VOV4.Sêdang - Tơmiât ti tăng troăng mơnhông cheăng kâ, rơpo\ng nâ H’ Lê Êban, ối a [uôn Tuôr, cheăm Dray Sap, tơring Krông Ana, kong pơlê Daklak, hiăng mơnhông tơtêk ing kế tơmeăm ki păn roăng dêi a pơlê, nâ hiăng ‘nâi rơkê păn ro kăn pêi lo châ hên liăn ngân. Kơnôm păn ro mê rơpo\ng nâ hiăng tơkâ hluâ kơtiê pá puât, rêm hơnăm pêi lo châ hr^ng rơtuh liăn.

          Châ ku\n, kéa tro tô trâ, tơpui tơno hơniâp ro, nâ H’Lê Êban mơhno dêi  tơdroăng ki kơhnâ, môi ngế kơdrâi khên tơmiât, khên pêi. A hngêi ki le\m krip nếo mơjiâng pro [ă ai tu\m mâu tơmeăm xúa, nâ H’Lê tó hơniâp ro: tâi tâng pơrá cho kơnôm ing păn ro kăn. Vâ châ tơ-[rê tơdroăng ki môi tiah hâi kố, rơpo\ng nâ hiăng tơkâ hluâ hên tơdroăng pá puât, xua tơnêi pêi cheăng kâ iâ, mê nếo ôh tá ai kơxo# liăn vâ ‘no cheăng. Nâ H’Lê ăm ‘nâi: Hdrối nah, tơdroăng rêh ối cheăng kâ rơpo\ng á trâm hên xơpá, ôh tá ai liăn, á hiăng mơ-eăm pêi pêt tu\m túa prá alâi, plâi pôm vâ tăng rêh ối la tơdroăng ki pêi pêt tơmeăm mê ôh tá châ hên. {ă tuăn tơmiât păn tơmeăm ki iâ, rế hía á hiăng khên tơnôu păn ro. Sap ing tơdroăng ki păn kố, á hlo rơkê ple\ng tung rơpo\ng á, rế hía rế hloh klê tâng vâ pơchông [ă hdrối.

          Apoăng, rơpo\ng nâ H’Lê mung liăn ing hngêi rak liăn to\ng kum pơlê pơla ai 20 rơtuh liăn, tơ’nôm [ă kơxo# liăn ki kơd^ng dêi rơpo\ng, ‘no roê 2 to ro kăn. Chiu pá rak ngăn, [ă hriâm tâp tơdroăng ki păn roăng ro sap ing mâu lâm hriâm xua cheăm po, mê ro dêi rơpo\ng nâ đi đo ai ivá rơdêi. Bu klêi 2 hơnăm, rơpo\ng nâ hiăng ai 6 to ro kuăn. Nâ khên tơnôu ‘no liăn pro kơdroăng, pêt nhâ hbrâ tơmeăm che\m ăm ro. Hlo on veăng nâ ai tuăn hiâm vâ pêi cheăng kâ, meh kơdrâi nâ a tơring }ư\ Jut, kong pơlê Daknông, hiăng roê tơ’nôm 9 to ro kăn ăm rơpo\ng nâ H’Lê păn, tiô túa rêm hơnăm châ xoăng tơdế kơxo# ro ki ai kuăn. Tơdroăng păn rế hía rế po rơdâ, mâu ro ai tơ’nôm kuăn. Ngoh Phạm Viết Thắng, mâi nâ H’Lê tối: Drêng pơxiâm mot ối a kố, on veăng má ôh tá ai ki klâi, xo dêi rơpó pêi kâ mê rế hía rế tơtêk. Meh kơdrâi sap ing }ư\ Jut kum 9 to ro păn, 1 hơnăm ro ai sap 8 troh 9 to kuăn, păn kuăn ro kơdrâi tiah mê ah xing xoăng, môi tiah mê khu ro gá rế hía rế hên troh to lâi chât to. Klêi mê, á tê ro xo liăn păn 20 to chu, la tro tâ pơreăng tuăn ngiât. Sap ing mê, rơpo\ng á ôh tá păn xếo chu, bu tơku\m păn lối chât to ro.

          Vâ rak tơniăn tu\m kế kâ ăm ro, rơpo\ng nâ H’Lê hiăng mung tơ’nôm tơnêi pêt nhâ, roê hrái báu mơ-u\m kơd^ng ăm ro rêi. Nâ lăm troh a mâu tíu ki uâ pơliê tơmeăm ing chiâk deăng tung tơring, roê tâk, pơlâ vêh ngi hngêi tơvât [ă nhâ vâ tơ’nôm tơpoăng ăm ro ivá rơdêi, piê le\m. Kơnôm ti mê, mâu ro ki kố hiăng xông kân le\m, la rơpo\ng nâ hiăng ai kơxo# liăn vâ roê tơ’nôm tơnêi pêt 500 xiâm tiu, ‘no liăn rak ngăn 8 sào kơphế ki pêt tơvât [ă plâi hôt. ‘Na eâk ro, pák^ng tơdroăng ki xúa vâ rak ngăn mâu hdrê pêt, ki u ối nâ tê ăm mâu tíu ki roê rêm hơnăm xuân châ tơ’nôm liăn lối 40 rơtuh.

          Hiăng bê kế kâ, liăn ‘măn, on veăng nâ H’Lê hiăng mơjiâng pro hngêi ối ki kân rơdâ le\m, roê tu\m kế tơmeăm xúa tung rơpo\ng, [ă păn roăng kuăn hriâm tâp. Nâ xuân hnê tối tơdroăng ki rơkê ple\ng ‘na pêi cheăng kâ ăm vâi krâ nho\ng o tung pơlê, kum mâu rơpo\ng kơtiê kơxo# liăn mung ôh tá xo liăn laih [ă rơhêng vâ rêm ngế xuân kâi hluăn ing xơpá pro kro mơdro\ng môi tiah tơná. Pôa Điểu Y Kơ, kăn pơkuâ pơlê Tuôr A, cheăm Dray Sap, tơring Krông Ana, tối ‘na tơdroăng ki pro kro mơdro\ng dêi rơpo\ng nâ H’Lê: Á hlo túa păn ro [ă pêt nhâ dêi on veăng muăn H’Lê gá tơ-[rê khât. Kơnôm ing tơdroăng ki kơhnâ, pêi tiô kih thuât mê tơdroăng cheăng kâ dêi rơpo\ng muăn mơnhông mơdêk nhên. Mê cho môi tung mâu on veăng ki djâ troăng ahdrối tung pêi cheăng kâ rơkê kơhnâ vâ vâi krâ nho\ng o tung pơlê hriâm pêi pro [ối. ‘Na hnoăng cheăng pơlê pơla, rơpo\ng muăn xuân đi đo veăng tu\m tơdroăng, kơhnâ khât tung veăng kum liăn ngân rêm hơnăm dêi pơlê pơla [ă đi đo cho rơpo\ng ki djâ troăng ahdrối tung pơlê.

          Túa păn ro kăn dêi rơpo\ng nâ H’Lê maluâ ôh tá nếo la kơnôm rak ngăn, chiu pá, xúa khoa hok kih thuât mê hlo tơ-[rê khât. Rơhêng vâ, vâi krâ nho\ng o a mâu pơlê, cheăm xuân ‘nâi pêi pro [ối mâu tơdroăng ki tiah kố a tơring, cheăm vâ mơnhông mơdêk cheăng kâ tung rơpo\ng hngêi, hluăn ing kơtiê [ă tơkâ hluâ xơpá pro kro mơdro\ng môi tiah nâ H’Lê.

Katarina Nga tơplôu [ă tơbleăng