̆ kơt tơm thanh long n'hanh du đêt ntil tơm tăm êng ƀa ƀă, lôch hao khlay ndal ri rnoh khlay hŏ hŭch âk, nău dja khuch dŭt têh tât nău kan tuch tăm bah nuĭh ƀon lan kan lŏ mir".

          Tă roh dơm bah mô rƀah gĭt rêng ƀư hŏ rgâl 1 hecta neh bah rnăk wâl jêng tăm tơm sầu riêng, nô Phạm Như Anh, ƀon lan xã Ia Blang, nkuâl Chư Sê, n'gor Gia Lai nkoch, rnôk mhe tăm bôk năp păng saơ tơm sầu riêng nđĭr uĕh yơn lôch nê nhop huănh mbrơi mô gĭt nkô̆ nău. Nô Phạm Như Anh, mô gĭt mpeh kỹ thuật yơn saơ ntil tơm dja dôl rdôl geh n'hanh tăch rnoh khlay jêng kơt tăm ƀư kônh wa dŭt dơh roh:

          Tăm sầu riêng ân geh rêng ƀư mơ mô dơi lôr ôh. He ân uănh tơm gay mât chăm đŏng lah dŏng rêng ƀư dơm dam mbra geh roh kơt ơm đŏng".

Aƀaơ, rnoh hvi neh tăm tơm sầu riêng ta nkual Tây Nguyên hao ngăch, hao tât rlău 40.000 hecta. Đah rnoh hvi neh dja, rnoh âk play sầu riêng nkual Tây Nguyên hŏ rlău dăp rgum ndơ̆ luh. Geh ma nău rmeh bưm tâm let năp tay. Tĭng wa Lưu Trung Nghĩa, Giám đốc Sở Nông nghiệp n'hanh Phát triển Nông thôn n'gor Gia Lai, rgâl bah n'hao hvi rnoh neh tăm, rnoh âk ân dăp rgum tăm tay, tâm rgop mât chăm, di rêng mât chăm, ntơm bah rnôk klêh tât nkret njêng, nchuăn rdeng, tâm pă tăch:

Nău mĭn bah tuch tăm. Tâm nău tăm lah mô ăp kôp, jêng rmeh bưm âk play tăch mô geh nuĭh rvăt dŭt yô̆ an nuĭh ƀon lan kan lŏ mir. Gâp hŏ saơ âk nău sreh tăm, tăm sreh. Dăp rgum tay, rƀŏng tay mhâm ƀư gay doanh nghiệp đah nuĭh ƀon lan kan lŏ mir, ma trong hợp tác xã ri mơ nkra dơi, jêng ăp rêng kan tâm rgop".

        Tĭng nău lư bah Bộ Nông nghiệp n'hanh Phát triển Nông thôn, aƀaơ geh âk ntŭk pơk hvi neh tăm tơm sầu riêng ta ăp nkual mô tâm di neh ntu sât blak kro ntang; geh nuĭh sreh tơm cà phê, tơm tiêu tâm mir tăm rlŭ đah tơm sầu riêng; rgâl neh tăm ba gay tăm sầu riêng... Nău n'hao rnoh hvi neh tăm ndal, mô geh mât kân, tĭng kơt nchroh, mô tĭng trong rƀŏng, njrăng đă mbra jêng nău tât mô gĭt năl lor, ƀư rmeh bưm ir. Lơn lah, ta ăp nkual mô geh tơm dak tŏ djrah mbra jêng tât khuch hô mpeh săk geh n'hanh kah uĕh play sầu riêng Việt Nam.

        Mhe aơ, Cục Tuch tăm (Bộ Nông nghiệp n'hanh Phát triển nông thôn) hŏ geh siƀŭt njuăl tât ăp n'gor, nkual ƀon têh mpeh bah dâng hun hao tơm sầu riêng. Siƀŭt njuăl dơi n'gluh an dŏng tâm rnôk ta ăp n'gor Đồng bằng sông Cửu Long, Đông Nam Bộ n'hanh Tây Nguyên, tơm sầu riêng dôl geh nău hun hao ndal. Lah play sầu riêng tŭp tâm trong rvah rvăch "jŭr geh play rnoh khlay hŭch thuk", rnôk nê, kônh wa ƀon lan nơm hôm lah nuĭh khuch khat dŭt têh.