Kơtăn tơring Tu Mrong, kong pơlê Kon Tum ai lối 50km, cheăm Đăk Na ai tơnêi kong ki hên tung tâi tâng tơnêi kong ki chiâng xêh 8 rơpâu 400 ha. Pêi pro tiô hnê mơhno dêi mâu kăn [ă khu râ kơvâ cheăng râ kơpêng, mâu hơnăm achê pơla kố tơdroăng rak ngăn kong châ cheăm tơring mơdêk rak ngăn khât, mê ôh tá ai tơdroăng ko muih, treăm kong pêi chiâk, tơdroăng ko loăng hmâng vâ hiăng kơdroh há.

Tiô pôa A Dũng, Kăn pho\ hnê ngăn Vi [an cheăm Đăk Na tối, tơdroăng ki hâk mơnê tâ mê nếo cho ai lối 600 rơpo\ng kuăn pơlê mơngế Rơteăng a 13 to thôn, pơlê tung cheăm hiăng hlê ple\ng tâ iâ ‘na ki pơxúa dêi kong ăm tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê. Ai tơdroăng kố, kơnôm ing tơdroăng pơkâ to\ng kum rak ngăn kong, tung mê ai tơdroăng pơkâ mơhá liăn ăm hnoăng rak ngăn kong:

‘’Tung cheăm Đăk Na drêng vâi krâ nho\ng o hiăng xo hnoăng pơcháu rak ngăn kong mê kuăn pơlê xuân hiăng hơ’lêh tơdroăng tơche\ng tơmiât, vâi hiăng hlê ple\ng ‘na hnoăng cheăng rak ngăn kong, rak tơniăn tro tiô luât. Mâu rơpo\ng kuăn pơlê ki xo rak ngăn kong rêm hdrôh xo liăn mơhá, ai rơpo\ng ki ‘nâ châ xo sap 3 troh 4 rơtuh liăn, xuân hiăng hên ‘nâng, ai rơpo\ng ki ‘nâ châ xo môi, lơ péa rơtuh liăn .

Vâi krâ nho\ng o xúa kơxo# liăn ki kố má môi vâ rôe hdrê loăng plâi pêt tiô kơ ivá dêi rêm rơpo\ng vâ ’no liăn pêi cheăng kâ mơnhông ăm dêi rơpo\ng hngêi.

Cho tíu ki vâi hmâ ko ‘nhiê kong hmâng vâ ôh tá tro luât vâ pro chiâk deăng, nôkố hiăng vêh tơniăn a mâu kơpong kong a tơring Kon Braih. Cho môi tung mâu tíu cheăng ki pơkuâ rak ngăn kong a tơring châ pơcháu ăm rak ngăn 15.000ha kong rak kơnho\ng têa, tung mê, ai vâ chê 13.000ha châ kâ liăn rak ngăn kong.

Pôa Đỗ Tiến Chinh, Kăn pho\ rak ngăn kong rak kơnho\ng têa Kon Braih ăm ‘nâi, troăng hơlâ kố hiăng pro ai pơxúa ăm kong prâi, tơnêi tíu tung hnoăng cheăng rak ngăn kong dêi tíu cheăng kố:

‘’Sap ing hơnăm 2011 troh nôkố tơdroăng pơkâ kố châ xúa tung tơdroăng rêh ối a tíu cheăng. Má môi, hdró rak ngăn kong ăm mâu tíu cheăng ki xo rak a tơring, cheăm. Mâu rơpo\ng ki xo rak ngăn xuân kơhnâ khât, veăng rơtế [ă khu ki pơkuâ ngăn kong cho tíu cheăng dêi ngin pơkâ tơdroăng rak ngăn kong tung [ăng tơnêi ki hiăng pơcháu ăm mâu rơpo\ng. Tung thôn, thế khu rơpo\ng rơtế [ă tíu cheăng pêi pro hnoăng cheăng kố.

Má péa, sap ing tơdroăng pơkâ xo rak ngăn kong [ă pro ăm tíu cheăng hbrâ mơdât on chếo. Môi tiah hơkôp ki ngăn on, mâu kế tơmeăm ki tơpâ mơdât on chếo vâ kum ăm hnoăng cheăng hbrâ tơpâ on chếo mot tung kong tung pơla rơnó mơdrăng, môi tiah trâ văng, pro troăng kơvê on a k^ng vâ mơdât on chếo mot tung tơnêi ki pêt kong ki hiăng tâi hâi khế mơjiâng’’.

Rơtế [ă tơdroăng kong châ pơcháu rak ngăn tro tâ kơnôm ing troăng hơlâ mơhá ăm ăm tơdroăng ki rak ngăn kong, pêi cheăng châ tơ-[rê dêi Khu rak liăn [ă mơnhông mơdêk pêt kong, kong pơlê Kon Tum xuân dế veăng kum pêt kong ăm ngiât le\m.

Tung mâu hơnăm pơla hdrối kố nah sap ing kơxo# liăn ki ‘no lối 66 rơtal liăn pêt kong, ki mâu khu pơkuâ ngăn kong ‘no liăn cheăng nâp ăm Khu rak liăn, sap hơnăm 2014 troh nôkố, kong pơlê Kon Tum hiăng pêt nếo châ vâ chê 1.500ha kong, tung mê vâ chê 50 ha cho kong rak kơnho\ng, 100 ha cho kong ki tiah hmâ [ă lối 1.300ha cho kong ki vâ tê. Kố cho mâu tơdroăng ki phiu ro tung hnoăng cheăng rak ngăn [ă pêt kong dêi kong pơlê Kon Tum.

Khoa Điềm chêh

Katarina Nga tơplôu [ă tơbleăng