VOV4.Sêdang - Tây Nguyên ai troăng tơkăng kong [ă péa tơnêi têa Lếo [ă Kul, xo\n lối 690 km tung 4 to kong pơlê Daknông, Daklak, Gialai [ă Kontum. A môi kơpong tíu tơkăng kong mê kơnôm veăng ai khu râ kăn kong pơlê, tơring, cheăm, mâu khu mơdró kâ, kuăn pơlê hiăng pêi pro mâu tơdroăng ki tơ-[rê tung cheăng kâ rêh ối. Pin rơtế tí tăng ‘nâi ple\ng ‘na mâu tơdroăng ki hơ’lêh mê a cheăm Ia Dom, tơring Đức Cơ, kong pơlê Gialai-cheăm tơkăng kong ki apoăng a Tây nguyên châ kơdeăn khe#n mơjiâng thôn pơlê rêh ối tiô troăng nếo.

          Tây Nguyên nếo klêi rôh kong tô mơdrăng khăng khoăng ó. Mâu rôh kong mêi apoăng rơnó dế pro chiâng ivá rêh ối ki nếo ăm tá kơpong tơkăng kong. Mâu kơdrum deăng kơxu dế pơxiâm hbú lo rơmôe,  hlá kơbâng ki nếo, drêh ngiât le\m. Kong nhân kơxu a mâu khu ki kúa, mâu kuăn pơlê a mâu thôn, pơlê a Ia Dom xuân pơxiâm mot tung rơnó ki kúa xo chhá kơxu ki nếo. Tung pơla kơdrum hiăng pê mơngeăn, kế ki dâ chhá kơxu hiăng châ xếo krúa, mâu chăng ki kúa hiăng châ djâ ‘mot tơvế tung rơxế. Pôa Siu Thêm, a pơlê Mok Đen, cheăm Ia Dom ăm ‘nâi, Binh đoân 15 [ă loăng kơxu hiăng pro pơxúa pro hơ’lêh nếo ăm todroăng rêh ối pơlê: Ko\ng ti ai mâu đo#i C3, C2 pro nho\ng o [ă pơlê, kum pơlê pêt pôm ló, pôm loăng gá tro khât, môi tiah pêt kơchâi, pêt tro\ng, pêt hăng ai klâi kong ti xing xoăng ăm vâi krâ nho\ng o a pơlê ki pro nho\ng o, tung mê ai ta mâu tơdroăng ki hnê vâ rơkê ple\ng ‘na pêt kế tơmeăm. Vâi krâ nho\ng o mơnê ko\ng ti hiăng tơru\m pro nho\ng o, mê ko\ng ti lăm troh akố tối tơbleăng tơdroăng ki rơkê ple\ng ‘na khoa hok ăm vâi krâ nho\ng o tơdroăng ki mê, hlo gá ‘ló khât.

            Tâi cheăm Ia Dom nôkố ai 6 đo#i pêt mơjiâng kế tơmeăm dêi Kong ti 72, {inh đoân 15, ai 6 pơlê hdroâng kuăn ngo ki veăng pro kong nhân kơxu. Kơnôm kơxo# liăn tơkâ hên pro ai pơxúa, mâu thôn, pơlê ai kơxo# liăn vâ pêt tơ’nôm tiêu, kơphế, pro drô troăng tơkăng kong Ia Dom rế hơniâp ro tâ. Mâu troăng ki tôh chhá kơxu lâp luô thôn, pơlê, mâu hngêi ki krip le#m rế hía rế hên. Pôa Kpuih Phương, krâ pơlê Mok Trang, cheăm Ia Dom, tối: Sap ing ai kong ti tơru\m pro nho\ng o [ă vâi krâ nho\ng o tung pơlê, kong ti hiăng kum hên ăm mâu kuăn muăn tung pơlê tung tơdroăng pêi cheăng kâ, vâi krâ nho\ng o pêi pro tiô rơkong djâ thế dêi kong ti hiăng tăng cheăng pêi ăm kuăn muăn dêi mâu vâi krâ nho\ng o a mâu pơlê. Vâi krâ nho\ng o mơnê Tơnêi têa, ko\ng ti [ă vâi krâ nho\ng o hiăng to\ng kum dêi pó, rêm tơdroăng cheăng hlo pêi tiah hmâ ôh tá ai troăng klâi.

            Mơ’nui hơnăm 2015, cheăm Ia Dom châ Vi [an hnê ngăn kong pơlê Gialai mơnhên pêi tiô tơdroăng pơkâ ‘na mơjiâng thôn pơlê rêh ối cheăng kâ tiô túa nếo. Kố cho cheăm tơkăng kong ki apoăng dêi kong pơlê Gialai [ă dêi kơpong Tây Nguyên châ mơnhên pêi tro tiô tơdroăng pơkâ. Pêi lo liăn ngân rêm ngế dêi cheăm hiăng hơ’lêh hên, sap ing 7 rơtuh a hơnăm 2011 tâk troh 23 rơtuh a hơnăm 2015, xuân tung 5 hơnăm, kơxo# rơpo\ng kơtiê rêm hơnăm hiăng chu kơdroh, sap ing 18 chu ối 6%. Pôa Nguyễn Hữu Thiện, kăn hnê ngăn Vi [an cheăm Ia Dom, tơring Đức Cơ, kong pơlê Gialai ăm ‘nâi, kố cho tơdroăng châ tơ-[rê ki apoăng, cheăm kal mơ-eăm pêi pro troh mâu tơdroăng pơkâ kân tâ nếo: Khu kăn pơkuâ tơring, cheăm, tơring mơnhên pơtối mơhnhôk kuăn pơlê hơ’lêh nếo tuăn tơmiât, túa pêi pro, tơdroăng pơkâ ki xiâm cho mơnhông mơdêk cheăng kâ ó rơdêi tâ nếo vâ pro hơ’lêh tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê kơpong tơkăng kong, kố cho môi tơdroăng ki ngin hlo kal khât tung la ngiâ.

Katarina Nga tơplôu [ă tơbleăng